Doğu Akdeniz'de artan gerilim ile ilgili bu kez Türk Sanayici ve İş İnsanları Derneği'nden (TÜSİAD) açıklama geldi.
Ön koşulsuz müzakerelerin başlaması için çağrı yapan TÜSİAD "Eşitlikçi bir çözüm bulmak ve Doğu Akdeniz'i bir barış ve refah bölgesi haline getirmek için gerilimi azaltma, tek taraflı eylemlerden kaçınma, diyalog ve ön koşulsuz müzakerelerin başlaması şarttır" ifadelerini kullandı.
TÜSİAD'ın yazılı açıklaması şöyle:
Doğu Akdeniz'de gerilimlerin tırmanması, tüm tarafların adil bir çözüm yoluyla barışçıl bir çözüm için herhangi bir ön koşul olmaksızın müzakerelere başlamasının aciliyetini ortaya koyuyor. Doğu Akdeniz'deki bölgesel uyumsuzluk sadece bir enerji kaynakları sorunu değil, aynı zamanda stratejik bir egemenlik ve doğal kaynaklar üzerinde deniz sınırlaması meselesidir.
Bölgedeki enerji kaynakları, siyasi sürtüşme ve gerginlik kaynağı olarak değil, çok taraflı işbirliği fırsatı olarak kullanılmalıdır. Eşitlikçi bir çözüm bulmak ve Doğu Akdeniz'i bir barış ve refah bölgesi haline getirmek için gerilimi azaltma, tek taraflı eylemlerden kaçınma, diyalog ve ön koşulsuz müzakerelerin başlaması şarttır.
"ÇÖZÜME TÜM KIYI DEVLETLERİ DAHİL EDİLMEK ZORUNDA"
Doğu Akdeniz'de barışçıl ve uzun vadeli bir çözüm tüm kıyı devletlerini dahil etmek zorundadır ve açıktır ki "Pax Mediterranea" Türkiye ve Kıbrıs Türklerinin hak ve çıkarları dikkate alınmadan gerçekleştirilemez.
Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu üzerine kurulan Avrupa entegrasyonunun tarihi, işbirliğine dayalı ekonomik ilişkilerin geliştirilmesinin barışçıl çatışma çözümüne ve uzun vadeli ve sürdürülebilir işbirliğine yol açabileceğini kanıtladı. Doğu Akdeniz'de de aynı yaklaşım izlenmelidir.
"ADİL PAYLAŞIM DOĞAL KAYNAKLAR İÇİN DE İHTİYAÇ"
Ege Denizi'nde uzun süredir devam eden ikili anlaşmazlıklar ve Doğu-Akdeniz'deki çok taraflı anlaşmazlıklar, münferit vakalar olarak değil, bir bütün olarak ele alınmalıdır.
Kıbrıslı Rumlar tarafından Annan Planı'nın reddedilmesinin ardından adada kapsamlı bir çözüme ulaşamamasına rağmen, Ege'de Yunanistan ve Türkiye arasında uzun süredir devam eden sorunlar ve 2004 yılında Güney Kıbrıs'ın AB üyeliği, bugünün deniz sınırlandırma meseleleriyle iç içe geçmiştir. Doğu Akdeniz'in yanı sıra doğal kaynakların adil paylaşımına duyulan ihtiyaç.
Tüm bu konular acil olarak bir diyalog süreci ile ele alınmalıdır. Bu sürecin ilk adımı olarak, Türkiye ile Yunanistan arasında 2016'da kesintiye uğrayan keşif görüşmelerinin anlamlı bir ilerleme için herhangi bir ön koşul olmaksızın başlaması gerekiyor. Ortaya çıkan tüm anlaşmazlıklar uluslararası hukuk temelinde çözülebilir.
"AB SORUNUN DEĞİL ÇÖZÜMÜN BİR PARÇASI OLMALI"
Devam eden anlaşmazlığın çözümünde AB'yi daha aktif ve tarafsız bir rol almaya çağırıyoruz. AB, gerçek liderlik gösterme ve hem üye hem de aday ülkeler için adil ve eşit bir çözüme giden yolu açma fırsatına sahiptir. Bu aynı zamanda AB'nin stratejik çıkarlarıyla da uyumlu.
AB'nin dayanışma ilkesi, ikili hukuki ihtilafların ve uluslararası hukukun özelliklerine gölge düşürmemelidir. Bir partiye üyelik statüsü nedeniyle koşulsuz destek vermek, sadece AB'yi adil ve güvenilir bir arabulucu olmaktan mahrum etmekle kalmayacak, aynı zamanda AB'yi sorunun çözümden çok bir parçası haline getirecektir.
AB Almanya Başkanlığı'nın anlaşmazlığa arabuluculuk yapma konusundaki yapıcı yaklaşımını kabul ediyor, Türk ve Yunan Delegasyonları arasında Temmuz ayında Berlin'de yapılacak görüşmeyi kolaylaştırma çabalarını destekliyor ve takdir ediyoruz. Bu girişimin uluslararası toplumdan daha fazla desteğe ihtiyacı olduğuna inanıyoruz.
Yaptırım veya askeri tırmanma tehdidi ters etki yaratacak ve yalnızca gerginliği artıracaktır. Tüm ülkeler, bir müzakere aracı olarak tırmanma tehdidini kullanmaktan kaçınmalıdır. Kıbrıslı Türkler de dahil olmak üzere her şeyi kapsayan çok taraflı bir diplomasi, çıkmazdan kurtulmanın anahtarıdır. Bu bağlamda, Kıbrıslı Türklerin doğal kaynaklara hakkaniyetli erişimi tartışmak için ortak bir komite kurma önerisi yeniden değerlendirilmeli ve desteklenmelidir.
"TÜRKİYE AVRUPA SÜRECİNE YENİDEN KATILMALI"
Mevcut anlaşmazlığı, Türkiye ile Yunanistan arasında uzun süredir çözülmemiş deniz hukuku sorunlarının, Kıbrıslı Rumlar tarafından reddedilen BM Annan Barış Planı gibi kaçırılan fırsatların ve Türkiye'nin AB'ye entegrasyonunun kesintiye uğrayan politika yakınsama sürecinin bir yan ürünü olarak görüyoruz.
Doğu Akdeniz'deki tırmanış, politika anlaşmazlıklarının çaresinin bağlantısızlık politikaları olamayacağını bir kez daha gösteriyor. Yaptırımlar ve dışlayıcı politikalar, daha fazla güvensizlik ve zararı tetikleyecek, bölgede sürdürülebilir barış, istikrar ve ekonomik refah yaratma yönündeki Avrupa idealleri ve hedefleriyle çelişecektir.
Türk iş dünyası için, AB üyeliğini içermeyen bir Türkiye-AB ilişkisi seçeneği, köklü bağlar ve bunun sosyo-ekonomik kalkınma ve hukukun üstünlüğü üzerindeki etkisi göz önüne alındığında sürdürülebilir değildir. Doğu Akdeniz'de adil bir çözüme yönelik somut adımlar, ilişkilerin canlandırılması ve Türkiye'nin AB'ye uyumuna yönelik reform süreci için bir ivme yaratacaktır.
"SORUNLARI ÇÖZMEK İÇİN VİZYONER POLİTİKALAR İZLENMELİ"
COVID-19 krizinin devam ettiği bir zamanda, hem doğal hem de entelektüel kaynaklarımızı, uzun süredir devam eden sorunların üstesinden gelecek ve bunları barış ve refah kaynaklarına dönüştürecek vizyoner politikalar uygulamak için kullanmak ortak sorumluluğumuzdur.
Başta Brüksel, Ankara, Atina, Berlin ve Paris olmak üzere tüm Avrupa başkentleri, öncelikle NATO içindeki ittifak ruhunu koruyarak ve yenilikçi, eşitlikçi ve karşılıklı yarar sağlayan çözümlerle zorlukların ve anlaşmazlıkların üstesinden gelmek için diplomatik bilgeliği kullanarak mevcut tüm araçları kullanmalıdır."