ANKARA (AA) - Tütün kullanımıyla mücadele dernekleri, ABD'de Beverly Hills Kent Konseyi'nin kentte sigara satışının yasaklaması yönündeki kararının Türkiye'de de uygulanmasını istedi.

Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD) Tütün Kontrolü Çalışma Grubu üyesi Prof. Dr. Nazmi Bilir, tütünle mücadelede örnek olan karara ilişkin AA muhabirine değerlendirmede bulundu.

Tütün ürünleri kullanımı ve sigara dumanına maruz kalmayı önlemek için birçok ülkede önemli düzenlemeler yapıldığını belirten Bilir, tütünle mücadelenin halk sağlığının korunması açısından çok büyük önem taşıdığının altını çizdi.

Bilir, Türkiye'nin tütünle mücadelede önemli yasal düzenlemeleri hayata geçirdiğini, tütün ürünleri reklamlarının ve kapalı alanlarda tütün ürünleri kullanımının yasaklandığını anımsattı.

Türkiye'nin hayata geçirilen yasal düzenlemelerle birçok ülkeye örnek gösterildiğine işaret eden Bilir, "Dünyada artık sınırlamalardan ziyade sigara satışına ilişkin daha kapsayıcı yasaklar söz konusu olmaya başladı. Bu alanda son olarak Amerika Birleşik Devletleri'nde yeni bir uygulama hayata geçirilecek. Beverly Hills'teki tütün satışı yasağı sigaranın yanı sıra elektronik sigara ve diğer tütün ürünlerini de kapsıyor. Bu çok çok önemli bir karar." dedi.

"Türkiye bu düzenlemeyi de uygulamaya geçirmeli"

Bilir, tütün kontrolü uygulamaları kapsamında özellikle kapalı yerlerde sigara içilmesinin yasaklanmasının yanı sıra sigara satışının yasaklanmasının da çok önemli olduğunu söyledi.

Sigaranın yanı sıra diğer tütün ürünlerinin satışının tamamen yasaklanmasının tütün kontrolü çabalarını güçlendireceği değerlendirmesinde bulunan Bilir, şunları kaydetti:

"Kaliforniya'daki uygulamanın sigaranın yanı sıra elektronik sigara ve diğer tütün ürünleri ile elektronik sigarayı da kapsıyor olması çok önemli. Ürüne ulaşmakta sıkıntı yaşayan kişi, daha az sigara içmeye başlayacak ve zamanla bu alışkanlıktan uzaklaşacaktır. Ancak bu arada denetimler de sıkılaştırılarak olası yasa dışı kaçak yollarla girişlerin yapılmaması sağlanmalı.

Bu uygulama birçok ülkeye örnek olmalı. Tütünle mücadelede dünyaya örnek olan Türkiye'nin bu düzenlemeyi de uygulamaya geçirmesini temenni ediyoruz. Tütün ürünlerinin satışının daha kapsayıcı bir şekilde sınırlandırılması, erişimin mümkün olduğunca engellenmesi ve yasaklanması bilim insanlarının en büyük isteğidir."

"Karar, tütünsüz dünya vizyonu için oldukça umut verici"

Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu Sekreteri Dr. Pınar Pazarlı da söz konusu kararı desteklediklerini söyledi.

"Tütün ürünleri ve nikotin bağımlılığı ile mücadele, mutlaka tütün endüstrisinin karlılığının azaltılmasını sağlayan müdahalelerle desteklenmeli. Bu karar da tütünsüz dünya vizyonu için oldukça umut vericidir." diyen Pazarlı, mücadelenin ancak bu şekilde amacına ulaşabileceğini ifade etti.

Pazarlı, sözlerine şöyle devam etti:

"Finlandiya iyi bir örnektir. Şöyle ki Finlandiya'da, sigara içme oranlarını 'azaltmayı' hedefleyen 1970'lerdeki tütün kontrolü çalışmaları ile sağlanamayan başarı, 2010'dan itibaren tütün ve tütün mamülleri kullanımının 'tamamen sonlandırılması' amacını güden yeni kanuni düzenlemeler sonucunda ancak elde edildi.

Bu yeni düzenlemelerin büyük çoğunluğu tütün endüstrisinin karlılığını engelleyen düzenlemelerdir. Örneğin, tüm tütün ürünlerinin satışı, izin belgesine tabiidir ve tütün ürünlerinin satış yerlerinde görüntülenmesi kesinlikle yasaktır. Türkiye'de oldukça yaygın olan e-sigaraların internetten satışı gibi durumlar, tütün ürünlerinin 'uzaktan satışını yasaklayan' düzenlemelerle kontrol altına alınmıştır.

Yine Türkiye'de gençler arasında çok yaygın kullanılan aromalı nikotin ürünleri, Finlandiya'da tamamen yasaklanmıştır. Sonuçta, 1978-1982 yılları arasında sigara içme oranı yüzde 26 iken, 2018 itibarıyla bu oran yüzde 14'e inmiştir. Bu durum; tütün ürünlerinin satışları ilgili düzenlemelerin ne denli etkili olduğunun en iyi kanıtıdır."

Tütün kullanımına bağlı her yıl en az 7 milyon kişinin yaşamını yitirdiğine dikkati çeken Pazarlı, tütün endüstrisinin son yıllarda "Dumansız bir dünya, dumansız bir gelecek" vaat eden söylemlerle, e-sigara, ısıtılmış tütün gibi yeni ürünlerin daha sağlıklı olduğu algısını yaratmayı hedeflediklerini söyledi.

Pazarlı, "Bu sayede gelecek nesillerin sigarayı bırakıp, yerine yeni ürünlerini kullanması hedefine hizmet eden vakıflar kurmakta, bu konudaki çalışmaları finanse etmekte; insanları, gençleri, kanun yapıcıları ve sağlık politikalarını iyi bir imaj algısı yaratarak yanıltmayı hedeflemektedir. Ama tütün ve nikotin bağımlılığı ile mücadele eden herkes çok iyi bilir ki 'tütünsüz dünya' vizyonu, tütün endüstrisi ile birlikte inşa edilemez." değerlendirmesinde bulundu.

Pazarlı, hekim ve bilim insanı olarak Beverly Hills'te alınan kararı desteklerini belirterek, bu kararın Türkiye dahil tüm ülkelerin de hayata geçirmesini istediklerini kaydetti.

Geçtiğimiz günlerde ABD'nin Kaliforniya eyaletinde Beverly Hills Kent Konseyince, kentte elektronik sigarayı da kapsayan tütün ve tütün mamüllerinin satışının yasaklanması yönünde karar alınmıştı. Kararın, 4 Temmuz'da yürürlüğe gireceği ve 1 Ocak 2021'den itibaren uygulanmaya başlanacağı açıklanmıştı.