Dünya Sağlık Örgütü'nden (WHO) iki uzman, Corona virüsü pandemisinin başlama noktasına ilişkin araştırma için ön hazırlık yapmak üzere Çin'in başkenti Pekin'e gitti.
Bir hayvan sağlığı uzmanı ve bir epidemiyolog, lojistik ayrıntıları görüşmek, ziyaret edilecek noktaları ve WHO liderliğindeki uluslararası misyona katılacakları belirlemek üzere Pekin'de Çinli uzmanlarla bir araya gelecek.
WHO Sözcüsü Dr. Margaret Harris, Cenevre'deki brifingde, uzmanların ele alacağı başlıca konulardan birinin ''Corona virüsünün hayvanlardan insanlara bulaşıp bulaşmadığına ve virüsün hangi hayvan türlerinden bulaştığına'' bakmak olduğunu kaydetti.
Bilimadamları, Corona virüsünün yarasalarda ortaya çıkmış, daha sonra küçük bir memeli tür olan misk kedilerine ya da derisi keratin pullarla kaplı bir tür memeli olan pangolinlere geçmiş, bu memelilerden de insanlara bulaşmış olabileceğini düşünüyor.
2019 yılı sonundaki Corona enfeksiyonu küme vakaları dikkatleri, Çin'in Wuhan kentindeki bir canlı hayvan pazarına çevirmişti. Ancak zamanlama olarak daha önce yaşanan vakaların ortaya çıkarılması, Corona virüsünün hayvanlardan insanlara bulaşmasının başka bir coğrafi noktada gerçekleşmiş olabileceğini gündeme getirmişti.
Çin, gelecekte yaşanacak yeni salgınların önüne geçmek için vahşi hayvan ticaretini engelleme ve bazı canlı hayvan pazarlarını kapatma yoluna gitmişti. Virüsü kontrol altına almak için uygulanan sıkı kurallar, enfeksiyonların ülke içinde yayılmasını durdurmayı başarmıştı.
WHO'nun Çin'deki misyonu siyasi açıdan hassas
WHO'nun Corona virüsünün çıkış noktasını araştırmak için gerçekleştireceği misyon, siyasi açıdan hassasiyete sahip. Bunun nedeni, Birleşmiş Milletler (BM) bünyesindeki Dünya Sağlık Örgütü'ne en çok mali desteği sağlayan ülke olan Amerika'nın örgütle ilişkisini kesmek için harekete geçmiş olması. Misyonun hassas olmasındaki bir diğer etken ise Amerika'nın Corona virüsü konusunda Çin'e yönelik önyargıları.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian, Cuma günü yaptığı açıklamada, ''Çin, soruşturma yürütmeleri ve bilimsel virüs takibini ele almak için WHO uzmanlarını ülkeye davet ederek liderlik rolü üstlendi'' dedi.
Sözcü, buna zıt olarak Amerika'nın ''sadece WHO'dan çekileceğini açıklamakla kalmadığını, salgın meselesini siyasileştirdiğini ve sorumluluğu üzerinden atmaya ve başkasına yüklemeye çalıştığını’’ söyledi.
WHO'nun Mayıs ayında gerçekleştirilen genel kurulunda 120'den fazla ülke, Corona virüsün çıkış noktasını araştırmak için çalışma başlatılması çağrısı yapmıştı. Çin, araştırmanın WHO tarafından yürütülmesi konusunda ısrar etmişti. Çin'in ısrarcı olduğu bir başka meseleyse araştırmanın pandeminin kontrol altına alınmasından sonra yürütülmesi yönündeydi. Amerika, Brezilya ve Hindistan, Corona enfeksiyonu vakalarının en çok görüldüğü ilk üç ülke.
WHO, Çin'e, Corona salgınına ilişkin son ziyareti Şubat ayında gerçekleştirmişti. WHO heyetinin lideri Kanadalı doktor Bruce Aylward, ziyaretten sonra Çin'in virüsü kontrol altına alma çabalarını ve veri paylaşımını övmüştü. Ancak gerek Kanadalı gerekse Amerikalı yetkililer, Kanadalı doktoru, Çin'e karşı aşırı yumuşak tavır sergilediği gerekçesiyle eleştirmişti.
Associated Press haber ajansının yürüttüğü araştırma, WHO yetkililerinin Ocak ayında Çin'in şeffaflıktan yoksun olması ve ülke içinde kendilerine gerekli erişimin sağlanmamasından duydukları rahatsızlığı perde arkasında ifade ettiklerini ortaya koymuştu. WHO yetkililerinin şikayetleri arasında Çin'in, hükümete ait üç ayrı laboratuarın verileri tam olarak deşifre etmesine rağmen Corona virüsünün gen haritasını açıklamayı bir haftadan uzun süre geciktirmesi de yer alıyor.
WHO'nun önde gelen yetkilileri, kapalı kapılar ardında, Ocak ayının ilk haftasında, Çin'in Corona virüsünün insanlar arasında ne etkinlikte yayıldığını ya da virüsün dünyanın geri kalanı için ne gibi riskler içerdiğini değerlendirmek için yeterli veri paylaşmaması ve bunun zaman kaybına yol açmasından şikayet etmişti.