Dolar/TL, geçen hafta TL mevduata Hazine ve Merkez Bankası (TCMB) destekleri açıklaması başlayan kamu destekli adımlarla 18.4 tarihi zirvesinden 10'a doğru sert düşüş sonrası tekrar yükselişe geçerek 13'ü aştı. Mevduat faiz oranları yüzde 20'nin üzerine çıkarken, yükselen fonlama maliyetleri kredi faizlerine de yansıdı.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati dolar/TL'de dünkü yüzde 7'ye yakın yükselişe ilişkin bir soruya keskin düşüşten sonra salınımların normal olduğu şeklinde yanıt verdi. Yabancı yatırımcıların genel olarak tatil nedeniyle işlem yapmadığı yılın son günlerinde hacimler sınırlı seyrediyor.
Bugün piyada TCMB'nin haftalık para banka rezerv ve menkul kıymet istatistikleri yakından takip edilecek.
Ekonomi yönetiminin verdiği bilgilerle öncü verilerden yapılan hesaplamalar arasında fark görüldüğünü belirten bankacılar bu kapsamda TCMB haftalık verilerini bugün daha yakından izleyecek.
TCMB'NİN REZERVLERİ SERT DÜŞTÜ
Bankacıların öncü verilerden yaptığı hesaplamalara göre TCMB'nin doğrudan müdahale açıklamadığı geçen hafta net rezervlerde 2.5 milyar dolar, brüt rezervlerde ise 3.5-5 milyar dolar arasında düşüş gerçekleştiği tahmin ediliyor.
İşlemciler rezervler gerçekleşen düşüşü kamu müdahalesi olarak yorumlarken Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati kamunun düşüşte payı olmadığını söyledi. Ancak TCMB'nin rezervlerindeki düşüşlere ilişkin bugüne kadar TCMB ya da Hazine'den bir net bir açıklama ise yapılmadı.
TCMB verilerine göre, bankanın net rezerleri önceki hafta 21 milyar dolardan 12 milyar dolara geriledi. Reuters'ın hesaplarına başvurduğu üç bankacı TCMB bugün açıklanacak net rezervlerinin 12 milyar dolardan 10 milyar doların altına düşeceğini tahmin ettiler. Veri bugün saat 14.30'da açıklanacak.
Yine bankacıların öncü verilerden yaptığı hesaplamaya göre bugün açıklanacak TCMB verilerinde bireylerin döviz cinsi mevduatlarında geçen hafta 500 milyon dolar düşüş, kurumların döviz cinsi mevduatlarında ise 1.5 milyar dolar yükseliş gerçekleştiği tahmin edildi.
Nebati ise bireysellerin döviz mevduatının geçen hafta 169 milyar dolardan 162 milyar dolara düştüğünü belirtti.
PİYASALAR, NEBATİ'NİN AÇIKLAMASINI BEKLİYOR
TCMB'nin dün açıkladığı ve piyasada tahvil alımları kısmı yakından takip edilen 2022 para ve kur politikası metninde tahvil alımları limiti bilanço aktif toplamının yüzde 5'i olarak belirlendi. Daha önce enerji ithalatçısı KİT'ler olarak özetlenen ve sadece BOTAŞ'a gerçekleşen TCMB ya da Hazine'den döviz satışları için ise bu kez enerji ifadesi çıkarılarak KİT olarak özetlendi.
Piyasalar ayrıca Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin açıklayacağını söylediği piyasaları "şaşırtacak" tedbir paketini de bekliyor. Özellile KDV alanında açıklanabilecek tedbirler yakından izleniyor.
Nebatinin verdiği bilgilere göre, kur korumalı TL mevduat sistemine dün akşam itibarıyla 59.8 milyar TL bulunduğunu söyledi. TCMB ise dün itibarıyla kur garantili TL mevduat mekanizmasına altın hesaplarını da dahil etti.
TCMB'NİN REZERVLERİ 18 MİLYAR DOLAR DÜŞTÜ
Piyasalarda önümüzdeki yıl büyümenin desteklenmesi için proje kredileri, KGF ve bütçenin belirgin açılması gibi uygulamaların nasıl yürütüleceğini de yakından izliyorlar.
Gelir Vergisi Kanunu ve bazı kanunlarda değişiklik öngören yasa ile ek bütçeye gerek kalmadan Cumhurbaşkanına bu yıl bütçe tahmininin üzerinde elde edilen gelir kadar tutarı ödenek olarak kullanma imkanı getirilmişti.
Muhalefet partisi yetkilileri ve bazı yetkililerin verdiği bilgiye göre, kasım ayı bütçe sonuçlarına göre şu ana kadar kullanılabilecek 300 milyar liraya yakın kaynak bulunuyor.
Reuters'ın hesaplamalarına başvurduğu bankacılar büyük bölümü geçen haftanın ilk iki gününde olmak üzere TCMB'nin swap hariç net uluslararası rezervinin geçen hafta yaklaşık 7-8 milyar dolar, doğrudan müdahalelerin de başladığı ay başından itibaren ise yaklaşık 18 milyar dolar düştüğünü hesapladı.
ENFLASYON YILI YÜZDE 30 CİVARINDA BİTİRİR
Nebati bundan sonraki mücadele alanlarının enflasyon olduğunu belirterek, enflasyonun Aralık ayında yüksek geleceğini, Ocak ayından itibaren düşüşe geçerek yıl boyunca gerilemesini beklediğini söyledi.
Reuters anketine göre TL'deki rekor değer kaybının birikimli etkisiyle önümüzdeki hafta açıklanacak Tüketici Fiyatları Endeksi'nin (TÜFE) Aralık ayında 18 yılın zirvesi olan yüzde 30.6'ya yükselerek hükümetin yılsonu hedeflerinin çok üzerinde gerçekleşmesi bekleniyor.
Reuters'ın 13 katılımcıyla gerçekleştirdiği ankette Aralık ayı için yıllık enflasyon tahminleri yüzde 26.4 ila yüzde 37.3 arasında değişiyor. TÜFE en son Mayıs 2003 döneminde yüzde 30.7 artış kaydetmişti. Aylık enflasyonun ise yüzde 9 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor, tahminler yüzde 5.5 ila yüzde 14.6 bandında yer alıyor.
Ankara'da gıda fiyatlarının aylık yüzde 25 arttığını, yıllık olarak Kasım'daki yüzde 27'den Aralık'ta yüzde 55'e yükseldiğini açıklayan Türk-İş'e göre gıda enflasyonunda en son "Kasım 1987 seçimlerini izleyen Aralık 1987'de" bu denli yüksek bir artış gerçekleşmişti.
TL'DE DEĞER KAYBI YÜZDE 40
Ekonomistlerin beklentileri oldukça geniş bir bantta yer alırken bunun nedeni ay sonu itibarıyla TL'deki değer kaybının bir bölümünün telafi edilmiş olması. TL'de dolar karşısında geçen hafta tarihte eşi nadir görülen bu denli sert değer kazancına rağmen yılbaşından beri kayıp yüzde 56'dan ancak yüzde 40 civarına gerilemiş durumda.
Ekonomistler TL'deki geçen haftaki sert değer kazançları öncesi enflasyonun önce yüzde 30'a ardından yüzde 40'a doğru yükselmesini bekliyorlardı. Şimdi ise olası düşüşler için fiyat indirimelerinin ne boyutta olacağını izlenecek.
TL SIKIŞIK, PİYASA FAİZLERİ SERT YÜKSELİŞTE
Gösterge 10 yıllık tahvilin bileşik faizi dün yüzde 24.87'e yükselerek tarihi zirvesini gördü. Piyasa faizleri de zararı Hazine tarafından üstlenilen kamu bankaları haricinde benzer şekilde yukarı yönlü bir seyir izliyor. Erdoğan'ın yatırım için düşük faiz istekliliğine rağmen ticari kredi faizlerinde özellikle son haftada belirgin artışlar yaşanıyor.
Mevduat faiz oranları yüzde 20'nin üzerine çıkarken, yükselen fonlama maliyetleri kredi faizlerine de yansıdı. Bazı bankalarda KOBİ kredi faizleri yüzde 30'un üzerine çıktı.