MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin geçtiğimiz salı günü açıkladığı, partisinin "yeni anayasa" çalışması ile birlikte, "Yeni Anayasa" tartışmaları yeniden alevlenmiş bulunmaktadır.

"Yeni Anayasa" tartışmalarının başladığı bugünlerde en büyük ilgi odağını, sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeniden "Aday" olup ol(a)mayacağı ya da seçim barajının düşüp düşmeyeceği ve/veya düşmesi gerekip gerekmediği oluşturacaktır?!

Belirttiğimiz hususların, kamuoyunu tarafından en çok merak edilen hususların başında geldiği şüphesiz olup, bu konudaki görüş ve düşüncelerimiz, siz değerli okuyucularla paylaşılacaktır.

Ancak, bize göre, yeni yapılacak Anayasa'nın her hükmü çok önemli olup, Anayasa'da yer alması gereken ve/veya almaması gereken tüm hususların/hükümlerin iyice tartışılıp, değerlendirilmesi zarureti vardır.

Öncelikle, Anayasa’nın 174'üncü maddesi'nin 23 ve bir geçici maddesi, 'mülga'dır.

Yani?!

Yürürlükte değildir.

Bu maddeler şunlardır:

- Md. 52,

- Md.91,

- Md.99,

- Md.100,

- Md.103,

- Md.107,

- Md.109,

- Md.110,

- Md.111,

- Md.112,

- Md.113,

- Md.114,

- Md.115,

- Md.120,

- Md.121,

- Md.122,

- Md.143,

- Md.145,

- Md.156,

- Md.157,

- Md.162,

- Md.163,

- Md.164,

- Geçici Md. 4

Dolayısıyla, 1982 Anayasası fiilen 174 değil, 151 maddeden müteşekkil'dir.

Tek başına bu durum bile, "yeni bir Anayasa için yeter sebep"tir.

Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yeniden aday olup olmayacağı ve mer’i mevzuat hükümlerine göre bunun mümkün olup olamayacağı,

Cumhurbaşkanı'nın yeniden aday olup olmayacağı sadece kendisinin verebileceği bir karar olduğundan, işin bu kısmı bizi ilgilendiren bir husus değildir.

Bizim kafa yormamız gereken husus, mevcut düzenlemeler çerçevesinde yeniden aday olmasına ve seçilmesine bir engel olup olmadığı'dır?!

Bu konuda, öncelikle Anayasal düzenleme hükümlerine bakmak gerekir.

Anayasa’nın 101. Maddesi'nin ikinci fıkrası şu şekildedir:

"Cumhurbaşkanı'nın görev süresi beş yıldır.

Bir kimse, en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir".

Anayasa'nın 116'ncı maddesi'nin 3. fıkrası ise bu kurala bir istisna getirmiş olup, şöyledir:

"Cumhurbaşkanı'nın ikinci döneminde, Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, Cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir."

Bu hükme göre, muhtemel bir erken seçimde, Erdoğan yeniden Cumhurbaşkanı adayı olabilir.

Ancak buna gerek olmadan bile, sayın Erdoğan’ın yeniden aday olabilmesi mümkündür.

Zira, 21.01.2017 tarihinde kabul edilen, 11.02.2017 tarihli ve 29976 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda Değişiklik Yapılmasına Dair 6771 sayılı Kanun'un 18'inci maddesi'nin "b bendi" hükmü, şu şekildedir:
b) 75, 77, 101 ve 102'nci maddelerinde yapılan değişiklikler, birlikte yapılacak ilk Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerine ilişkin takvimin başladığı tarihte yürürlüğe girer.

Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerine ilişkin takvim, 30 Nisan 2018 tarihinde başladığından, 101. maddenin yeni halinde yer alan "Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir" hükmü de, 24 Haziran 2018 tarihinde yapılan ilk birlikte seçimde uygulanması gerektiği açıktır.

Buna göre, 24 Haziran tarihinde seçilen Cumhurbaşkanı'nın, ilk başkanlık seçimidir.

Bundan sonra yapılacak ilk birlikte seçim, ikinci seçimi olacağından, Anayasa’nın 116. Maddesi'nin 3. Fıkrası'na ihtiyaç duymadan seçilebilir?!

6771 sayılı Kanun'un 18/b düzenlemesi gereği, gireceği ikinci seçimden sonra gerçekleşecek olan Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi durumunda, Anayasa’nın 116'ncı maddesi'nin 3. Fıkrası işlerlik kazanabilir.
Prof. Dr. Seyithan Deliduman