Çin’deki tedarik zincirini ülkesine çekmek isteyen ABD, ilaç ve sağlık konularında ise müttefik ülkelerle hareket etmek istiyor. Bunun için milyarlarca dolar kredi ayırdı. Türkiye’nin liste başında olduğu söyleniyor. Ancak önemli şart, Huawei ile çalışmaların durdurulması.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Çin arasında pandemi süreciyle başlayan gerilim tırmanıyor. Sağlık nedeniyle başlayan gerilim, dünya ekonomisini de yeniden altüst edecek bir yola girmiş durumda. Donald Trump hükümetinin amacı, ABD’li şirketlerin Çin’de olan tedarik zincirlerini ülkesine taşımak. Önceki gün Reuters’ta bir haber yer aldı. Habere göre Çin’in “Kuşak Yol” projesine alternatif yaratmak için kurulan “Yeni Amerikan Uluslararası Kalkınma Finansmanı Kurumu, üretimini ABD’ye taşıyan şirketlere milyarlarca dolar kredi verebilecek” bilgisi yer alıyordu.
Türkiye ile ABD arasında bir süredir 100 milyar dolarlık bir ticaret hedefi var. ABD Başkanı Donald Trump’la Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın arası da bütün engellere rağmen iyi. Bu ilişkilerin ısınmasında TürkiyeABD İş Konseyi (TAİK) Başkanı Mehmet Ali Yalçındağ’ın başrol oynadığı da bilinen bir gerçek. TAİK’in önceki gün de bir konuğu vardı. ABD’li Senatör Lindsey Graham ile online toplantı düzenlendi. Bu toplantının ana konularından biri de tedarik zincirlerinin Çin’den kaydırılmasıydı.
Senatör Graham, toplantıda “Şahsen Türkiye’nin yerinde olsaydım, Çin’in tıbbi ve ilaç sanayiinde üstünlüğüne alternatif olabilmenin yollarını arardım” dedi, ama bir şartla. “Çin konusunda bazı hassasiyetlerimiz var. Mesela en son görmek isteyeceğimiz şey müttefikimiz Türkiye’nin Huawei ile çalışmasıdır. Ortak çalışan ülkeleri tolere edemeyiz. 5G’yi bizden alın.” Bu sürecin Türkiye’ye nasıl yansıyacağını Yalçındağ’a sordum, yorumları şöyle:
- ABD yönetimi tedarik zincirlerini müttefiklerine kaydırmak önemli gündem maddeleri arasında. Türkiye bu anlamda listenin başında geliyor. Bu gerilimi yeni bir fırsat penceresi olarak görmek gerektiğine inanıyorum. ABD ile Çin gerilimi bütün dünyada heyecanla izleniyor. Ucuz maliyetin peşinden Çin’e giden üreticilerin kararı ne olacak? Zaman gösterecek.