Suriye, ABD yönetiminin Beşar Esat’a yönelik yeni yaptırımlarının, ekonomik zorlukların ve corona virüsünün gölgesinde Pazar günü genel seçime gitti.
Esat yaklaşık 10 yıl önce başlayan iç savaşın ardından ülke topraklarının önemli bir bölümünde kontrolü büyük ölçüde yeniden sağlamış durumda.
Aralarında son iki yılda Esat iktidarına karşı çıkanların elinden geri alınan önemli yerlerin de bulunduğu yaklaşık 7 bin seçim merkezinde oy kullanıldı.
Esat’ın muhalifleriyse yüz binlerce kişinin ölümüne, milyonlarcasının de yerlerinden olmasına neden olan savaş sonrası seçimi ‘‘tiyatro’’ olarak değerlendirdi ve boykot etti.
Nisan ayında yapılması planlanan seçimler Corona virüsü salgını nedeniyle iki kez ertelenmişti.
Başkent Şam’da bir seçim merkezinde oy kullanan Suriyeliler artan hayat pahalılığından duydukları endişeyi dile getirdi.
Reuters haber ajansına konuşan, konfeksiyon mağazası sahibi Samer Mahmud, ‘‘Yaşam koşullarına bir çözüm bulmalıyız’’ dedi.
Mouna Sukkar ise oyunu kullanırken, ABD’nin Esat yönetimine uyguladığı ekonomik yaptırımları kastederek ‘‘Umarım bu yaptırımların üstesinden gelebiliriz’’ diye konuştu.
Seçimlerde çoğu ülkenin önde gelen işadamları olmak üzere 1.600’den fazla aday meclisteki 250 koltuk için yarıştı. 2011’de başlayan iç savaşın ardından ülkede şu ana kadar üç kez genel seçimler yapıldı.
Seçimde 20 yıla yakındır iktidarda olan Esat’a ve Baas Partisi’ne önemli bir rakip yer almıyor.
Merkezi Türkiye’de bulunan ve batı ülkelerinin de desteklediği muhalif blok Suriye Ulusal Koalisyonu milyonlarca kişi yerlerinden olmuşken ya da sürgündeyken yapılan bu seçimi ‘‘tiyatro’’ olarak değerlendirdi.
2018 yılında Esat’a bağlı Suriye ordusu sert bir operasyonla isyancıları Şam’ın doğu banliyölerinden Duma’dan çıkartmıştı.
Enkaz yığınlarının ve mermi delikleriyle dolu binaların savaşın izlerini hala hissettirdiği Duma’da sokaklara adayların bayrakları asıldı. Seçim merkezlerinin önünde kalabalıklar oluştu.
Savaş sırasında kentten kaçan ve çatışmaların ardından iki yıl önce geri dönen kent sakini Ziad, ‘‘Oy vermeye geldim çünkü güvende yaşamaya ve fiyatların düşmesine ihtiyacımız var’’ dedi. Ziad katılımın yüksek olmasını beklediğini söyledi.
Esat yönetiminin 2018 yılında Duma’da kimyasal saldırı düzenlediği şüphesi batının hava saldırısına neden olmuştu. Şam ve Moskova ise kimyasal saldırı iddialarını reddetmişti.
Rusya ve İran’ın desteğiyle Esat, an itibariyle savaş sırasında elinde bulundurduğundan çok daha fazla toprağı kontrol ediyor.
Kürtler ülkenin kuzeydoğusunda hakimiyet sahibiyken Esat iktidarına karşı çıkanlar ülkenin kuzeybatısında Türkiye sınırındaki küçük bir bölgeye sıkışmış durumda.
Suriye ekonomisi ABD’nin geçen ay ilan ettiği sert yaptırımların ve komşu Lübnan’da yaşanan ekonomik krizin de olumsuz etkilerini hissediyor.
Washington ise yaptırımların Suriyeliler’i hedef almadığını, amacın Esat’ı cezalandırmak olduğunu bildiriyor.
Ancak Şam yönetimi Suriye parasının hızla değer kaybetmesinden ve fiyatların yükselmesinden ABD’yi sorumlu tutuyor.