Rusya-Ukrayna Savaşı nedeniyle hayatını kaybeden insanlar, yıkılan binalar ve yok olan altyapı sistemlerinin yanı sıra bölgede bulunan hayvanlar da tehlike altında yaşıyor ve çeşitli kurtarma operasyonlarıyla Polonya başta olmak üzere Avrupa ülkelerine gönderiliyor.
AA muhabirine konuşan Uluslararası Hayvan Refahı Fonu (IFAW) Kurtarma Görevlisi Natalia Gozak ve Ukrayna'daki "Vahşi Hayvanları Kurtarma Merkezi" Müdürü Natalia Popova, savaş bölgesindeki hayvanları kurtarırken yaşadıklarını ve sonrasındaki süreci anlattı.
Popova, savaşın başladığı Şubat 2022'den bugüne kadar toplamda 125 binden fazla hayvana yardım ettiklerini belirterek, "Örneğin, ortaklarımıza mama, evcil hayvan malzemeleri, veteriner malzemeleri satın alabilmeleri için mali destek göndererek yardımcı oluyoruz." dedi.
Ukrayna'da yardım ulaştırdıkları 125 bin hayvandan 12 bin 784'ünün yaban hayvanı olduğunu kaydeden Popova, şöyle devam etti:
"Ayrıca, güvenli olmadıkları, kurtarma merkezinin çok dolu olduğu ya da ek veteriner bakımına ihtiyaç duydukları durumlarda, bu yaban hayvanlarının bir kısmının Ukrayna dışına tahliye edilmesi konusunda da ortaklarımızı destekliyoruz. IFAW'ın Ukrayna'dan diğer ülkelere tahliye ettiği yaban hayvanı sayısı toplamda 19. İki karakulak, bir leopar, bir kurt, iki boz ayı ve 13 aslan Ukrayna'dan kurtarıldı. Vahşi Hayvanları Kurtarma Merkezi olarak da aslan, kaplan, karakulak ve leoparların dahil olduğu 44 büyük kediyi kurtardık. Yaban hayvanlarının tahliyeleri zaman, kaynak ve para açısından büyük operasyonlar oluyor, bu nedenle kolay değil."
Hayvanların ortak sıkıntısı stres
IFAW Kurtarma Görevlisi Gozak da kedi ve köpeklerin bazılarında savaş nedeniyle yaralanmalar olduğunu, bazılarının susuz kaldığını ve bazılarının da yetersiz beslendiğini tespit ettiklerini anlattı.
Hayvanların koşullara göre çeşitli zorluklar yaşadığına değinen Gozak, "Bazen bu saydıklarımın hepsi bir arada olabiliyor ama tüm hayvanların kesinlikle muzdarip olduğu tek şey stres." dedi.
Gozak, hayvanların evlerinden ve ailelerinden uzakta ve bakıcılarının merhametine bırakılmış durumda olduduğuna dikkati çekerek, "Vahşi hayvanlar için de benzer bir durum söz konusu ancak onlar da genellikle kötü yaşam koşullarından, sahiplerinin kötü muamelesinden ve egzotik evcil hayvan ticaretinin bir parçası olmaktan muzdarip." diye konuştu.
Ukrayna'da Kahovka Barajı'nın yıkılmasından sonra o bölgedeki kuruluşlara da destekleri artırdıklarını aktaran Gozak, bu kuruluşlardan birinin zar zor hayatta kalan kirpileri kurtardığını belirtti.
Gozak, Kiev Hayvanat Bahçesi'ne kış döneminde ısınmak için alternatif bir enerji kaynağına sahip olmalarını sağlamak üzere jeneratör sağladıklarını ve Ukrayna Bağımsız Ekoloji Enstitüsü'nün Harkov'daki Yarasa Rehabilitasyon Merkezi ile birlikte çalıştıklarını söyledi.
Kısa bir süre önce nesli tükenmekte olan 573 nadir Barbastelle yarasasının kurtarılmasına destek olduklarını anlatan Gozak, şunları kaydetti:
"Her hayvan farklı bir sağlık durumunda geliyor. Bu nedenle aldığımız önlemler değişebiliyor. Hayvanlar, sağlık kontrolünden sonra mümkün olduğunca sakin bir ortam sağlamak için sınırlı ışık ve sesin olduğu küçük ve kapalı alanlarda muhafaza ediliyor. Daha sonra, hayvan davranışına bağlı olarak, önce küçük, açık bir alana ve bir süre sonra da büyük açık alana alınıyor. Bu adım adım yaklaşım, hayvanların yeni çevrelerine adapte olmalarını sağlıyor ve rehabilitasyon süreçlerini destekliyor. Öte yandan, örneğin Kiev Hayvanat Bahçesi'ndeki hayvanlar şehre yapılan düzenli saldırılardan kaynaklanan yüksek patlama seslerinden muzdarip. Daha büyük davranışsal etkilerden kaçınmak için stres önleyici ilaçlar alabiliyorlar."
Gozak, hayvanları, kafeste geçirdikleri uzun sürenin ardından tekrar doğaya salmanın mümkün olmadığının altını çizerek, bu hayvanların avlanma becerilerine sahip olmadıkları gibi aynı türden diğer hayvanlarla birlikte gelişmelerine olanak tanıyacak sosyal veya davranışsal becerileri de bulunmadığını vurguladı.
IFAW'ın yüksek kalitede hayvan refahı standartlarıyla çalışan saygın ve detaylı incelenmiş kurtarma merkezleri, hayvanat bahçeleri ve barınaklar bulmak için çalıştığına dikkati çeken Gozak, şunları kaydetti:
"Kunduzlar veya kuğular gibi yerel yaban hayatı olan hayvanlar, veteriner bakımı ve rehabilitasyon süreci tamamlandıktan sonra şartlar uygunsa en kısa sürede doğaya geri bırakılıyor. Örneğin, Ukrayna'daki bazı bölgeler şu anda kara mayınlarıyla dolu, bu nedenle hayvanlar bu bölgelere geri bırakılmıyor. Geldikleri bölgeye geri dönemezlerse, benzer bir habitata bırakılıyorlar. Her iki durum da hayvanın bireysel koşullarına bağlı. Bazı hayvanlar koşullardaki değişiklikten o kadar etkileniyor ki önceki doğal yaşam alanlarına bir daha uyum sağlayamıyor. Daha az etkilenen ve kafeste sadece kısa bir süre geçiren hayvanlar nispeten daha iyi bir şekilde doğaya geri bırakılabiliyor."