Doğal yaşam alanı kıtanın güney kıyıları olan bu penguen türü, Uluslararası Doğa Koruma Birliği'nin (IUCN) soyu tükenme tehdidi altındaki hayvanların bulunduğu kırmızı listede yer alıyor.

Gönüllülerin çabalarına rağmen endüstriyel balıkçılıktan akaryakıt sızıntılarına kadar çok sayıda insan faktörü, Afrika penguen nüfusunu yok etmeyi sürdürüyor.

Afrika penguenlerinin nüfusu bir asırda yüzde 98'lik düşüş yaşadı

Başta Afrika penguenleri olmak üzere çok sayıda kuş türünün, 1968 yılından bu yana rehabilitasyonu ve doğaya geri kazanmaları için öncü faaliyetler yürüten Güney Afrika Kıyı Kuşlarını Koruma Vakfı'nın (SANCCOB) yetkilileri, son bir asırdır penguen nüfusunda yaşanan hızlı düşüşün nedenlerini, kurtarma faaliyetlerini ve bu türün yakın gelecekte yok olma ihtimalini AA muhabirine değerlendirdi.

Araştırma Direktörü Dr. Katta Ludynia, 20. yüzyılın başındaki nüfusun sadece yüzde 2'si kadar penguen kaldığını belirterek "20. yüzyıl başında bölgede milyonlarca penguen vardı. 2021 verileri Güney Afrika'da sadece 10 bin üreme çiftimiz kaldığını gösteriyor." dedi.

Ludynia, sadece 20 yıl öncesine kadar, bölgedeki tek bir adada bile 20 bin çift yaşarken, bugün artık bütün ülkede 10 bin çiftin kalmasının tehlikeyi gözler önüne serdiğine işaret ederek "Bu düşüş o kadar dramatik ki, elimizdeki modellemeler bu türün sadece birkaç on yıl içinde yok olabileceğini gösteriyor." diye konuştu.

Bugün nüfustaki düşüşün ana nedeninin, balık eksikliği olduğuna dikkati çeken Ludynia, bu durumun Güney Afrika'daki gelişmiş balıkçılık endüstrisi kapsamında penguenlerin temel besin maddeleri sardalya ve hamsilerin aşırı avlanmasından kaynaklandığını ifade etti.

Ludynia, bunun dışında iklim değişikliğinin, akaryakıt sızıntılarının, yoğun deniz trafiğinin yol açtığı su altı gürültü kirliliğinin ve bazı salgın hastalıkların, Afrika penguen nüfusunun hızla yok olmasında önemli faktörler olduğu söyledi.

Penguenlerin rehabilitasyonu

Penguenlerin Rehabitasyon Direktörü Romy Klusener, SANCCOB'un Cape Town'daki tesisinde, acil rehabilitasyona ihtiyaç duyan penguenleri iyileştirerek doğaya geri kazandırmak için uzun yıllardır çalışmalar yürüttüklerini kaydetti.

Klusener, güvenli olmayan yuvalama bölgelerinden getirilen yumurtaların, kuluçkadan çıkıp doğaya salınana kadar yaklaşık üç aylık rehabilitasyona ihtiyaç olduğunu; yaralanma, zayıflık ve bacak kırığı gibi vakalarda bu sürenin 1 yıla kadar çıkabildiğini belirtti.

Rehabilitasyondan geçen Afrika penguenlerinin doğaya geri salınmasına karar verilmesinde, öncelikle farklı yaş aralıklarında belirli kiloya ulaşmış olma kriterini aradıklarına değinen Klusener, bunun penguen yavruları için 2,6 kilo, genç ve yetişkinler içinse 2,8 kilo ve üzeri olduğunu aktardı.

Klusener ayrıca penguenler için hayati önem taşıyan "su geçirmezlik" özelliğinin sağlanmasının da salıverilmede öncelikli şartlar arasında yer aldığını belirterek bunun için bu hayvanların, günde üç kez yüzdürülerek teste tabi tutuldukları uzun bir süreçten geçirildiğini kaydetti.

Afrika penguenleri için uluslararası gönüllülük programı

Kaynak Geliştirme Direktörü Ronnis Daniels da penguenlerin kurtarılması konusunda çok daha fazla sayıda gönüllüye ihtiyaç duyulduğuna dikkati çekerek bunun için dünya genelinde herkesi gönüllü çalışmaya davet ettiklerini anlattı.

Daniels, "Afrika penguenlerini kurtarmak isteyenler 6 haftalık uluslararası gönüllük programımıza dahil olabilir. Ayrıca kalifiye olmayanlar da 3 aylık staj programımıza katılabilir." dedi.

Staj programına katılacaklarda aranan en önemli özelliğin, Afrika penguen türünü korumak için kesin bir duruş sergilemeleri olduğunu söyledi.