Bolşevikler 1918 yılında Azerbaycan'ın Başkenti Bakü'yü ele geçirmişti. Bolşeviklerin şehri ele geçirmesini fırsat bilen Taşnaklar derhal katliama giriştiler.

30 Mart - 3 Nisan 1918 tarihleri arasında Bakü şehri ve civarında yapılan katliamda 12 civarında Türk katledildi.

Azerbaycan Türkleri katliamı engellemeye çalışmış ancak bölgedeki İngiliz kuvveti Ermenilerle müttefik olarak Türklere karşı savaşmıştır.

Taşnak Ermeniler-Bolşevikler ve Lionel Dunsterville komutasındaki seçkin birliklerden oluşan İngiliz kuvvetleri ile başa çıkamayan Müsavat Partisi, Osmanlı Devleti'nden yardım istemiştir.

Osmanlı Devleti'nin müttefik olan Almanya, Azerbaycan'a yardım gönderilmesine karşı çıkınca, Bakü'yü işgalden kurtarmak üzere milis bir kuvvet oluşturulma yoluna gidildi. 

Enver Paşa'nın kardeşi Nuri Paşa'nın büyük çabasıyla kurulan Kafkas İslam Ordusu, daha sonra Filistin Cephesinden getirilen 106. ve 107. piyade ve 56. topçu alayları ile takviye edildi.

Muharebe



Osmanlı Ordusu'nun esas harekât istikameti Nahcivan üzerinden Güney Azerbaycan topraklarına girmekti.

Buradaki amaç İngilizlerin Tebriz'e girişini engellemek olmuştur.

Bu görevin üstesinden başarıya gelen Irak cephesinde bulunan 6. Ordu'ya bağlı Ali İhsan Sabis Paşa komutasındaki 4.kolordu birlikleri kuzeye ilerleyerek 8 Haziran 1918'de Tebriz'i ele geçirdi. Daha sonra Ermeni kontrolündeki Hoy üzerine ve oradan da Karabağ'a yürüyerek bir nevi Kuzey Azerbaycan'la Güney Azerbaycan'ı birleştirmişlerdi.

Bakü muharasası bir aydan fazla sürdü. 

14 Eylül`de Bakü çevresindeki savaşlarının 40. Günü yaşanıyordu. Kafkas İslam Ordusu 14 Eylül'ü 15 Eylül'e bağlayan gece kritik saldırıya geçti. Saldırılara dayanamayan İngiliz askerleri şehri terk etti. 15 Eylül'de ise artık Bakü düşman işgalinden tamamen kurtarılmıştı.


Savaşlarda Azerbaycan Türkleri ile beraber Anadolu'nun çeşitli yerlerinden, hatta Doğu Avrupa'dan, Kerkük'ten ve dünyanın diğer yerlerinden gönüllü olarak Azerbaycan'a yardıma gelmiş yaklaşık 1300 Türk asker ve subayı şehit olmuştu. Bu olay tarihe sadece Azerbaycan'ın başkentinin kurtuluş günü olarak değil, hem de Türk dayanışmasının önemli bir örneği olarak geçmişti.

Kafkas İslam Ordusu

Bu dönemde Azerbaycan Türkleri, Osmanlı ordusundan büyük beklenti içerisinde olmuştur.
Bakü'nün Enver Paşa açısından Türkistan'a açılan kapı olarak da önemi vardı. Bu dönemde Kazan Türkleri'nin "Millî İdare" reisi Sadri Maksudi Bey, 10 Mayıs 1918 tarihinde Moskova Büyükelçisi Galip Kemal Bey'i ziyaretinde Türkistan'ın birinci kapısı olan Bakü'nün hemen ele geçirilmesinin öneminden bahsetmiştir.



Kafkas İslam Ordusunun Bakü'ye girişi (15 Eylül 1918)

Savaşın bitimini Enver Paşa: "Allah'ın yardımı ile Bakü şehri 30 saatlik şiddetli muharebeden sonra, 15 eylül 1334'de saat 9 sularında zabt edilmiştir." sözleri ile galibiyeti ifade etmiştir.


Bakü Fatihi Nuri Paşa (sağda)

Bakü'nün ele geçirilmesinden sonra, 1918 yılı Ekim ayı başında da bir Osmanlı müfrezesi Dağıstan'a girerek orada kurulmuş bulunan Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti'ne askeri destek verdi.



Enver Paşa, Babası Ahmet Bey ve Kardeşi Nuri Paşa