The Attacker’s Advantage (Hücum Edenlerin Avantajı) kitabında Ram Charanglobal belirsizliğe ilişkin şu harika tesbitleri yapıyor:
Belirsizliğin en büyük nedeni insanlardır.
- Güç artık tüketiciden geliyor. Bilgi almanın kolaylaşması ve ucuzlaması gücün tamamen tüketiciye geçmesinin en temel nedeni. Dolayısıyla tüketici davranışı eskisi gibi değil.
- İnanılmaz teknolojik gelişmeler nedeniyle sektörler baştan aşağıya değişiyor. Microsoft PC’leriyle dünyayı değiştirmişti. Şimdi ise yazılım ve sensörler dünyayı değiştiriyor. Dünyayı değiştiren teknoloji değişti.
- Global finans sistemindeki yapısal istikrarsızlık.
- Ulusların Liderliği. Örneğin Rusya’nın başkanı Putin’in davranışları dünyada belirsizliğe neden olabiliyor.
Teknolojinin insan üzerinde hızlı ve ani etkiler göstermesi aşağı yukarı yönlü aşırı volatiliteyi sağlıyor.
İnsanlar ekonominin hareketlerine bağlı olarak hareket ederlerken teknolojinin gelişmesi, ulaşımın ve haberleşmenin müthiş hızlı değişmesi dünyayı global bir mahalleye dönüştürdü.
Kelebek etkisi, bir sistemin başlangıç verilerindeki küçük değişikliklerin büyük ve öngörülemez sonuçlar doğurabilmesine verilen addır.
Edward Lorenz’in teorisine göre Amazon Ormanları’nda bir kelebeğin kanat çırpması ABD’de fırtına kopmasına neden olabilir.
Global belirsizliğin maksimum seviyede yaşanması Lorenz’in teorisini daha da görünür kılıyor.
Teknolojinin hızlı ve kontrolsüz gelişmesi insanın ihtiyaçlarını değiştiriyor.
İptidai dönemlerin ihtiyaçlar hiyerarşisi günümüzde hızla değişti.
Dünya üzerindeki en zenginleri inceleyin!
Zenginlik ve sermaye artık yapısal dönüşüm geçirdi.
Sosyal medya insanların vazgeçmeyecekleri ve çok sevdikleri bir alan olarak bir numaraya yerleşti.
Esprisini yapsak da “telefonunun şarjı biten insanın çaresizliği” yeni dönemde cebimizdeki oyuncakların hayatımızın ve özelimizin daha da içine gireceği varsayımı ihtiyaçlar skalasında insan benliğini önceleyen startupların insanlığın ilgisini hemen çekeceği ve telefonların şarjının bitmemesi gerektiği döneme doğru evrilmeye devam edeceğiz.
Hepimiz birer tüketiciyiz ve tükettiğimiz şeylerde en fazla RT-FAV alan ya da fenomen olan şeyler paranın döndüğü yer olarak merkeze geliyor.
Tüketicinin hareketleri paranın akışını ve yönünü etkiliyor.
Bundan 30 sene önceki topluma sorsanız Whatsapp diye bir stratup çıkacak ve bu bir telefon aplikasyonu olacak ve ederi milyar dolarlara tekabül edecek, reklam almayacak ancak çılgın para kazanacak.
Muhtemelen Seksenler dizisinin 46’lık karakteri ‘gün gelecek şöyle olacak böyle olacak’ diye kehanetler savurarak günümüzün ulaştığı teknolojik gelişmeleri haber vermesi karşısında oyuncuların “yav he he!” benzeri alaysı tepkilerini gösterirlerdi.
İnsanların ücretsiz anlık fotoğraf, video, ses kaydı, sesli ve görüntülü arama ihtiyaçlarına hızlı ve sorunsuz şekilde cevap verebilen bu aplikasyon şu anda 8 milyara yaklaşan nüfusuyla dünyada 2 milyardan fazla tekil kullanıcıya ulaşmış bulunuyor. Çocukları, çok yaşlıları, çok yoksulları, yasakçı ülkeleri hesaba katarsak kullanmayan yok gibi…
80’ lerde Microsoft’un PC’ leriyle yön verilen dünya bugün sensörler, yazılımlar, yapay zekalarla yön buluyor.
2019 Aralık…
O da ne?
Çin’de çıkan koronavirüs dünyada her şeyi alt üst edip gelişmiş piyasaları bile müthiş bir bilinmezlik sarmalının içine çekti ve ortaya çıkan belirsizlikte “kurt puslu havayı sever” deyimindeki kurtları çıkarmak için her tarafı pus kapladı.
Dünyaca ünlü fütüristler yeni bir dünya düzeninden bahsediyor.
Puslar dağıldığında, ortalık sakinleştiğinde, herkes üzerindeki tozları silkelediğinde bu kurtlar ortama hakim olan, pusların ardını görebilen ve herkes başının canının derdindeyken stratejik projeksiyonlarla geleceğe dünden beri yatırım yaparak çalışanlar olacak…
Dolarizasyon…Bir ülke kendi ulusal parasını bırakıp neden başka bir ülkenin parasını biriktirme aracı olarak kullanır?
Global finans sistemindeki volatilite, para birimi zayıf olan ülkelerde aşırı dalgalanmaları getirdiği için sermayesini güçlü paralarla değerini korumayı mecbur kılıyor.
Mesela Rus lider Putin’in yaptığı manipülatif konuşma ya da belirsiz davranış borsalar ve sermaye üzerinde aşırı kırılganlık oluşturuyor ve dış sermayeyi kaçırıyor, iç sermayede değer kaybına neden oluyor.
Koronavirüs, belirsizliği daha da arttırarak küresel pusluluğu getirmekte…
Bulaş riski çok yüksek virüs, belirsizlik, kırılgan sermaye, üretimsizlik, yoğun tüketim, liderlerin ve bilim insanlarının öngörüsüzlüğü, pus…
Kurt, puslu havayı sever.
twitter.com/bestamibozkurt
BESTAMİ BOZKURT