Türkiye'de kamu kaynaklarının gelecek 3 yıllık dönemde kullanılacağı öncelikli sektör ve projeler belirlendi.
AA muhabirinin 2022-2024 dönemi Yatırım Programı Hazırlama Rehberi'nden yaptığı derlemeye göre, kamu yatırımlarında büyümeye, özel kesim yatırımlarını desteklemeye, üretim, istihdam ve ülke refahını artırmaya katkı sağlayacak projelerle makroekonomik hedefleri destekleyecek projelere öncelik verilecek.
Kamu yatırım teklifleri, bölgeler arası gelişmişlik farklarının azaltılmasına katkı sağlayacak şekilde hazırlanacak.
Bölge ekonomilerinde öne çıkan sektörlerin daha yüksek katma değerli ve rekabet edebilirliği yüksek üretim yapılarına dönüşmesine katkı sağlayacak alanlardaki yatırımlara öncelik verilecek.
Savunma sanayi projelerine öncelik
Madencilik sektöründe enerji sektörü ve imalat sanayine girdi temin eden üretime yönelik projelere, kömür, petrol, doğal gaz ve jeotermal kaynaklar ile rezervi tükenmekte olan ve arz güvenliğinin sağlanması açısından önem arz eden madenlerin aranmasına ve üretilmesine yönelik projelere öncelik sağlanacak.
İmalat sektörlerinde, üretimin idamesine yönelik projelere, halk ve çevre sağlığı, Avrupa Birliği'ne uyum ve uluslararası yükümlülükler açısından gerçekleştirilmesi gerekli çalışmalara, yerli ham maddenin değerlendirilmesine yönelik projelere, savunma sanayi projelerine, yerli ve özgün raylı sistem araçları ve hava araçlarının geliştirilmesine öncelik verilecek.
Sanayi altyapısına yönelik Organize Sanayi Bölgesi (OSB), Küçük Sanayi Sitesi (KKS) ve Teknoloji Geliştirme Bölgeleri projelerinde sektörel ve tematik projeler öncelikli olarak yatırım programına alınacak.
Enerji sektöründe, arz-talep analizlerine dayanan, başta nükleer ve yenilenebilir enerji olmak üzere yerli ve özgün enerji teknolojileri geliştirme amaçlı yatırımlara, yenilenebilir kaynakların sisteme entegrasyonunu sağlayacak iletim altyapısı projelerine öncelik verilecek. Doğal gaz arz stoklarının yeterli düzeyde oluşturulmasına imkan sağlayacak projelere ve denizlerde keşfedilen doğal gaz rezervlerinin ülke ekonomisine kazandırılmasına yönelik altyapı projelerine öncelik tanınacak.
Lojistik merkezlerinin standartları yükseltilecek
Demir yolu yatırımlarında, Konya-Karaman-Niğde-Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep, Ankara-Sivas, Ankara-Afyonkarahisar-İzmir, Bandırma-Bursa-Yenişehir-Osmaneli, Halkalı-Kapıkule projeleriyle ikinci hat yapımları, sinyalizasyon ve elektrifikasyon çalışmaları ve önemli yük merkezlerine iltisak hattı yapımıyla raylı sistem araçlarının yerli üretimi öncelikli olacak.
Deniz yolu yatırımlarında, Filyos Limanı, Doğu Akdeniz Ana Konteyner Limanı ve Çandarlı Limanı'nın tamamlanmasına birinci derecede öncelik verilecek.
Lojistik yatırımlarında Çukurova, Batı Karadeniz ve Marmara bölgeleri başta olmak üzere mevcut ve yapımı devam eden lojistik merkezlerin standartları yükseltilecek. Türkiye Lojistik Master Planı sonuçları dikkate alınarak lojistik merkezlerinin, üslerinin yapımına öncelik tanınacak.
Turizm sektöründe, turizmin çeşitlendirilmesi politikası ve sürdürülebilir turizm ilkeleri doğrultusunda destinasyon yönetimi yaklaşımıyla geliştirilmiş projelere öncelik sağlanacak.
Yeni lojman yapımı tekliflerinde güvenlik kuruluşlarının Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki projelerine öncelik tanınacak.
Sağlıkta bölgesel farkları azaltıcı projeler ön planda olacak
Sağlık sektöründe, koruyucu ve birinci basamak sağlık hizmetlerine yönelik projeler, fiziki gerçekleşmesi yüzde 75'in üzerinde olan projeler, inşaatı tamamlanan birimlerin donanım ihtiyaçlarıyla ilgili projeler, depreme karşı güçlendirme projelerine ve bölgesel farkları azaltıcı projeler ilk aşamada kamu yatırımı alacak.
Güvenlik hizmetlerinin sunumunda koordinasyonu ve güvenlik birimlerinin teknolojik donanımını güçlendirecek projelere, önleyici/koruyucu güvenlik hizmetleri niteliğindeki projelerle, hizmetin etkinliğini, kalitesini ve kapasitesini artıracak projelere, sınır güvenliği projelerine, terörle, uyuşturucuyla ve siber suçlarla mücadeleye katkı sağlayacak projelere ve yatırımlara öncelik verilecek.
Suda kayıp kaçağın önlenmesine öncelik
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün yatırım programında yer alan büyük su işi projelerinden, depolaması tamamlanmış veya depolamasız, su iletim tesisleri inşaatı bitmiş veya devam eden projelere öncelik tanınacak. Su kayıp ve kaçaklarının azaltılmasına yönelik projelere öncelik verilecek. DSİ Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen içme suyu temini projelerinden su kayıp oranı yüzde 50'nin altında olan nüfusu 50 bin ve üzerinde olan belediyelere öncelik sağlanacak.
İş kazalarının izlenebilmesi için sistem oluşturulacak
İstihdam ve çalışma hayatı alanında, işletmelerde sürdürülebilir bir iş sağlığı ve güvenliği yönetim modeli anlayışının hakim kılınmasıyla iş kazaları ve meslek hastalıklarının sağlıklı izlenebilmesini sağlayan bir sistemin oluşturulması sağlanacak.
Aktif iş gücü programlarının daha etkin kullanımının sağlanmasına, iş gücü piyasasında dezavantajlı olan kadın, genç ve göçle ülkeye gelen kesimlerin iş gücü piyasasına katılımının ve entegrasyonunun sağlanmasına yönelik yatırım projelerine öncelik tanınacak.
Yeni projelerde, çocukların, gençlerin ve kadınların güçlendirilmesine yönelik projelerle bölgesel ihtiyaçlar göz önünde bulundurularak sosyal hizmet kuruluşları ve gençlik merkezleri projeleri ön planda tutulacak.
Düzensiz göçle mücadele
Göç alanında veri sistemlerinin geliştirilmesine, göçmenlerin ve yurt dışında yaşayan vatandaşların ekonomik ve sosyal durumlarının tespitine yönelik araştırma projelerine öncelik verilecek.
Düzensiz göçle mücadele kapsamında yapılan geri gönderme merkezleri ve sığınma evi yatırımlarında mevcut yatırımların tamamlanmasına öncelik sağlanacak, yeni proje teklifi sadece mevcut imkanların kullanılmasıyla çözülemeyecek zorunlu hallerde yapılacak ve bu projelerde göç yolları üzerindeki illere öncelik tanınacak.