Kanada'nın, koronavirüs aşılarının dünyanın en yoksul 92 ülkesine dağıtılması için kurulan COVAX'tan aşı tedarik etmesi, eleştirilere neden oldu. BM eski Afrika özel elçisi Stephen Lewis, "Kanada'nın 1,9 milyon aşıyı bu programdan temin etmesi büyük bir hatadır" dedi.
Birleşmiş Milletler'in (BM) eski Afrika HIV/AIDS Özel Elçisi Stephen Lewis, Kanada'nın CTV Televizyonunda katıldığı bir programda, Kanada'nın da ortağı olduğu COVAX aşı programındaki gelişmeleri değerlendirdi. Lewis, COVAX'ın zengin ülkelerle rekabet edemeyen yoksul ülkelere aşı ulaştırmak için Kanada ve diğer ortaklarca finanse edilen bir oluşum olduğunu kaydetti.
"KANADA'NIN YAPTIĞI BÜYÜK BİR HATADIR"
Kanada'nın programı kendi yararına kullandığını belirten Lewis, durumun yanlış olduğunu ve Kanada'nın bunu yapan ilk G7 ülkesi olduğunu ifade etti. Lewis, "Kanada, normalde aşı ihtiyacını karşılayamayan gelişmekte olan ülkelere gidebilecek dozları güvence altına almak için kurulan bu uluslararası aşı paylaşım havuzuna girmemelidir. Kanada'nın 1,9 milyon aşıyı bu programdan temin etmesi ahlaki açıdan yanlıştır. Kanada için yaptığı şeyle gurur duymak, bence büyük bir hatadır." dedi.
HÜKÜMETİN SATIN ALMA STRATEJİSİNİN BİR PARÇASI
Kanada'nın 5 Şubat itibarıyla 884 binden fazla kişiye veya nüfusun yüzde 2,3'üne ilk doz aşıları yaptığını belirten Lewis, bu rakamın Kanada'dan 37 kat daha fazla nüfusa sahip olan Afrika kıtasının tamamında uygulanan aşılardan daha yüksek olduğuna dikkati çekti. Lewis, "Federal hükümetin satın alma stratejisinin bir parçası olarak bu programı kullanmaya hiçbir zaman başvurmaması gerekirdi." ifadesinde bulundu.
"KANADA'NIN İTİBARINI ZEDEYELECEK "
COVAX için Kanada, 440 milyon dolar yatırım yaptı. Hükümet, paranın yarısının Kanadalılar için 15 milyon doz aşı teminini güvence altına almaya harcanacağını, diğer yarısının ise Afganistan, Mali ve Haiti de dahil olmak üzere gelişmekte olan 92 ülkenin ihtiyacı olan aşıların satın alınmasında kullanılacağını duyurmuştu. Federal hükümetten yapılan açıklamada ise Kanada'nın COVAX aracılığıyla haziran sonuna kadar Oxford-AstraZeneca aşısından minimum 1,9 milyon doz alacağı açıklanmıştı. Başbakan Justin Trudeau da kararı savunmuş ve Kanada'nın hem programa katkısının hem de düşük gelirli ülkelere aşı sağlama çabalarının devam edeceğini söylemişti. Kararı eleştiren muhalefet partileri ise durumun, "Kanada'nın dünyadaki itibarını zedeleyebileceğini" belirtmişti.
COVAX GİRİŞİMİ
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Küresel Aşı ve Aşılama Birliği (GAVI) ve Salgın Hastalıklara Hazırlık İçin Yenilik Koalisyonunca (CEPI) yürütülen ortak girişimle Nisan 2020'de COVAX girişimi başlatılmıştı. Şimdiye kadar 190 ülkenin katıldığı COVAX ile koronavirüs aşılarının dünyanın en yoksul 92 ülkesine eşit, hızlı ve adil şekilde dağıtılması hedeflenmişti. COVAX girişiminden yapılan açıklamada, aşıların dağıtımına ilişkin geçici plan uyarınca 337,2 milyon doz koronavirüs aşısının yoksul ülkelere şubat sonundan itibaren dağıtılmasının beklendiği ifade edilmişti.