Bugün size dini ve siyasi açıdan değerlendirmelerde bulunmaktan çok, sayısal açıdan bilgi vermeye çalışacağım.
Bu arada, bu seçimde siz sonucu belirleyelim derken, aslında siz Allah’ın sizin hakkınızdaki hükmünün vesilesi olan gerekçeleri sundunuz, söz ve eylemleriniz, akıllarınızdan geçirdiklerinizle. Hayır da deseniz Şer de deseniz ve sonuçta Allah’ın hükmü gerçekleşti. Sonuç onların beklentilerine uygun ya da aykırı da olsa da zannı, heva-heves, dünyevi menfaatlar, ikbal hesapları ile hareket edenler kendilerine yazık ettiler. Kazanan ve kaybedenler, hakikat bağlamında YSK’nın seçim sonuçlarında değil, bu süreçte Kiramen Katibin’in dosyalarına gizli.
İlginçtir, sözkonusu olan siyaset olunca, dindar/muhafazakar olarak etiketlenen, cemaat diye tanımlanan kesim bile, çok büyük bir ölçüde siyasetin fıkhını adeta bir kenara koydular ve rasyonalist, pragmatik ve determinist bir dil kullandılar.
Evet bugün 81 il, 922 ilçede, 32.164 mahalle ve 18.241 köyde, bir çok elçilik ve konsolosluklarda 57 milyon 93 bin 985’den 45 milyon cıvarında seçmenin 200.bin cıvarındaki sandıkta oy kullandığı tahmin ediliyor. Bu konuda deprem bölgelerindeki seçmenlerin ölüm ve yaralı, göç edenlerin durumu etkili oldu tabi.
Burada şöyle ilginç bir durum var: Bir önceki seçimde seçmen sayısı 52 milyon. Bunun %86’sı oy kullanmış. O da 45 milyon ediyor. Partilerin üye sayısına baktığımızda kullanılan oyların üçte biri parti üyesi. Bu sayı aynı zamanda toplam seçmen sayısının dörtte biri. Genel oy sıralamasında 1. Olan, üye sayısına göre en az oy alan parti AK Parti. AK Partinin 11 milyon üyesi var. CHP’nin 1.4 milyon üyesi var ve üye sayısının 8 katı oy alıyor. İYİ Parti de öyle. MHP üye sayısının 11 katı oy alıyor. Türkiye’deki parti üyelerinin %72’si AK Partili ama, AK Partinin oyu toplam oyun %40’ı cıvarında. 120 Siyasi parti var ülkemizde. Bu partilerin 25 tanesi, sol, sosyalist, komünist. Yaklaşık 50 parti sağcı, milliyetçi, muhafazakar. 20 kadar Liberal Demokrat Parti var. 25 Merkez, karma, köylü ve marjinal Partiler ise diğer grubta.
Katılım oldukça yüksek gözüküyor. Deprem bölgesinde %85, diğer bölgelerde %90 gibi. Deprem bölgesinde can kaybı ve yaralı sayısını bilmiyoruz. Açıklanan can kaybı %50 gibi. Buna rağmen bu sayıda oy kullanan kişi olması dikkat çekici. Partiler nerede ise seçmenlerin tümünü sandığa taşımışlar. Açıklanan ölü sayısı 50.000 oy kullanmaya gelemeyecek yaralı, hasta sayısını, ülkenin farklı şehirlerinde yakınlarının yanına gidenleri ve yerlerini değiştirenleri bilmiyoruz. Bu durumun bir açıklaması olmalı. Bu konu yarın tartışmalara sebeb olacak bir şaibe konusu olmaz inşallah.
Burada iki hususa daha değinmek istiyorum. Milletvekili seçimindeki sonuçlar, il ve ilçe belediyelerindeki muhtemel sonuçlar için bu günkü referans olacaktır. Bu sonuçlar, belediye başkanlıkları ve belediye meclis üyeleri içinde ayrı ve özel bir anlam taşıyacaktır.
Bugünkü TBMM’deki sandalye dağılımı şöyledir: AK Partisi 286, MHP 48, BBP 1. İttifak toplamı: 335. CHP:134, İYİ Parti:37, Demokrat Parti: 2, Saadet Partisi:1, (HADEP:56). İttifak toplamı: 230. Türkiye İşçi Partisi: 4, Memleket Partisi: 2, Demokrasi ve Atılım Partisi:1, Demokratik Bölgeler Partisi:1, Yenilik Partisi:1, Zafer Partisi:1, Bağımsız:4. Diğer:14. Toplam:579. Eksik:21. Parlemento‘da 14 Parti temsil ediliyor.
Bu seçimin sonunda ortaya çıkan şöyle bir sonuç var. Trakya ve bütün Karadeniz dışında bütün sahiller, Kürt ve Alevi seçmenin yoğun olduğu bölgelerde Kılıçdaroğlu önde. Orta Anadolu ve Karadeniz’de Erdoğan önce.
Cumhur ittifakı %50 oyla 325 Milletvekili, Millet ittifakı ise %35 oyla 214 (HDP desteği ile +61=275) Milletvekili çıkartıyor. HDP’nin de içinde yer aldığı Emek ve Özgürlük Platformu %9.7 ile 61 milletvekili çıkartıyor. Ata ittifakı 1.9, Sosyalist Birlik 0.3 oy alıyor. Bu durumda seçim 2. Tura kalıyor. TBMM de Cumhur ittifakı az farkla da olsa çoğunluğunu koruyor.
Görünen o ki, MHP’de önemli bir oy kaybı yok, İYİ Partide de beklenen oy seviyesi gerçekleşmedi. MHP, İYİ Parti ve Zafer Partisi gibi Milliyetçi muhafazakarlar bu seçimde adeta oy patlaması yaşadılar. AK Parti kendi başına 250 milletvekiline sahipken, CHP ve HDP’de 250 milletvekiline ulaşıyor. MHP, İYİ Parti, Zafer Partisi 100 Milletvekilli bir ağırlığa ulaşıyor. Bu seçimde böyle bir sacayağı oluşuyor.
Bu seçimde görünen o ki, henüz sandıkların %10’unun açılmadığı bir zamanda AKP %35 ile 268 Milletvekili ile 1. Sırada, CHP %25 oyla 170, MHP %10.6 oyla 52, İYİ Parti %9.9 oyla 45, YSP (Yeşil sol parti ve HDP) %8.4 oyla 59, Yeniden Refah Partisi %2.8 oyla 5, TİP %1.1 oyla milletvekili çıkartabilecek. BBP %1 ve Zafer Partisi %1.8 oy almıştı.
Son durum şöyle: AK Parti yönetimde kalır diye korkanlar %48, CHP gelir diye korkanlar %49. Türkiye’de böyle bir fay hattı oluştu. Bu hem dini/mezhebi, hem etnik, hem de ideolojik bir fay hattı. Ve bu fay hattında stres büyük, içeriden ve dışarıdan tetiklenme ihtimali fazla.
Erdoğanın oyunun ilerleyen saatlerde Erdoğanın %48’e kadar gerilemesi, Kılıçdaroğlunun da %46,5’a yükselebileceği ifade ediliyor, ancak ajanslardan geçen verilere göre Erdoğan %49, Kılıçdaroğlu %45. Ogan %5.30 ve İnce %0.46. Ogan’ın %5.30 ve İnce’nin Cumhurbaşkanlığında aldığı oyların nereye gideceği 2. Turda belirleyici olacak. İnce adaylıktan çekilmesine rağmen %0.49 İnce CHP’den geliyor, Ogan MHP’den, ama AK Partiye öfkeli tepki veren Zafer Partisinin 1.6 oyu da Ogan’a oy vermiştir. Kılıçdaroğlu buradan %2 oy alabilir, %2 tercihte bulunmak, %1.3’ü de Erdoğan’a gider.
24.6.2018 deki Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları şöyle: Erdoğan %52.59, İnce %30.64, Demirtaş %8.40, Akşener %7.29, Temel Karamollaoğlu %0.89,Doğu Perinçek %0.20.
Partilerin 24.6.2018 milletvekili seçimindeki sonuçlar şöyleydi: AK Parti 42,56%, CHP %22.64, HDP %11.70, MHP %11.10, İYİ Parti %9.96
Bu arada sonuçlara ilişkin YSK’ya çok sayıda itirazlar var ve bu veriler değişebilir.
AK Parti’nin İstanbul, Ankara’da çoğunluğu kaybetmesi partinin prestij ve psikolojisi açısından büyük bir risk taşıyor. Bugün uyandığımızda piyasanın verdiği tepki de bundan sonrası için önemli bir ipucu olacak.
Yarın daha gerçekçi sonuçlara ulaşacağız. Oyların illere göre dağılımı da bundan sonraki yerel seçimler için yön gösterici olacak. Neyse en azından gece yarısına kadar olumsuz bir haber gelmedi. Dilerim bu saatten sonra da bir sorun yaşanmaz.
Görelim Mevlam neyler, neylerse güzel eyler. Selam ve dua ile.