Pandemi konusunda, ‘ küresel dünyanın yarattığı bir korku mu ?’ sorusu hala daha sorgulanırken , evlerine kapanan dünya , henüz yönünü belirlemiş değil.
Görünen o ki; İngiltere, İsrail ve Avrupa kendi derdinde. Ve büyük çekişme var. Çünkü herkes kendi yaklaşımını dayatıyor.
Çekişme bir süre daha devam edecek ve büyük hesaplaşma olacak dersek yanlış olmaz. Haliyle bu durum da herkesi etkileyecek.
Bizi de etkileyecek.
Şartları da daha önce hazırlandı.
Dışarda açık savaş.
İçeride de iç savaş denemeleri, emperyalist güçlerin planı olarak masada.
1915 olayları ile ilgili Biden’ın ‘soykırım’ çıkışı da bunun bir parçası.
Her iki tarafın radikal ve milliyetçileri sokağa inmek üzere…
Ve yakın dönemde , tüm dünyada Milliyetçilik dalgasının tavan yapacağı görülüyor.
Yani?
Yunanistan, Bulgaristan, hemen hemen tüm Avrupa hattı , ABD askeri üsleriyle doldu. Girit- Kıbrıs- Libya üçgeninde deniz savaşına sürüklenilebilir.
Kavgaya doğru gidiyoruz.
Ve politika artık ‘sokakta’ veya ‘sahada’ olacak.
Ama sokaklar, ‘tam kapanma’ da!
Ne kadar enteresan değil mi?
Dünyada derin devlet yapılarının düşmanlıkla beslenen yapıları ayakta.
Mesala Ermnistan’daki Taşnaklar. Biden’ın açıklamasındaki ‘soykırım’ kelimesini yetersiz buluyor. Paşinyan Haziran’da seçime gidiyor.
Ama kimse tarihe ve tarihi kayıtlara bakmıyor.
İşin enteresan tarafı;
Dashnak kongrelerinin arşivleri su anda Boston’da ve Anadolu isyanlarıyla ilgili Ruslar İle yapılan işbirlikleri de Moskova’daki Rus arşivlerinde. Her ikisine de giriş yapılamıyor. Boston’dakilere de kimse giremiyor.
Moskova’dakilere ise 1998-1999 yıllarında ise 2 tarihçi gitti ve tehdit edildiler ve geri dönmek zorunda kalmışlardı.
Yani neden tarihçilerin eline bırakılmıyor ve siyaseten bazı şeyler kullanılıyor. Çok açık değil mi?
Bu arada isterseniz biraz Ermenilerin dünyadaki son durumuna göz atalım:
Ermeniler tüm dünyada iki ana gruba ayrılırlar. Örnek vermek gerekirse; bizdeki Sunni, Alevi farklılığı gibi düşünün. İki gurubun kiliseleri ve Dini Liderleri (Katolikos’lari ) ayrı. Birbirleriyle milli, sosyal aktiviteler dışında, pek bir araya gelmiyorlar.
Aynı gruba dahil, ancak iki değişik kiliseye kayıtlı olanlar birbirleriyle evlenince , mutlaka diğer eşin kayıtlı olduğu kiliseye de giderek tören yapıyorlar. Tarihimizde Anadolu’da da durum böyleydi. Yani yeni bir şey değil.
Birinci grup ; Tashnak’lar gibi aşırı Miliyetçi gurupları barındıran, dini merkezleri Lübnan olan ve Ermenistan’da siyasi yapılaşmalarını “Armenian Revolutionary Federation (ARF- Yani Dashaksutyun)” ismi altında oluşturan, ABD de ise ANCA (Armenian National Committee of America) olarak hareket eden aşırı Milliyetçi kesim. Bu kesim nüfusun yaklaşık %20 si kadar ama çok sesleri çıkan taraf. Ve çok aktifler. Osmanlı tarihinde de İttihat ve Terakki ile yakın çalışıp Osmanlı’nın son günlerinde birlikte hareket ettiler. Sonrasında da İttihat ve Terakki, ilk önce bu ekibi tasfiye etti.
ARF ( Dashnaksutyun) Rusya’ya çok yakınlar. Hatta ilk ayaklanmaların arkasında Ruslar ile Tashnak kiliselerinin işbirliği yatar.
Ermenistan’daki ARF merkezi , Rusya’nın haberi olmadan hemen hemen hiç bir adım atmaz. Ermenistan’daki siyasetin Milliyetçi söylemler ile dolu olmasına çalışırlar. ABD de yasayanlar ve ABD vatandaşı olanlar bile, ABD karşıtı düşüncelere açıklardır. Ermenistan’daki ARF ise tamamıyla anti-Amerikandır. ARF’in Uluslararası ilişkilerinin koordinasyonunu ise on planda Kanadalı bir Ermeni yapar. Arka planı Moskova yanlısı ARF’dir.
Bu grup son Biden açıklamasını yetersiz bulmuştur. Yazının içinde öznenin olmadığını ve Türkiye’yi direkt ilişkilendirecek bir nokta olmadığının rahatsızlığı içindedir. Şu anda Türk hükümetinin çok sert tepkiler vermesini beklemektedirler.
Bu grubun amacı, Türk-ABD ilişkilerinin her zaman çok kötü olmasıdır. Sonuçta Rusya etkisinde bir siyasi akım olduğundan dolayı, Türk-ABD ilişkilerinin olumsuz olması, ARF’nin de hoşuna gitmektedir.
İkinci grup ise, daha ılımlı ,kiliselerinin ayrı olduğu, Katolikos’larının Ermenistan'da Echmiadzin’de olduğu gruptur.
Bu grup sessiz çoğunluktur. Osmanlı döneminde Anadolu’daki sessiz halktır ve olaylara, ayaklanmalara en az karışan grup bunlardır. Tehcir bu sessiz çoğunluğu da etkilediğinden dolayı, onlar da tepkililerdir ama Tashnak’lar kadar aşırı düşüncelere sahip değillerdir. Biden’in açıklamasından dolayı mutludurlar ve artık ileriye bakılması tarafındadırlar.
Son yıllarda dünyada Milliyetçi akımların artmasıyla Tashnak, yani ARF yanlılarının da sayıları artmıştır. Ermenistan’da da hükümetin kurulmasında veya seçim sloganlarında Milliyetçi söylemlerin arttırılmasını bu grup ile organize ederler.
Yani?
Türkiye bir oldu bittiye sürüklenmemeli.
Yakında Kürt-Ermeni Tashnakları ekmek paralarını kaybedecekler. Onlar tek oyuncağını kaybediyor. Rusya etkisini kaybedecek. Rus yanlısı Tashnakların protestosu artacak. Kan gövdeyi götürecek.
Türkiye’nin bölgede çok önemli yeri var. Mısır ile ilişkilerimiz normalleşme yolunda. İsrail Enerji Bakanı yakında Türkiye’ye gelecek.
Ve belki biz de önce kapanıp sonra baskın seçime gideceğiz.
Seçimimiz, yeni seçime kadar sert milliyetçilikten uzak durup barış olmalı.