Geçen hafta İstanbul’da “Uzakrota 2019” Turizm Zirvesi vardı. Bir iki saatliğine uğrayıp hem turizmci dostlarla konuştum hem de sektördeki yenilikleri görmek istedim.
Birbirinden ilginç oturumlar vardı.
Özellikle benim izlediğim bir oturumda, yaşları 30 bile olmayan iki CEO vardı. Biri Güney Afrikalı Bratt Dyason’du ve ülkesinde kurduğu Hepstar markasıyla ün yapmıştı. Dyason sadece 5-6 yıl önce kurduğu şirketiyle, gelişmiş e-mağazacılık teknolojisi ile seyahat sigortası satıyordu ve işlerini bir hayli ilerletmişti.
Öteki de Felix Shpilman’da ve o da Ostrovok adlı Rus online turizm şirketinin CEO’suydu. Pek çok start-up denemiş, genç yaşta Rusya’nın en büyük şirketinin başına geçmişti. Bu iki gencin başarılarındaki sırrın ortak noktasının dijital olduğu çok net. Zaten Braat Dyason, “Sigortacılığı severiz ama teknolojiyi daha çok severiz” sloganıyla hareket ediyor.
***
Fuarı gezerken, bir de Yunanistan’da Türklere konut satan şirketler dikkatimi çekti. Bir değil, birkaç stant vardı ve gelip geçenlerle bir hayli ilgileniyorlardı. Sonunda masalardan birinde Yunan devletinin temsilcileri olduğu söylenen iki kişiyle konuşma olanağı buldum. Kendilerine kaç Türk’ün Yunanistan’da ev satın aldığını sordum.
Malumunuz, 250 bin Euro’ya Yunanistan’dan ev satın alan Türkler, otomatikman 5 yıllık oturma izni alıyorlar. 7 yıl sonra da Yunanistan vatandaşı olabiliyorlar. Eğer Yunanca öğrenirlerse ve dil sınavını geçerlerle vatandaşlık süresi 6 yıla iniyor.
Sonuçta Enterprise Greece adlı şirketin ‘Yatırım ombudsmanı’ diye kartviziti olan temsilcisi Ismini Zoirou kayıtlarına bakarak net rakamları verdi.
Bugüne kadar Yunanistan’da konut satan alan Türklerin sayısı 474 olmuş. Aileleriyle birlikte bu kişilerin toplam sayısı 1307 kişiymiş.
Bu olanaklardan yararlanmak için en az 250 bin Euro harcadıklarını düşünürsek, toplam harcadıkları para da en az 118 milyon 500 bin Euro ediyor. Tabii ki evlerin bazıları bu fiyatın üstündedir. Yuvarlak rakam 150 milyon Euro diyebiliriz belki.
Döviz krizi yaşanmadan önce, Yunanistan’da ev satın almak ucuzdu. İstanbul’un yarı fiyatına Atina’da güzel bir ev satın almak mümkündü. Bu yüzden bir avukat arkadaşım, eşiyle, bir emlakçı şirket aracılığıyla Atina’ya bile gitti. Beğendikleri evi de alacaklardı ki, son anda bir pürüz çıktı alamadılar. Benim arkadaşım ve eşi alamadı ama 474 Türk gidip almış anlaşılan.
Bu arada verdikleri de bir broşürde de Yunan yasalarına göre ev satın alınca elde edilen hakları saymışlar. Onu da yazalım:
250 bir Euro’ya ev satın alınca otomatik olarak ‘Yatırımcı Geçici İkametgahı’ hakkı doğuyor ve 3 jenerasyon için bu hak sürüyor, onay aynı gün çıkıyor, Yunanistan’a gidip yerleşmek ve gidip-gelmek şart değil. Sadece belli bölgelerde güvenlik kısıtlaması var.
İşin ilginç yanı, son bir not olarak broşüre “Herhangi bir sabıka kaydı” veya “Sağlık denetimi” aramadıklarını da yazmışlar.
***
Fuarda bazı turizmci dostlara sektördeki durumu da sordum. Genel olarak memnun olmadıklarını dile getirdiler, Turizm rakamlarının basına yansıyanların tersine çok iyi olmadığını belirttiler. Suriyelilerin ülkelerine gidip gelmeleri ve gurbetçi girişlerinin, turizm rakamlarını şişirdiğini söylediler.
Onlara göre turizmdeki rekor yılları henüz geri dönmemiş.