BMGK'nin 9 üyesi, Güneydoğu Asya Uluslar Birliğinin (ASEAN) Myanmar Özel Temsilcisi Alounkeo Kittikhoun'un, BMGK'ye bölgede bir barış planının uygulamaya sokma çabalarının fazlasıyla sonuçsuz kaldığına dair bilgilendirme yaptığı kapalı brifing öncesi basın toplantısı düzenledi.

İngiltere'nin BM Daimi Temsilcisi Barbara Woodward'ın Ekvador, Fransa, Japonya, Malta, Güney Kore, Slovenya, İsviçre, İngiltere ve ABD adına yaptığı açıklamada, ASEAN'ın Myanmar Silahlı Kuvvetlerini "siviller ve sivil altyapıya yönelik saldırılarına son verme çağrısı" yinelendi.

Ülkede ordunun darbeyle yönetime el koymasının ardından 3 yıl geçtiği, 18 milyon kişinin insani yardıma ihtiyaç duyduğu, 2,6 milyon kişinin yerinden edildiği kaydedilen açıklamada, daha fazla insani yardım girişine izin verilmesi talep edildi.

Açıklamada, Bangladeş sınırındaki Arakan eyaletindeki durumun endişe verici olduğu aktarılarak, uzun yıllardır sistematik ayrımcılığa maruz kalan Arakanlı Müslümanların şu anda hareket özgürlüğü ile ilaç ve tıbbi bakıma erişim konusunda daha fazla kısıtlamayla karşı karşıya olduğu vurgulandı.

BMGK'nin Myanmar'a dair Aralık 2022 tarihli, "şiddetin sonlandırılması ve ülkenin fiili lideri ve Dışişleri Bakanı Aung San Suu Çi ile eski Devlet Başkanı Win Myint dahil keyfi olarak tutuklanan herkesin serbest bırakılmasını" talep eden kararın uygulanması istenen açıklamada, Myanmar ordusunun sivillere yönelik rastgele hava saldırıları kınanarak, saldırıların durdurulması istendi.

Adının açıklanmasını istemeyen bir BMGK diplomatı, Kittikhoun'un ASEAN'ın Myanmar'da barış için 5 noktalı uzlaşma planının uygulanması konusunda ısrarcı olduğunu ancak BMGK üyeleri arasında atılacak adımlar konusunda fikir birliği olmadığını belirtti.

ABD'nin, Myanmar'ı uçak yakıtına erişmekten alıkoyacak uygulanabilir bir BMGK kararı çıkarmaya çalıştığını ifade eden diplomat, Çin'in ASEAN'ın çabalarına daha fazla zaman tanınmasını savunduğunu, Rusya'nın ise Konsey'in ülkenin içişlerine karışmaktan kaçınması gerektiğini vurguladığını aktardı.

Myanmar'da darbeyle iktidarı kaybeden Suu Çi hükümetinin BM Daimi Temsilcisi Kyaw Moe Tun da BMGK'nin daha güçlü ve uygulanabilir bir karar çıkarmasını talep ederek "Demokratik güçler ilerleme kaydediyor, askeri cunta kaybediyor." ifadesini kullandı.

Diğer yandan, Bangladeşli bir yetkili, Myanmar'da askeri yönetim ile cunta karşıtı silahlı gruplar arasında yoğunlaşan çatışmalarda, son 2 günde kaçarak Bangladeş'e sığınan Myanmarlı sınır polisi sayısının 100'ü geçtiğini bildirdi.

Myanmar'daki askeri darbe

Myanmar ordusu, 2020 genel seçimlerinde hile yapıldığı iddialarının ortaya atılması ve ülkede siyasi gerilim yaşanmasının ardından 1 Şubat 2021'de yönetime el koymuştu.

Ordu, ülkenin fiili lideri ve Dışişleri Bakanı Suu Çii başta olmak üzere pek çok yetkili ve iktidar partisi yöneticisini gözaltına almış ve olağanüstü hal ilan etmişti.

Myanmar'da silahlı gruplar, orduya karşı saldırı başlatmıştı

"Üç Kardeşler İttifakı" adı altında bir araya gelen Myanmar Ulusal Demokratik İttifak Ordusu, Budist Arakan Ordusu ve Ta'ang Ulusal Kurtuluş Ordusundan silahlı gruplar, 27 Ekim 2023'te Çin sınırına yakın kuzeydeki Shan eyaletinden Myanmar ordusuna karşı saldırılar başlatmıştı.

Güneye doğru ilerleyen silahlı gruplar, Hindistan sınırında yer alan Chin eyaletindeki Rathedaung kasabasında bir karakol ile Myanmar ordusuna ait bir askeri kampı ele geçirmişti.

Budist Arakan Ordusunun eyaletteki saldırılarından kaçan 43 asker ise Hindistan'ın Mizoram eyaletine sığınmış; Hint güvenlik güçleri de Myanmar askerlerini başka noktaya taşıyıp ardından da ülkelerine teslim ettiğini duyurmuştu. Arakan Ordusunun, Hindistan sınırında bulunan Chin eyaletindeki Paletwa kasabasının kontrolünü ele geçirdiği de öne sürülmüştü.