Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ali Karagöz, sıcak havada kalp damar hastalarının dikkat etmesi gerekenlere ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, bu hastalar için sıcaklığın ve nem oranının arttığı dönemlerin tehlikeli olabildiğini dile getirdi.
Vücut sıcaklığının çok yüksek ya da çok düşük olmaması gerektiğini hatırlatan Karagöz, vücudun sıcak havada iki yolla ekstra ısı yaydığını ancak koruyucu yolakların bu havalarda bazen kalbi yorabildiğini ifade etti.
Karagöz, etraftaki hava vücuttan daha soğuk olduğu sürece ısının havaya yayıldığını ancak hava sıcaklığı vücut sıcaklığına yaklaştığında bu transferin durduğunu anlatarak, "Işınım yoluyla kan akışının yeniden yönlendirilmesini gerektirir. Bu nedenle cilde daha fazla kan gider. Bu, kalbin daha hızlı atmasını ve fazla kan pompalamasını sağlar. Sıcak bir günde, ılık bir güne göre kalp her dakika, 2 ila 4 kat daha fazla kan dolaşımı yapabilir. Bu durum kalp hastaları için zorluk yaratabilir." dedi.
Sağlıklı insanların birçoğunun sıcağın meydana getirdiği bu değişiklikleri hiçbir şey olmadan tolere edebileceğini ancak kalpleri güçsüz olan ya da vücudu artık strese kolayca tepki veremeyen yaşlı insanların kaldıramayabileceğini aktaran Karagöz, şöyle devam etti:
"Örneğin, kalp krizinden kaynaklanan hasar, kalbin ısıdan kurtulmak için yeterli kan pompalamasını engelleyebilir. Kolesterolden dolayı daralmış atardamarlar, cilde kan akışını sınırlayabilir. İlaçlar vücudun ısı düzenlemesini koruma özelliğini bozabilir. Beta blokerler kalp atışını yavaşlatır ve böylece kalbin etkili ısı alışverişi için kanın yeterince hızlı dolaşım yeteneğini sınırlayabilir. Diüretikler, idrar çıkışı ile sıvı kaybını artırarak daha da kötüleştirebilir. Bazı tip antidepresanlar ve antihistaminikler de terlemeyi engelleyebilir. İnme, parkinson, alzheimer, diyabet ve diğer durumlar beynin sıvı kaybına verdiği yanıtı bozabilir. Bu nedenle susuzluk sinyalleri gönderilemeyebilir ve vücut savunmasız kalabilir."
"Sabah erkenden ya da akşama doğru dışarı çıkmak en iyi zaman"
Ali Karagöz, terleme yoluyla sodyum ve potasyum kaybı ile stres hormonlarının artması sonucunda oluşan ekstra çalışma yükünün bazı kalp hastalarını zor duruma sokabileceğini belirterek, "Sağlıklı insanlarda bile yüksek sıcaklıklar cilde artan kan akışı ve sıvı kaybı artışının birleşimiyle baş dönmesi ya da tansiyon düşmesi gibi ciddi durumlara neden olabilir." dedi.
Sıcak havanın özellikle egzersiz esnasında kalbin yükünü artırarak, onu daha fazla zorlayabileceğine dikkati çeken Karagöz, vücudun iç sıcaklık her 1 derece yükseldiğinde, kalbin dakikada yaklaşık 10 atım daha hızlı attığını, yoğun sıcaklıklarda ve nemli havalarda da kalpteki stresin çarpıcı bir şekilde artabileceğini ifade etti.
Karagöz, kalp damar hastalarının sıcak havayla "başa çıkmasını" sağlayacak önerileri şöyle sıraladı:
"Bazı basit uygulamalar, aşırı sıcaklarda kalbin gereğinden fazla zorlamasını engelleyebilir. Eğer duyarlı gruptaysanız öncelikle sakin olun. İş ya da diğer fiziksel aktivitelerinizi azaltın veya erteleyin. Sabah erkenden ya da akşama doğru dışarı çıkmak sizin için en iyi zamandır. Egzersiz yaptığınızda, genellikle aldığınızdan daha fazla sıvı tüketmelisiniz. Sıcak havaya bağlı vücutta artmış ısıyı yenmenin en iyi yolu belirli dereceye kadar soğuk hava olabilir. Soğuk bir duş veya banyo yapabilir ya da koltuk altına soğuk, ıslak bir bez ya da buz paketi koyabilirsiniz.
Sağlığınız için bol sıvı tüketin. Ne yazık ki, her zaman vücudu yeterli sıvı ile doldurmak kolay değildir. Mide veya bağırsak problemleri, idrar sökücü, ileri yaş ya da ileri derecede şeker hastalığı düşük sıvı alımına neden olarak, hatalı bir susuzluk sinyali yaratabilir. Böylece sıcak çarpmasına maruz kalabilirsiniz. Sıcak ve yoğun nemli günlerde dışarıdaysanız her saat 1 bardak su için, kalp yetersizliğiniz varsa hekiminize danışın. Sindirim sisteminden kan dolaşımına suyun geçişini yavaşlattığı için şekerli sodalar yerine meyve suyuna tercih edin. Sıvı kaybına neden olabileceği için yoğun kafeinli içeceklerden veya alkolden uzak durun.
Az yemelisiniz. Midenizi aşırı doldurmayan daha küçük öğünlere sadık kalın. Soğuk çorbalar, salatalar ve meyveler açlığınızı tatmin edebilir ve size ekstra sıvı verebilir."
Sıcak çarpması belirtilerine de değinen şunları kaydetti:
"Isıyla ilgili sorun, isilik gibi tahriş edici cilt problemlerinden ölümcül olabilen sıcak çarpmasına kadar değişir. Bu kapsamda, mide bulantısı ya da kusma, yorgunluk, baş ağrısı, algıda bozulma veya dikkat dağınıklığı, kas seğirmeleri gibi belirtileriniz varsa, sıcakla ilgili sorunlarınız olduğunu düşünüyorsanız ya da başka birinde bu belirtileri görürseniz, klimalı bir alana ulaşmak ve soğuk su içmek en önemli adımdır. Bunlar yardımcı olmazsa ve belirtiler devam ederse doktorunuzu arayın ya da acil servise başvurun."