Arap Baharı devrimleri 10 yıl önce Ortadoğu rejimlerini sarstı ve bir zamanlar değişime karşı dayanıklı olduğu düşünülen bir dizi uzun soluklu lideri devirdi. Ancak uzmanlar, hareketin daha fazla siyasi nüfuz elde etme hedefine ulaşamadığını söylüyor. 10 yıl sonra bugün, yeni bir siyasi düzen ortaya çıkmış değil.

Arap Baharı’nın büyük protestoları 10 yıl önce Tunus, Mısır, Libya ve Yemen'de iktidarları silip süpürdü. Suriye gibi bazı ülkelerde, yabancı güçleri çeken kanlı iç savaşlar başladı.

Ürdün'ün eski Dışişleri Bakanı Mervan Muaşer, Arap Baharı'ndan on yıl sonra, Arap dünyasında hala çok az iyi yönetim olduğu görüşünde; çünkü liderler halkın daha fazla hak ve hukukun üstünlüğü taleplerini karşılayamıyor.

Arap dünyasının şu ana kadar eski düzenin öldüğünü kabul etmeyi büyük ölçüde reddettiğini söyleyen Muaşer, "Kullandıkları eski araçlar, mali kaynaklarla ödüllendirme ve güvenlik hizmetleriyle cezalandırma yöntemi çöküyor. Bu araçların, himayeden üretkenliğe geçerek kapsayıcı karar alma süreci ile değiştirilmesi gerekiyor. Bu değişim insanları hayatın karmaşıklığıyla başa çıkmaya hazırlayan eğitim sistemleri ile Arap dünyasının çeşitliliğine saygı duyarak ve bunun zayıflık değil güç kaynağı olması gerektiğini anlayarak, çoğulculuğu besleyerek olmalı" diyor.

Şu anda Carnegie Uluslararası Barış Vakfı'nın başkan yardımcısı olan Muasher, belki Tunus hariç, otoriterliğin çoğu Arap ülkesinde daralmakta olduğunu söylüyor.

Merkezi Washington’daki Arap Körfez Ülkeleri Enstitüsü'nden kıdemli uzman Kristin Diwan, Arap Baharı'nın sağladığı bölgesel değişimin Körfez monarşilerine bir fırsat sağladığını belirtiyor.

Divan, "Körfez ülkeleri bölgeye baktığında ve bu iç savaş olaylarını ya da iç karışıklıklarla ekonomik zayıflığı gördüklerinde, nüfuzlarını genişletme fırsatının farkına vardılar. Bazı durumlarda da kendi çıkarlarına hizmet edecek şekilde bölgeye müdahale etme ve şekillendirme zorunluluğu hissettiler. BAE gibi bir devlete baktığınızda, gerçekten artmış bir hırs görüyorsunuz" şeklinde konuşuyor.

Muaşer, Arap Baharı'nın sözünü tam olarak yerine getirmediğini kabul etse de, sadece on yıl içinde bazı hedeflerine ulaşmanın zor olacağını savunuyor.

Eski bakan daha uzun bir yol olsa da otoriterliğe karşı geri sayımın başladığı konusunda da uyarıyor. Muaşer, Arap gençlerinin ve bu yeni neslin büyüklerinden farklı olarak "bugün Arap dünyasının temel sorunu olan iyi yönetim eksikliğini kabul etmeyeceğine" inanıyor.