Manisa'nın kendine has cumbalı konakları, camileri, çukur çeşmeleri, hanları, hamamları, Rum evleri ve kiliseleri ile Ruhban Okulu'nun da dahil olduğu bini tescilli 3 bin tarihi yapısına ev sahipliği yapan Kula evleri, yıkılma tehlikesi yaşıyor.
Değerli mimari örneklerin yer aldığı ve açık hava müzesini andıran görüntüsü ile günümüze kadar ulaşan tarihi Kula evlerinin birçoğunun yıkılma tehlikesine karşı uyarı levhaları asıldı.
Yıkılma tehlikesi oluşan birçok binanın etrafına ise demir korkuluk yapıldı. Az sayıda konak, restore edilerek pansiyon, otel veya kafe olarak işletilirken, pek çoğu da kaderine terk edildi. Kimi evlerde oturanlar ise restorasyon maliyetlerinin yüksekliğinden dolayı bakım yapamıyor.
"KULA AÇIK BİR MÜZE"
Yaptığı çalışmalarla Kula'nın tanıtımına büyük katkı sağlayan ve ilçede 'Zabun Hoca' olarak tanınan gönüllü rehber Hüseyin Zabun (62), "Geçmişte eski hapishanenin, jandarma karakolunun ve Zafer İlkokulu'nun burada olduğunu düşündüğümüzde, insanların yoğun olarak yaşadığı bir yer olduğunu görüyoruz. Şu an maalesef bunların her biri harabe durumundadır. Kilise ve Zafer İlkokul'u yandı, eski hapishane artık yerinde yok. Bunlar, bizim ve Kula için büyük kayıptır.
Kula tarihi anlamda açık bir müze. Çünkü şu an yıkılma tehdidi altında 3 bin tarihi ev var. Pek çok yerde bu kadar çok tarihi evi aynı anda göremezsiniz. Evler, Rum ve Türk mimarisine uygun olarak yapılmış. Çocukluğumdan beri Kula'da yaşadığım için güzelliklerini biliyorum. Bu eserlerden sadece 1000 ev tescilli; ancak binaların çoğunluğu her geçen gün yıkılma tehlikesi altında. Bu bizi üzüyor. Cumhurbaşkanımızın kararıyla bölgenin SİT alanı olması güzel. Ancak SİT alanı ilan edilmesinin yanında, bu evlerin aslına uygun restore edilerek korunması gerekiyor" dedi.
"BU EVLER TURİZME KAZANDIRILMALI"
Pandemiden önce tarihi Kula evlerini her gün binlerce kişinin ziyaret ettiğine dikkat çeken Zabun, "Daha çok yerli ziyaretçi geliyor. Onlar da sabah geziyorlar akşam da dönüyorlar. Kula'da turizm olarak insanların konaklayacağı yer yok. Bu evlerin pansiyon olarak açılması, turizme kazandırılması ve Kula kültürünün yaşatılması lazım" diye konuştu.
VATANDAŞLAR DESTEK BEKLİYOR
Esnaf Ahmet Sardoğan (72) da evlerinin bakım ve onarımını maddi güçleri yetmediği için yapamadıklarını belirtti. Sardoğan, "Kula evleri gibi binalar artık yok. Burası sağlık için çok önemli. Buraya dinlenmek için geliyorlar. Bu yüzden tarihi Kula evlerimizin bakım ve onarımını yapmak lazım. Evimin hemen önündeki 3 ev onarıldı. Çok da güzel oldu. Diğer evlerin de onarılması için yetkililerimizden destek bekliyoruz" dedi.
Mahmut Deler (61) ise, "Eski evler güzel. Fakat sürekli bakım ve onarımının yapılması lazım. Binaların durumları ortada. Yukarıdan bir kiremit düşse, kötü sonuçlara yol açabilir. Bu konuda destek bekliyoruz" diye konuştu.