İşte Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) paylaştığı bilgiler üzerinden geçerli ve geçersiz oylarla ilgili sıkça merak edilen o soruların cevapları...
14 Mayıs Pazar günü gerçekleşecek seçimler öncesi seçmenlerin aklında oy kullanırken dikkat edilmesi gereken detayların neler olduğu da var. Özellikle pusulada mührün tam olarak hangi alana basılması gerektiği ya da birden fazla mühür basıldığında oyun durumunun ne olacağı merak ediliyor.
BBC Türkçe, YSK'nın açıkladığı veriler ışığında, oyların hangi hallerde geçersiz sayılacağını derledi. YSK'nın seçmenleri bilgilendirme amaçlı hazırladığı kamu spotları ve afişlere göre, seçmenlerin oylarının geçersiz olacağı haller genel hatlarıyla şöyle:
"Evet" ya da "Tercih" mührünün basılmaması,
Birden fazla ittifaka, siyasi partiye veya adaya oy basılması,
Oy pusulasının bütünlüğü bozulacak şekilde yırtılması veya koparılması,
Oy pusulasının üzerine mühür dışında veya mühür yerine herhangi bir özel işaret, imza kaşesi veya parmak izi basılması,
Oy pusulasının belirgin şekilde özel olarak karalanması, çizilmesi veya işaretlenmesi,
Zarftan işaret anlamı taşıyan herhangi başka bir madde çıkması.
YSK, yurt dışındaki oy pusulalarında Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın isminin yer aldığı kutucuğun üzerindeki siyah nokta ile ilgili tartışmalar üzerine “görüş verilmesine yer olmadığına” karar verdi.
YSK kararında ilgili kanunun açık olduğu, özel işaret koymak amacıyla yapıldığı kesin olarak anlaşılamayan zarfların geçerli sayılacağı belirtildi.
MİLLETVEKİLİ SEÇİMİ PUSULASINDA MÜHÜR NERELERE BASILABİLİR?
YSK'nın paylaştığı oy pusulası şablonlarına göre, "Evet" ya da "Tercih" mührü kabaca, iki ayrı parti ya da ittifaka aynı anda basılmadığı hemen tüm hallerde geçerli sayılacak.
Buna göre seçime tek başına yani ittifaksız katılan bir partiye oy vermek istiyorsanız, doğrudan o partinin isminin altına, başka bir partiye taşırmadan "Evet" mührü basmanız gerekiyor.
Oy vermek istediğiniz parti bir ittifak içindeyse farklı seçenekler mevcut. YSK'nın kurallarına göre pusuladaki "ittifak alanı" içinde "Evet" mührünün;
-Bir siyasi partiye ayrılan alana,
-Hem bir siyasi partiye ayrılan alana, hem de ittifak ismi bölümüne,
-İttifak ismi bölümüne taşacak şekilde bir siyasi parti alanına,
basılması halinde, bu oy pusulaları geçerli kabul edilecek ve sandık sayım döküm cetvelinde bu oylar o siyasi partinin sütununa yazılacak.
Aynı partiye iki ya da daha çok kez evet mührü basılmış olması ya da "Evet" mührünün - ittifak dışındaki bir partiye taşmayacak şekilde - çizgi dışına taşmış olması halinde de pusulalar geçerli sayılacak.
"İttifak alanı içerisinde 'Evet' veya 'Tercih' mührünün bir siyasi partiye ayrılan alana basılması halinde, bu oy pusulaları geçerli kabul edilir ve bu oy (G) partisine sayılır"
"İttifak alanı içerisinde 'Evet' veya 'Tercih' mührünün hem bir siyasi partiye ayrılan alanlara, hem de ittifak unvanı bölümüne basılması halinde bu oy pusulaları geçerli kabul edilir ve bu oy (F) partisine sayılır."
YSK'nın belirlediği kurallara göre "Evet" mührünün ittifak içindeki bir partiye doğrudan basılmaması halinde bile o oylar geçerli sayılacak ve "ittifak ortak oyu" olarak tutanağa işlenecek.
"İttifak unvanı bölümüne 'Evet' veya 'Tercih' mührünün basılması halinde, bu oy ittifakın ortak oyu sayılır"
"Başka bir siyasi partiye da ittifak alanı dışına taşmamak kaydıyla siyasi parti ittifak alanına birden çok 'Tercih' veya 'Evet' mührü basılması oy pusulasını geçersiz kılmaz ve bu oy ittifakın ortak oyu olarak sayılır"
MİLLETVEKİLİ SEÇİMİNDE MÜHÜR NEREDE OLURSA OY GEÇERSİZ SAYILIR?
28. Dönem Milletvekili genel seçiminde, "Evet" ya da "Tercih" mührü birden çok ittifaka basılmışsa, ya da seçime tek başına giren partiler arasında mührün hangi partiye basıldığının belli olmadığı durumlarda geçersiz sayılacak.
"Bir siyasi parti alanına basılan 'Tercih' ya da 'Evet' mührünün alanları ayıran çizgili bölgeyi aşıp, başka bir partiye ayrılan alana taşmış olması oy pusulasını GEÇERSİZ kılar"