Türkiye’ye S-400’ler nedeniyle F-35 ve Patriot satışının yasaklanmasını öngören yaptırımlar Senato gündemindeyken, “Biz de ABD’ye yaptırım uygularız” açıklamaları yapan iktidardan, Trump’ın yaptırımları onaylamasının üzerinden 10 gün geçmesine karşın, ilk gün yapılan açıklamanın ötesinde bir tepki gelmedi. ABD’nin Türkiye’ye yönelik yaptırımları, Kanal İstanbul ve Libya’ya tezkere tartışmaları içinde gündemden düşürüldü.
ABD Senatosu’nun 17 Aralık’ta kabul ettiği Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (NDAA) adını taşıyan savunma bütçesinde, Rusya’dan alınan S-400 hava savunma sistemi nedeniyle Türkiye’ye F-35 satışının yasaklanması öngörülmüş, ayrıca Patriot füzelerinin satışının da S-400’den vazgeçme şartına bağlanmıştı.
ABD Başkanı Trump, 20 Aralık’ta düzenlenen törenle bütçeyi onayladı ve ABD’nin Türkiye’ye yaptırım tehdidi fiili olarak uygulamaya konmuş oldu. Rus gazını Avrupa’ya taşıyacak olan Türk Akımı projesine karşı da yaptırımlar, Trump’ın kabul ettiği bütçe yasasında yer alıyor.
USULEN BİLE OLSA YOK
Türkiye’ye yaptırımlar öngören paket, ABD Senatosu’nda kabul edildiğinde Dışişleri Bakanlığı başta olmak üzere Ankara’dan tepki yükselmiş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Bütün bunlara karşı tabii ki bizim de yaptırımlarımız olacaktır. Yani biz eli kolu bağlı duracak bir millet değiliz” açıklaması yapmıştı.
Erdoğan, daha sonra İncirlik ve Kürecik’in de kapatılmasının gündeme geleceğini belirtmiş, “Biz de bunlara mütekabiliyet çerçevesinde gereken cevabı veririz” ifadelerini kullanmıştı.
Trump’ın Türkiye’ye yaptırım öngören bütçe paketini onaylamasından önce üst perdeden açıklamalar yapılmasına karşın Trump’ın onayının ardından hükümetten kayda değer bir tepki gelmedi.
Trump’ın, Türkiye’ye yaptırımları öngören tasarıyı onaylamasına usulen bile olsa tepki vermemesi dikkat çekti. Ankara’da halen Trump’ın Türkiye’ye yönelik “ciddi” yaptırımları engelleyeceği beklentisi hâkim durumda, ancak son bütçe paketi örneğinde olduğu gibi ABD Kongresi, Trump’ın inisiyatifinden kaçırabileceği alanlara dahil ederek yaptırımları peyderpey uygulamaya koymayı amaçlıyor.
Türkiye-ABD ilişkilerindeki öncelikli gündem maddesinin gelecek yıl da yaptırımlar olması bekleniyor.