Su Politikaları Derneği (SPD) Başkanı Dursun Yıldız yaptığı açıklamada, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) verilerine göre Türkiye’de 2007 yılından itibaren nehir ve kanal tipi hidroelektrik santrali sayısının hızla arttığını söyledi.
Bu artışta Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması (YEKDEM) kapsamında verilen elektrik alım fiyatı garantilerinin etkili olduğunu anlatan Yıldız, halen 500’den fazla nehir ve kanal santralin işletmede olduğunu kaydetti.
POTANSİYELİN YARISI DURUYOR
Elektrik üretim miktarında ve sisteme arz edilen elektriğin maliyetinde önemli etkisi bulunmasına rağmen nehir ve kanal tipi HES’lerin üretim verimliliklerini ele alan bir çalışmaya bugüne kadar rastlamadıklarını kaydeden Yıldız şunları söyledi:
Türkiye’nin hidroenerji kaynaklarını planlı, verimli ve çevreye duyarlı şekilde geliştirmek için mevcut santrallerin durumunun ve bunlardan alınan geri dönüşlerin bilinmesi şart.
Üstelik daha potansiyelimizin yüzde 50’si duruyor. İşte bu nedenlerle SPD olarak 500’ü aşkın nehir ve kanal tipi HES’lerin verimliliklerini inceledik.
VERİMLİLİĞİ ARTTIRACAK ÖNLEMLER LAZIM
Hazırladıkları raporun, bundan sonraki HES planlamaları ve işletme programları için çok önemli faydalar sağlayabileceğinin altını çizen Dursun Yıldız şunları söyledi:
Yapılan çalışmada nehir ve kanal tipi HES’ler ile rezervuarlı HES’lerin son dört yıllık ortalama üretim verimliliklerini inceledik. Oldukça düşük çıkan verimliliğin arttırılmasına yönelik önlemler alınması gerekiyor.
Elde ettiğimiz bu sonuçlar ve iklim değişiminin artan etkileri havzalarda HES işletme ve enerji optimizasyonu planlama çalışması yapılmasını da zorunlu kılıyor.
Yapılacak böylesi bir planlama hidroenerji üretiminin çevreye duyarlı olarak sürdürülmesine de imkan tanıyacaktır.
KAYNAKLARI VERİMLİ KULLANMAK İÇİN ÖNERİLER SPD raporunda, su kaynaklarının daha verimli kullanılması için ortaya koyulan önerilerden bazıları ise şöyle:
1 - Özellikle Akdeniz ve Ege bölgesindeki santrallerden doğal hayat için bırakılması gereken su miktarının daha dikkatli denetlenmesi faydalı olacaktır.
2 - Doğal hayatı koruyarak havzalarımızın gerçek enerji potansiyelinin değerlendirilebilmesi amacıyla mevcut santraller için havza ölçeğinde İşletme ve Enerji Optimizasyonu Planları hazırlanmalı.
3 - Havza ölçeğinde hazırlanacak Havzalarda HES İşletme ve Enerji Optimizasyonu Planlama çalışmasında Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından hazırlatılmış İklim Değişiminin Su Kaynakları Üzerindeki Etkileri Raporundan faydalanılabilir.
4 - Son 10 yılda gerçekleştirilen HES projelerinde planlamadan başlayan ve işletme verimsizliğine dönüşen sorunlar için ardışık HES’lerden başlayarak alt havza ve havza ölçeğinde Doğal Çevreyi Koruyarak Optimum İşletme Planları hazırlanmalı.
5 - Doğal çevreyi koruyarak HES’lerdeki ciddi enerji verimliliği kaybını önlemek için alt havza ve havza ölçeklerindeki planlamalara acilen başlanmalı.