Uluslararası İlişkiler Uzmanı Prof. Dr. Poyraz Gürson, N Gazete YouTube kanalında Nuray Başaran’a konuştu. Kazakistan'da gaz fiyatlarına yapılan yüksek zamları bahane ederek patlayan gösterilerin perde arkasını ortaya koyan Gürson, "Müesses devlet nizamı kontrol altına alınacak" dedi.
İşte Prof. Dr. Poyraz Gürson'un N Gazete YouTube kanalında Nuray Başaran'a verdiği mülakat:
Tümden gelimle bakmak gerektiğine işaret ediyorum. Ukrayna ve Taliban’la ilgili Çin’in ve Rusya’nın hamleleri bekleniyor konusunda bölgenin jeopolitik alanı öne çıkıyor. Eylemlerde öne çıkan profil de, namaz kılan göstericiler, işte ABD’nin sıkça kullanabildiği eski alışkanlıklarının bir uzantısı olarak yorumladım ben ilk günden itibaren. 10-11-12 Ocak’ta yapılacak olan Putin NATO görüşmeleri öncesi Rusya’nın gücünü kırmaya yönelik, işte yüzbinlerce askeri Ukrayna sınırına yığınak yapmak; Stratejik akıl ABD tarafından iyi kullanılıyor. Ukrayna düştü mü Almanya düşer, Avrupa düşer. ABD’nin buradan vazgeçme lüksü de yok ama ABD eliyle sıkıştırılan Rusya. İşte hiç beklemediği bir alanda, dünyaya enerji arzedilen bir noktada bir müdahale gibi duruyor. Ama tabi bugün Tokayev’in ulusa seslendiğini işitiyoruz. Sanırım kontrol altına alınacak müesses devlet nizamı.
Sayın Cumhurbaşkanımız da, Türkiye Cumhuriyeti devlet yetkilileri de, sükunute yönelik açıklamaları ve çağrıları önemli. Nazarbayev’in ülkede olması da önemli.
DEVLET AKLI İLE DUYGUSALLIK KARIŞINCA...
Ukrayna artı Çin’in Tayvan’a yönelik bir hamlesi olarak görülüyor. ABD Afganistan’dan kaçarak ayrıldı bölgeden. Biden yönetiminin elinde ne var Ermeni Diasporası var. ABD 40 yıl öncesinin operasyonları gibi biraz hazırlıksız bir şekilde başlattı. Masum samimi filan bir olay değil bu. Demokrasiye güç vereceğiz açıklamaları masum değil. Eski şeyleri nasıl kullanıyordu? İşte mezhepleri kullanıyordu. Ekonomik kırılganlıkları kullanmak üzere bir darbeler üretiyordu. Menendez aklı dediğimiz olay bu.
Ukrayna’da devlet aklına duygusal yaklaşımlar da karışınca böyle oldu.
ABD için de savunma konseptine geçme hali başladı. Nükleer silah kullanmayacaklarına dair önemli bir bildiri imzaladılar. Ama bir satranç tahtasında stratejik bir hamle planlanıyor. Bu müesses nizamın da değişeceğinin göstergesi.
Kutuplar dahil 300 yıllık siyasi hedefine ulaşmış olan Rusya’nın kazanan olma şeyi yüksek. Hatta şu an kazanıyor da. Rusya’nın selefi örgütler konusunda ciddi hassasiyetleri var. Tacikistan ve Ermenistan gibi bölgelerde ABD’ye oyun alanı bırakmak istemiyor.
Çin’e Tayvan’a yönelik hamleleri de önemli, Avustralya ve ABD’nin ana kıtası tehdit altına girebilir. Biden’in durumu bile sıkıntılı. Tüm dünya için ABD’nin bırakacağı boşluklar diğer aktörler için çok önemli.
Buralarda Türkiye ile birlikte hareket ettiği takdirde ABD yine eski gücüne kavuşabilecek durumda.
Balinalarla, köpek balığı çevikliğiyle hareket etmek zorundayız. Rusya’nın Türkiye ile birlikte hareket etme imkanı kazandırabilir. ABD’de bu da tartışılıyor. Hem dost hem düşman gibi yeni dünya düzeninde bir şey çıktı. Kaosu çıkartabilecek olsa Afganistan’da çıkartabilirdi. Gösteriler, eylemler en iyi yaptığı işler.
BAE gibi ülkelerin ziyareti de önemli. Bunlar ABD’nin işareti ile hareket ederler.
Biz Amerika filan değil, Yunanistan değiliz, biz Türk’üz ve her an devlet kurar ve yaşatırız biz. Türkiye bu kaoitik ortamda bir uzay programı ortaya koyuyor.
Malaga boğazı da, Atak helikopteri alan Filipinler, İsrail’in bile Türkiye ile iyi geçinme isteği var.
Türkiye hamlelerini doğru yapıyor. 5-6 yıldır bu hamleleri yapan diplomatik görevlileri kutluyorum.
Milli birliği tesis edemediğimiz takdirde şişeyi patlatırız.
Hem Afrika’da hem de Akdeniz’de kritik bir eşikten geçiyoruz. Fransa ile rekabet ediyoruz.
SİYASETİN SOKAĞA İNME KONUSU
Enflasyon rakamları önemli. Ama ben bunları ülkemizin aşacağını değerlendiriyorum. Siyasete akıl vermek benim işim değil. Bilgilendirmeye yönelik eksiklik var. Çok önemli bir eşikten geçiliyor. Doğru bilgilendirme yapılmalı. Önce halkın üstündeki doğru bilgilendirilmesi lazım. Suriye’de ve 15 Temmuz’daki gibi birlikte hareket edilmesi gerekiyor. Artık coğrafyalarız biz. Zor koşullarda kurduk Cumhuriyet’i.
2016’ya kadar 4 Suriye kitabı yazmıştım. Türkiye ezber bozan hamleler yaptı. Batı’da ve doğu’da doğru hamleler yaptı. Ama içeride baktığınızda ekonomik kriz çok etkili. Turkovac üretildi.
MİLLİ BİRLİK ÖNEMLİ
Entellektüel kesime büyük görev düşüyor. Medyaya büyük görev düşüyor. Ayamaış bir aydınlar grubu var. Önemli görevde bulundun mu, yok ama ben aydınım diyor. Tam bağımsız aydınlara ihtiyaç var. Herkesi çok dikkatli olmaya davet ediyorum. Çok hassas bir yıldan geçiyoruz.
Türk halkının geleceğiyle ilgili bir şey söylediğinizde iktidar ya da muhalefet tarafında olmuyorsunuz. Bakış açısını çok daha genişletmek zorundayız.
Milli birliği sağladıktan sonra gerisi kolay.
Kibirli bürokrasi yerine halkı kucaklayan yaklaşım devam edilmeli. Şişenin ucundaki tıpa atınca bize zarar verebilir ortaya çıkan enerji.
Azerbaycan’ın vatan topraklarını kurtarması çok önemli bir şeyler kattı. Türki Cumhuriyetler açısından. Rusya girdiği yerden asla çıkmıyor. Afrika’da bazen Rusya ile ters düşeceğiz. Türkiye’nin kendi ali menfaatleri için kendi politikasını oluşturmalıyız.
Türkiye’nin Almanya gibi mülteci engetrasyonunu kurması gerekiyor.
RUSYA YANLIŞ ADIM ATMAZ
Mültecilerin hepsini geri göndereceğiz söylemini gerçekçi bulmuyorum. Göç bakanlığı kurmakla filan olmuyor bunlar.
Osmanlı Birleşik devletleri derken farklı şeyler kastediyorum. Türkiye’nin bölgeler üstü bir güç olacağını düşünüyorum. Avrasya devletleri...
Nazarbeyev Türklüğün simgesi bilge bir lider. En vizyoner liderdir Atatürk gibi. Ülke olarak bu devlet bu farkındalığa sahip. Ruslar da Kazakistan’a bir şey olmasına izin vermez. Karlov suikastine rağmen Rusya yanlış adım atmaz hiç.
İşte o mülakatın tamamı: