Deprem bölgesinde 47 ülkeden 388 özel eğitimli köpeğin yanı sıra Türkiye'den çeşitli kurum, kuruluşlar ve sivil toplum kuruluşlarının özel eğitimli köpekleri de arama çalışmalarına katıldı.
Koku, seste algılama yetenekleri sayesinde enkazlarda derine ulaşarak arama kurtarma ekiplerine zamandan tasarruf sağlayan köpekler, zorlu bir eğitim sürecinden geçiyor.
Köpek eğitim uzmanları tarafından çeşitli testlerden geçirilerek seçilen köpekler yeteneklerine göre, kentsel arama kurtarma ve doğada arama kurtarma çalışmalarında görev alıyor.
Arama kurtarma ekiplerinin vazgeçilmezi olan köpekler, enkaz altlarında insanların giremeyeceği kadar dar ve tehlikeli bölgelerde yaşam belirtisi arayarak canlara umut oluyor.
Veteriner hekim ve köpek eğitim uzmanı Tarkan Özvardar, AA muhabirine, köpek eğitim uzmanı olarak yaklaşık 30 yıldır görev yaptığını söyledi.
Sosyal algıları kuvvetli, oyuncu, işbirliğine yatkın köpeklerin çeşitli testlerden geçirildikten sonra eğitime alındığını belirten Özvardar, "Burada köpeğin ırkının ne olduğunun çok büyük bir önemi yok. Bazı köpek ırklarının bu konuda yatkınlığı daha fazla ama melez ve barınaktan alınan köpekler de arama köpeği olabilir. Önemli olan köpeğin arama kurtarma faaliyetlerine yatkınlığının olması." diye konuştu.
Özvardar, bir arama kurtarma köpeğinin eğitiminin zorlu bir süreç olduğunu, katı bir itaat algısının oluşturulması gerektiğini ifade ederek, köpeğin hem iyi koku almasının hem de hevesli, inatçı, çevik olmasının önemini vurguladı.
Eğitimlerde köpek zihninde oyuncak ve canlı insanın eşleştirildiğini, buna göre simülasyon oluşturulduğunu dile getiren Özvardar, "Köpekleri 6 aylıkken iş yapmaya yatkınlık yönünde test ediyoruz. Köpekler gerçek senaryolara en yakın kurgular üzerinde çalıştırılıyor. 2-3 yıllık eğitim sürecinden sonra uluslararası sınavlardan geçerek operasyonel titrini alıyor." dedi.
Özvardar, söz konusu köpeklerin 2011'de Van'ın Erciş ilçesinde meydana gelen depremde arama kurtarma çalışmalarına katkı sağlayarak, dikkati çektiğini söyledi.
"Bünyemizdeki köpeklerin sayısının artırılması gerekli"
Arama kurtarma çalışmasının ekip işi olduğunu vurgulayan Özvardar, köpek idarecisinin de iyi yetiştirilmiş ve bütün senaryolara göre eğitim almış bir kişi olması gerektiğini belirtti.
Özvardar, "Hiçbir teknolojik alet arama kurtarma köpeğinin seviyesine, duyarlılığına, hassaslığına gelemez. Arama köpekleri, arama kurtarma ekiplerinin olmazsa olmazı. Biz bu depremde yurt dışından gelen arama kurtarma köpeklerinin çokluğuna dikkat ettik. Bünyemizdeki köpeklerin sayısı yeterli değil. Sayılarının artırılması ve çalışma prensiplerinin ciddiye alınması gerekiyor." ifadelerini kullandı.
Depremlerin ardından arama kurtarma köpeklerinin gündeme gelmesiyle çok sayıda hayvan sahibinin kendisini aradığını söyleyen Özvardar, "Telefonlarımız hiç susmuyor ama bu öyle basit bir iş değil. Ortada idarecinin ve köpeğin çok meşakkatli ve uzun eğitimlere tabi tutulduğu bir çalışma var. Her isteyenin köpeği arama kurtarma köpeği olacak diye bir olgu mümkün değil." dedi.