Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, NTV'de katıldığı programda, yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) iç ve dış ticarete etkilerine ilişkin soruları yanıtladı.

İnsan hayatı kadar ekonomik hayatı da etkileyen Kovid-19 salgınının rutinleri ve tüketim alışkanlıklarını da değiştirdiğine dikkati çeken Pekcan, virüsün etkilerinin salgının kontrol altına alındığında tam olarak görülebileceğini vurguladı.

Pekcan, uluslararası kuruluşların büyüme rakamlarında aşağı yönlü revizyonlar yaptığına işaret ederek, "Bütün bunlara baktığımız zaman, Türkiye olarak biz bu yıla gerçekten çok iyi başladık. Ocak-şubat aylarında Çin’in ihracatı yüzde 17, Norveç’in yüzde 12, Brezilya'nın yüzde 9 düşerken, bizim ocak-şubat ihracatımız yüzde 4,3 arttı." diye konuştu.

İran ve Irak hudut kapılarının kapanması ile Avrupa'dan gelen siparişlerin durmasının Türkiye'nin ihracatını etkilediğini belirten Pekcan, şunları kaydetti:

"Mart ayında bizim İran'a ihracatımızın yüzde 82 azaldığını görüyoruz. Irak'a ihracat düşüşü yüzde 55-60'lardaydı, aldığımız temassız ticaret tedbirleriyle bu yüzde 48 oldu. Şoför, dorse, konteyner değişimiyle ticaret günde 200-300 tır iken şu anda 1000'lere çıktık ama 1700'lere ulaşmamız gerekiyor. İspanya'ya ve İtalya'ya yüzde 40, Fransa’ya yüzde 32,5, Almanya'ya yüzde 14, Çin'e yüzde 19, İngiltere'ye yüzde 12 azalma var. Bütün bunların ışığında bu ay ihracatımızda bir miktar düşme göreceğiz ama yüzde 20'lerin altında olacak, yüzde 17 civarlarında bir düşüş bekliyoruz. Yarın kesin rakamları açıklayacağız ama temassız ticaret ile en kısa zamanda bunu toparlayacağız."

G-20 Ticaret ve Yatırım Bakanları Toplantısı

Bakan Pekcan, önceki günlerde gerçekleştirilen G-20 Ticaret ve Yatırım Bakanları Toplantısı'nda Kovid-19'un ekonomiye etkilerinin masaya yatırıldığını aktardı.

Toplantıda, korumacılık politikalarından vazgeçilmesi gerektiğini ifade ettiklerini anlatan Pekcan, şöyle konuştu:

"Adil ve serbest ticaretten yana olduğumuzu her zaman bildirdik, çok taraflı ticaret sistemine inandığımızı da söyledik, bu doğrultuda görüşlerimizi paylaştık. Genel olarak da aynı görüşler paylaşıldı. Bunların yanı sıra içinde bulunduğumuz durumdan ötürü ülkeler bazı ticari tedbirler aldı. En azından bunların kısa süreli ve şeffaf olması, çok sert olmaması, mümkün olduğunca Dünya Ticaret Örgütü kurallarına uyulması yönünde ortak bir karar çıktı. İki ay teknik gruplar çalışacak, iki ay sonra tekrar G-20 Ticaret ve Yatırım Bakanları Toplantısı yapılacak. Ayrıca, Türkiye olarak, özellikle bu pandemiden göçmenlerin ve yerlerinden, topraklarından edilmiş insanların olumsuz etkilenmemesinin, bunun da değerlendirilmesi gerektiğinin altını çizdik."

Pekcan, söz konusu toplantıda, Türkiye'nin "temassız ticaret" çözümünü anlattıklarını, bunun çok ilgi gördüğünü söyledi.

Hudut kapıları kapandığında ticaret yapmaktan vazgeçmediklerini ve "temassız dış ticaret" yöntemiyle ihracat ve ithalata devam ettiklerini belirten Pekcan, tampon bölgelerin bulunduğu alanlarda şoför, dorse ve konteyner değişimi ile sorunların üstesinden geldiklerini anlattı.

Tampon bölgenin bulunmadığı İran ile ticarette de demir yolu çözümünü geliştirdiklerine dikkati çeken Pekcan, "Aynı zamanda da Bakü-Tiflis-Kars demir yolunda şu anda 40 vagonlu bir tren çalışıyor, bunu iki trene çıkarabilecek durumdayız, yeter ki talep olsun. Üreticilerimizi, ihracatçılarımızı demir yolu imkanlarımızı kullanmaya davet ediyorum. Aynı şekilde Kapıkule'den Avrupa'ya demir yolu hattımız var. Burada da yılda 35 bin 800 vagon çıkışını 50 bin vagona çıkarabilecek durumdayız."

Fırsatçı firmalar afişe edilecek

Bakan Pekcan, son dönemde fahiş fiyatlara konu olan ürünler ve firmalarla ilgili denetimlerinin sürdüğünü, daha önce tespit ettikleri şirketlere Reklam Kurulunca idari para cezası kestiklerini anımsatarak, şunları kaydetti:

"Bu ayın 2’sinde bunlarla ilgili Reklam Kurulunun gerekçeli kararı web sitemizde firma isimleriyle beraber yayınlanacak. 6 bin 558 firmadan savunması ve yasal süreci tamamlananlar da 14 Nisan’daki Reklam Kurulu toplantısında değerlendirilecek. Buradaki bütün sonuçları hem Emniyet Genel Müdürlüğü hem Hazine ve Maliye Bakanlığı hem de MASAK’la da paylaşıyoruz. Biz maske üreticisi ve ihracatçısı bir ülkeyiz. Fahiş fiyatla mal satanları cezalandıracağız. Bakanlık olarak önce sağlık çalışanlarımızın ve vatandaşımızın maske, tıbbi ekipman ihtiyacı tedarik edilsin diye bunların ihracatını Sağlık Bakanlığının ön iznine bağladık. Ancak hem Sağlık Bakanlığına tedarikte bir sıkıntı çıkarmayan ve fiyatlarda fahiş fiyat uygulamayan, makul fiyattan Bakanlığımızın ve halkın ulaşımına sunan ihracatçı firmalarımızın da önünü kapatmamamız lazım, çünkü bunlar bu piyasadaki oyuncular ve inşallah bu pandemi geçecek, bu firmalarımız bu pazarlarda kalıcı olacaklar yani ikisini birbirinden ayrı değerlendirmemiz lazım."

Alınan önlemlerle artan fiyatlarda aşağı yönlü bir gidiş olduğuna dikkati çeken Pekcan, "Türkiye çok şükür gıda konusunda ihracatçı bir ülke, ihracat fazlası veren bir ülke bunları bu şekilde de değerlendirmemiz lazım, ama biz gereğini yapıyoruz." ifadesini kullandı.

Bakan Pekcan, e-ticaret ve kargo teslimatı konusunda herhangi bir sıkıntı olmadığına dikkati çekerek, Bakanlığın verdikleri hizmetlerde de alınan önlemler sayesinde herhangi bir gecikmenin söz konusu olmadığını söyledi.

Üniversitede bazı bölümler için burs imkanlarımız var

Sanal Ticaret Akademisine ilişkin bir soruyu da yanıtlayan Pekcan, her vatandaşa hizmet verebilecek kapasitede bir akademi oluşturduklarını vurguladı.

Burada iç ticaretten, şirket kuruluşuna, dış ticaretten girişimciliğe kadar her konu hakkında bilgi ve eğitimlerin bulunduğuna dikkati çeken Pekcan, şöyle konuştu:

"Buradan gerek öğrencilerimiz, gerek şu anda evde olan iş insanlarımızın çok faydalanacağını düşünüyorum. Bu arada üniversiteye hazırlanan gençlerimiz de var, biz Bakanlık olarak TİM aracılığıyla Türkiye’nin başarılı olduğu bazı sektörlerde öğrencilerimize burs imkanı da sağlıyoruz. Bu tekstil, hazır giyime geçen sene 1 milyon liraya yakın, burs imkanı verdik, bu sene maden, metal, metalurji mühendislerine uygulanacak 1 milyon liralık bir burs imkanımız var. Deri ürünleri ile ilgili bölümleri seçecek arkadaşlarımıza hem staj imkanı tanıyoruz hem de stajlarında başarılı olan arkadaşlarımızın iş imkanları da oluyor."