Washington'ın Rusya'dan S-400 hava savunma sistemleri alması halinde Türkiye'ye vermeyeceğini bildirmesiyle gündem olan F-35 hayalet savaş uçakları, ABD'nin önde gelen haber sitelerinden The Daily Beast tarafından mercek altına alındı.
"Amerika, 400 milyar dolara mal olan ama savaşamayan hayalet uçaklarla çıkmaza saplandı" başlığını taşıyan haberde, F-35'lerin daha önce bildirilmemiş birinci dereceden kusurları bulunduğunu, bunların pilotun görevini tamamlamasını engelleyebileceği belirtildi.
KELİMENİN TAM ANLAMIYLA DÖKÜLÜYORLAR
"İşte size bugüne dek kamuoyunun bilmediği bir şey: ABD ordusunun yeni F-35 hayalet savaş uçaklarından biri, düşman saldırısını savuşturmak için dik açıda yükselmek zorunda kalırsa, tasarım kusurları yüzünden aniden kontrolden çıkabilir ve düşebilir" bilgisini paylaşan The Daily Beast, şöyle devam etti:
"F-35'in bazı versiyonlarının ses üstü hıza çıkmaya çalışırken kuyruklarında erime meydana geliyor ya da radara yakalanmama özelliği veren pahalı kaplamaları dökülüyor."
Tarihteki en büyük ve en pahalı silah programlarından biri olan Pentagon'un 400 milyar dolarlık F-35 Müşterek Taarruz Uçağı (JSF) programının 10 yıldan uzun bir süredir ertlemeler, kabaran faturalar, tasarım sorunları ve teknik arızalar yüzünden eleştirildiğini hatırlatan The Daily Beast, üstüne üstlük daha önce sadece üretici Lockheed Martin, ABD ordusu ve alıcı yabancı ülkelerin bildiği yeni kusurların çarşamba günü Defense News tarafından kaleme alındığına dikkat çekti.
ÇİN VE RUSYA HAVA KUVVETLERİYLE NASIL BAŞA ÇIKACAKLAR?
Giderek daha öldürücü hal alan Çin ve Rusya hava kuvvetlerine nasıl karşı konulacağının yeniden yapılandırıldığına ve bu kapsamda yaşlanan savaş uçaklarının yerini 2300 F-35'in alması için çalışıldığına dikkat çeken haberde, F-35'lerin yeni ortaya çıkan sorunlarının Amerikan hava gücünün potansiyel kırılganlığının altını çizdiği ifade edildi.
"Sorunlar ABD Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan'ın F-35 programından neden 'b.ktan' diye söz ettiğini açıklıyor" diyen haber, Defense News'ın ele geçirdiği askeri belgelerin, F-35'in iki-üç versiyonunda çok geniş çapta ciddi sorunları gözler önüne serdiğini belirtti.
A İYİ, B VE C SORUNLU
Buna göre Hava Kuvvetleri'nin F-35A'sı son kusurlardan azade gibi gözükürken Deniz Piyadeleri'nin dik inen F-35B'si ve Donanma'nın uçak gemilerine uyumlu F-35C'si birinci dereceden, yani pilotun görevini tamamlamasını engelleyebilen eksik noksanlardan mustarip.
DÜŞMESİNLER DİYE UÇUŞ KISITLAMALARI GETİRİLDİ
Defense News'a göre 2011'de F-35B ve F-35C'nin Mach 1.3 ve Mach 1.4 hızıyla gittiği deneme uçuşları yapıldı. F-35B'in hayalet kaplamasında kabarma ve aşırı hararet meydana geldi. F-35C'de gelmiş geçmiş en güçlü savaş uçağı motorlarından biri kabul edilen Pratt & Whitney'deki aşırı ısınmadan kaynaklı yapısal hasar oluştu. ABD ordusu benzeri hasarların oluşmasını sınırlandırmak için pilotlata bir dakikadan uzun sesten yüksek hızda uçmamaları talimatını verdi.
BU ŞEKİLDE RUSYA VE ÇİN SAVAŞ UÇAKLARINDAN KAÇMALARI İMKANSIZ
"Ama bu da hiçbir sınırlama olmaksızın sesten hızlı uçan Rusya ve Çin savaş uçaklarıyla baş etmelerini ya da onlardan kaçınmalarını imkansız hale getirebilir" diyen Defense News, elindeki belgelerden "Donanma ya Deniz Piyadeleri için F-35'i neredeyse eşdüzeyli bir tehdide karşı böyle kısıtlamalar altında kullanmak imkansızdır" görüşünü aktardı.
Yine F-35B ve F-35C'in sert yükseliş sırasında 20 derecelik saldırı açısını aştığında oynak hale gelebildiği ve kontrolden çıkma potansiyeline sahip olduğu belirlendi. düşmemek için pilotların dik tırmanıştan ve diğer ser manevralardan kaçınması gerekiyordu. Defense News, elindeki belgelerden "Filo pilotları F-35'ten maksimum performans almanın çok zor olduğunda hemfikir" görüşünü aktardı.
Yani Rusya veya Çin jetiyle 20 derecelik saldırı açısını aşan bir it dalaşında F-35 ciddi düzeyde dezavantajlı olacak.
BU YIL TOPLU ÜRETİM SÜRECİNE GEÇİLECEK
18 yıllık F-35 programında iki performans kusurunun açıklanmasının kritik bir zamana denk geldiğine dikkat çeken The Daily Beast, Pentagon yetkililerinin bu yılın sonunda F-35’in geliştirilmesi sürecinde deneme aşamasının bittiğini ilan etmeyi ve toplu üretim sürecini başlatmayı planladığını belirtti.
JSF programının binlerce kişiyi istihdam etmesinden ötürü ABD Kongresi'nin güçlü desteğine sahip olduğu, ama ABD'li vergi mükelleflerine yılda 10 milyar dolara mal olduğunu vurgulayan haber sitesi, Pentagon ile Lockheed'in toplu üretime yeşil ışık beklentisiyle haziran başında 470 F-35 için 34 milyar dolarlık anlaşma konusunda gayriresmi uzlaşıya vardıklarını kaydetti.
'ÇÖZÜM BULDUK' AÇIKLAMASI
The Daily Beast'in soru yönelttiği ilgili taraflardan Hava Kuvvetleri Hava Muharebe Komutanlığı kendi F-35 versiyonuna güven bildirdi. Açıklamada "F-35 konuşlama planları değişmemiştir. ABD'nin hava muharebesi üstünlüğünde elzem rol oynayan F-35'in kabiliyet ve performansına çok güveniyoruz" denildi.
ABD ordusu ve Lockheed, Defense News'ın ifşa ettiği tüm sorunların olası çözümlerini belirlediklerini savundu. Defense News'a yeni kaplamanın ısınma hasarını en aza indirgeyeceği, uçuş kontrol yazılımının düzeltilmesinin manevra sırasında düşme riskini hafifleteceğini söyleyen Lockheed Başkan Yardımcısı Greg Ulmer, "Bu sorunların çözülmesini ya da düzeyinin azaltılmasını bekliyoruz" dedi.
KUSURLU ERKEN ÜRETİM YAPILDI VE TESLİM EDİLDİ
The Daily Beast, seri üretim başlamadan düzeltilmemeleri halinde kusurların onlarca ve hatta yüzlerce F-35'in ayrılmaz özelliği haline geleceği, geriye dönük onarmaya kalkmanın milyarlarca dolara mal olacağı uyarısını yaptı.
Bunun büyük ölçüde zaten başa geldiğini, Pentagon'un deneme süreci devam ederken F-35 üretilmesi kararı nedeniyle Lockheed'in yaklaşık 400 erken model F-35'i ABD Hava Kuvvetleri, Donanması, Deniz Piyadelerine ve İngiltere ve İsrail gibi müttefik ülkelere teslim ettiğini belirtti.
ŞİMDİLİK MİLİTANLARA KARŞI KULLANILIYOR
ABD Hava Kuvvetleri, Deniz Piyadeleri ve İsrail'in F-35'lerini hafif silahlı militan gruplara karşı muharebeye soktuklarını kaydetti.
Bu erken model F-35'lerin 100'den fazlası, güvenli şekilde hızlı uçamayan veya sert manevra yapamayan B modelleri. Düzeltilmeleri gerekiyor. Bu da pahalıya mal olacak.
'5 YILDA SAVAŞIR HALE GELİRLERSE, İYİ'
ABD ordusu daha yaşlı F-35'leri modifiye etmek için zaten milyonlarca dolar harcadı. Defense News'ın ifşa ettiği kusurları kapatmak için bu fatura daha da kabarabilir. Üstelik düzeltmesi zaman da alacak.
The Daily Beast'e konuşan Washington merkezli Hükümet Gözetim Projesi'nin analisti Dan Grazier, "Tümüyle işlevsel savaş uçağı olabilmesi için - tabii eğer hiç olacaksa- 5 yıl ya da daha fazla beklemek gerek" dedi.
Silahlı kuvvetlerin yüksek teknoloji muharebesine güvenle gönderemeyeceği onlarca F-35'e sahip olduğuna dikkat çeken Grazier, "Program faal hizmete kesinlikle hazır değil" uyarısını yaptı.