ABD’de geçen hafta Corona virüsü vakalarındaki azalmayla birlikte işsizlik yardımı başvurusu yapanların sayısında da düşüş görüldü. Ancak istihdam piyasasının kısa vadeli görünümü, özellikle de bu ayın ortasında, güney bölgelerinde yaşanan kar fırtınasının ardından belirsizliğini koruyor.
Yine de geçen hafta kayda geçen düşüş, Çalışma Bakanlığı verilerine göre son üç ayın en düşük işsizlik yardımı başvurularına işaret ediyor. Bakanlığa göre iş piyasası 2020’nin sonundaki olumsuz tablonun ardından ekonominin geneliyle uyumlu olarak ilerleme kaydediyor. ABD’de üretilen mallara talepte de Ocak ayında belirgin artış oldu.
Geçen hafta perakende satışlarının Ocak ayında son yedi ayın en yüksek seviyesine çıktığı belirtilmişti. Bu durumun ekonomistlerin yılın ilk çeyreği için büyüme oranlarını yeniden gözden geçirmelerine neden olabileceği yorumu yapılmıştı.
Ekonomideki olumlu haberler federal hükümet tarafından Aralık ayının sonunda sağlanan 900 milyar dolarlık ek Corona yardımının ve birçok işyerinin yeniden çalışmaya başlamasının ardından geldi. ABD Kongresi’nin gündeminde şimdi de Başkan Joe Biden’ın 1,9 trilyon dolarlık Corona virüsü paketi var.
Eyaletlere ilk kez işsizlik yardımı başvurusu yapanların sayısı 20 Şubat’la biten haftada mevsimsel etkilerden arındırılmış rakamlara göre 111.000 kişi azalarak 730.000 oldu. Bu, Kasım ayından bu yana görülen en düşük rakam.
Mevsim etkilerinden arındırılmamış rakamlara göreyse geçen hafta işsizlik yardımı başvuruları 131.734 azalarak 710.313’e düştü.
Oxford Economics uzmanlarından Nancy Vanden Houten, ‘‘Düşüş, iş piyasası koşulları için bir dönüm noktasına işaret edebilir, ancak verilere birikme ve usulsüz olarak yapılan başvurularla ilgili iddialarının gölgesi düşüyor’’ diye konuştu. Uzman, yıl ortasına yaklaştıkça aşı dağıtımının artması ve daha fazla mali yardım sağlanmasıyla iş piyasasında sürdürülebilir iyileşme görmeyi umduklarını kaydetti.
İşsizlik yardımı başvuruları pandeminin ABD’de etkisini gösterdiği geçen Mart ayında 6 milyon 867 bin ile rekor seviyeye yükselmişti. Son veriler, başvuruların bu rekor seviyeden düştüğünü göstermiş olsa da 2007-2009 arasında yaşanan büyük resesyon dönemindeki 665.000 seviyesinin hala üzerinde seyrediyor.
Başvurular hava koşullarından etkilenebilir
İşsizlik yardımı başvuruları gelecek hafta, güneydeki hava koşullarının etkisiyle artabilir. Teksas’ta fırtına nedeniyle günlerce süren büyük kapsamlı elektrik ve su kesintileri yaşanmıştı.
Geçen yılın sonunda Corona virüsü vakalarında yaşanan artış ve ek mali yardımlarda yaşanan gecikme yılın son çeyreğinde ekonomide ivmeyi baltalamıştı.
Ticaret Bakanlığı dördüncü çeyrek için yaptığı ikinci tahminde gayri safi yurtiçi hasılanın yıllık yüzde 4,1 oranında arttığını bildirdi. Bu, geçen ay açıklanan yüzde 4,0’lük artışın üzerinde. Ekonomi yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 33,4’lük hızla rekor büyüme sağlamıştı.
Günlük Corona virüsü vakaları ve hastaneye yatırılanların sayısı Şükran Günü ve Noel tatili öncesindeki seviyelere düştü. Bu da daha fazla işyerinin çalışmasını ve daha fazla hizmetin yeniden başlamasını sağladı.
Ekonomistler yılın ilk çeyreği tahminlerini yükseltti
Perakende satışlarda ani artış ve Beyaz Saray’ın büyük mali yardım paketi, ekonomistlerin yılın ilk çeyreği tahminlerini arttırarak ekonomik büyümenin hızını yüzde 2,3’ten yüzde 6’ya çekmelerini sağladı.
Bu çeyrek için yapılan büyüme öngörüsü de Ticaret Bakanlığı’nın üçüncü çeyrek raporuna göre yükselişte. Buna göre savunma sektörü dışındaki üretim malları (uçaklar hariç) siparişleri geçen ay yüzde 0,5 arttı. Bu üretim mallarının siparişleri Aralık ayında yüzde 1,5 artmıştı.
Temel üretim malları siparişleri Ocak ayında bir yıl öncesine göre yüzde 8,3 artarak ABD ekonomisinin yüzde 11,9’unu oluşturan üretimi desteklemişti. Amerikalılar’ın salgın nedeniyle evlerinde kalması talebin havayolu yolculuğu ya da otellerden ev içi elektronik aletlerine kaymasına neden olmuştu.