Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, TBMM'deki bütçe görüşmeleri kapsamında 2018 bütçesi ve 2019 çalışmalarıyla ilgili açıklamalarda bulundu. Bakan Albayrak, "Ağustos ve eylülden sonra ekim ve kasımda da cari fazla vereceğiz" ifadesinde bulunurken, Yeni Ekonomi Programı'nda hedeflerin yakalanacağını belirtti. Bakan Albayrak bütçedeki en yüksek payı ise eğitime verdiklerini açıkladı.

İşte Bakan Albayrak’ın sözlerinden satır başları:

*Artan korumacılık tedbirleriyle uluslararası ticaret hız kaybetmektedir

*Son dönemde düşen petrol fiyatları petrol ihracatçılarını olumsuz etkileyecektir.

*Gelişmiş ülkelerde ekonomik büyümenin hız kesmesi beklenmektedir.

* Kasımdan sonra aralık ayında da enflasyonla mücadelede güçlü bir performansı yakalayacağımıza inanıyoruz. Finansal istikrarı desteklemek amacıyla döviz likiditesi için gerekli tedbirler alınmıştır. Finansal piyasalar üzerindeki etkiler alınan tedbirlerle olumlu şekilde düzenlenmiştir. 

* Sıkı para ve maliye politikaları ile enflasyon, cari işlemlerle sürdürülebilir bir büyüme politikası izlenecek. 2018'de 3,8 büyüme beklentimiz 2019'da 2,3 olarak bekliyoruz. 

* 2018 ağustosta istihdam 29 milyona ulaştı. İşgücü piyasası politikaları istihdam artışına yansıdı. İşgücü arzının devam etmesi, ekonomik dengenin belirginleşmesini öngörüyoruz. 

YEP'TE HEDEFLERİMİZİ YAKALAYACAĞIZ

* 2018'in 2. çeyreğinde tüketici ve üretici güçlü bir adım izlemiştir. Yeni Ekonomi Programı sonrasında kur ve faizlerden sonra enflasyonda da etkisini gösterdi. Kasım ayında 3,61 puan geriledi. Para ve maliye politikalarındaki güçlü duruşla destekleyeceğiz. 

* KDV ve ÖTV indirimleri ve enerjide zam yapılmamasıyla enflasyonda güçlü devam edeceğimize inanıyoruz. YEP'teki 2018 hedefimizi yakalayacağız. 

* 2017'de jeopolitik risklere rağmen kasımda 168,1 milyar dolarla en yüksek değerine, yıl sonunda 170 milyar dolarlık hedef yakalanacaktır. AB'ye yönelik ihracatımız artış yaşanmıştır. Toplam ihracatımızın yüzde 53'ünü oluşturuyor.  Turizmdeki toparlanma cari açığa da etkisi olmuştur. 2018'in ekimde yıllık 38 milyonla rekor seviyeye ulaşmıştır. 

AĞUSTOS VE EYLÜLDEN SONRA EKİM VE KASIMDA DA CARİ FAZLA VERECEĞİZ

* 2018'de işsizlik verisini yüzde 11,3 seviyesinde öngörüyoruz. Türkiye ekonomisinin zayıf kalmasının önüne geçilmesi çok büyük önem arz etmektedir. Yüksek borçlanmayı artıracak, döviz kurunu sabitleyecek adımlar atmaya devam ediyoruz. 

* Türkiye 2002'den beri makro ekonomik politikalarla örnek gösterilen ülke haline gelmiştir. Kamu borç yükümüz tarihin en düşük seviyesinde. 2017'de yüzde 28,3 olmuştur. Enflasyonla mücadeleyi desteklerken, sosyal ihtiyaçları karşılayacak şekilde düzenledik. Vergi düzenlemeleriyle enflasyonla mücadeleye katkı sağlanmıştır. 

* Vergisel teşvikler sağlanmış, düzenlemeler hayata geçirilmiştir. 2018'de cari açığın 36 milyar doların altında olacağını öngörüyorum. Ağustos ve eylülden sonra ekim ve kasımda da cari fazla vereceğiz. 2017'de yüzde 1,5 olan merkezi yönetim bütçe oranı, 2019'da yüzde 1,8 olacağını öngörüyoruz. Genel devlet açığının GSYH oranı 2018'de yüzde 6 olmasını öngörüyoruz. Gelişmekte olan ülkelere göre düşük seviyede. 

* Türkiye'de kamu borç yükü gelişmekte olan ülkelerin ortalamasından 11 puan daha düşüktür. 2017 bütçe giderleri yüzde 5,1 oranında artmıştır. 2018'de personel giderlerinin 200,3 milyar TL, mal hizmet giderleri 69,3 milyar TL, faiz giderleri 76,4 milyar TL olacağını görüyoruz. 2018'de bütçe açığının 72,1 milyar TL olmasını bekliyoruz. 

* Bütçe açığının GSYH'ye oranını 2018'de yüzde 1,9, 2019'da yüzde 1,8 olarak öngörüyoruz. 2019'da bütçe açığının 80,6 milyar TL olmasını öngörüyoruz. Personel ücretlerine 2019 yılı içerisinde yansıtılacak olan enflasyon farkı ödemeleri ile 2018 yılında kadroya geçen taşeron işçilerin ücret ödemeleri nedeniyle personel giderleri yüzde 35,6 artarak 216 milyar 570 milyon liradan 293 milyar 678 milyon liraya yükselmiştir. 2019'da personel giderleri yüzde 35 artacak. Yüzde 19,3 sosyal güvenlik transferleri. Enflasyon farkı (emekli ve memur zamları) dahil zamlarla emeklilere verilen bayram ikramiyeleriyle yüzde 36,5 oranında artış yaşamıştır. 

* Gelirden ayrılan paylar 2018'de yüzde 27 artmış, 114 milyar 344 milyon TL'ye yükselmiştir. Faiz oranında ve dövizdeki yükseliş faiz giderleri yüzde 63,6 artmış, 117,3 milyar TL'ye yükselmiştir. 

EN YÜKSEK PAYI EĞİTİME VERDİK

* 2019 bütçe özelliklerine baktığımızda en temel destekleyici olacaktır. Enflasyon, cari açık ve büyüme hedefleriyle uyumlu yönetilecektir. 2019 yılı bütçesinin en önemli özelliklerinden biri tasarruf bütçesidir. Tasarruflar sayesinde kamu kaynaklarının verimsizliğinin önüne geçilirken, işçimizin memurumuzun haklarını koruduk. Yaşlılara, çocuklara, kadınlara desteklerimizi artırarak sürdürdük. 

* YEP'te de ilan ettiğimiz gibi ihracatı artıracak, cari açığı azaltacak yatırımlara kanalize edeceğiz. 2019 bütçesi YEP'teki dengelenme sürecinin en temel destekleyicisi olacak. Bütçenin en önemli özelliklerinden biri tasarruf bütçesi olması. Sermaye giderlerinde sağlayacağı yüzde 20 düşüşle katkı sağlayacaktır. En yüksek payı eğitime verdik. AK Parti hükümetleri olarak 2019'da da en büyük payı eğitime ayırıyoruz. 161 milyar TL'ye çıkarıyoruz. Bütçe giderlerinin yüzde 17'sini eğitime ayırıyoruz. Toplam vergilerinin yüzde 20'sini eğitime harcıyoruz. 

 SAĞLIK HARCAMALARINI ARTTIRDIK 

* Sağlığa önem veriyoruz. Sağlıktaki harcamaları artırdık. 2019'da sağlığa 157 milyar TL kaynak ayırdık. 2019'da bütçe içindeki payı yüzde 16,3'e çıkardık. Özel sektörünün yatırımlarını destekleyecek yatırımlara önem veriyoruz. Hükümetlerimiz döneminde yerel yönetimlere daha çok önem verdik. Daha etkin ve verimli sunulmasını sağladık. Yerel yönetimler için kaynak miktarı da artırılmıştır. Kaynağı yüzde 28,4 artırarak 93,4 milyar TL seviyesine çıkarıyoruz. 

* Sosyal destekler devam ediyor. Yardımlar alanında birçok yeni uygulama hayata geçirdik. Bu kapsamda kaynak miktarını 62,1 milyar TL'ye çıkardık. 2019 bütçesinin yüzde 6,5'ine denk gelmektedir. 

* Tarıma 26,5 milyar TL kaynak ayırıyoruz. Reel sektörü desteklemeyi sürdürüyoruz. Reel kesim destekleri için 32,8 milyar TL kaynak ayırıyoruz. Yurtiçi tasarruf oranının artırılması önemli bileşenlerden biridir. Bireysel emeklilik sistemine doğrudan devlet katkısı tutarı 4,1 milyar TL kaynak ayırdık. Toplam devlet katkısı tutarı 19,4 milyar TL'ye ulaşmış olacaktır. 7 milyon kişiye fon ise 87 milyar TL'ye yaklaşmıştır. 

EN DÜŞÜK MEMUR MAAŞI YÜZDE 699 ARTTI

* Kamu görevlilerimizin yaşam standartlarını yükseltmeye devam edeceğiz. Aylık ücretlerinde yüksek artış sağladık. En düşük memur maaşı 2018 kasımda 3.133 TL'ye çıkarıldı. Yüzde 699 arttı. 

* Nakit ve borç yönetimi gelişmelerine baktığımızda kamunun borç yükü inmiştir. Bu dönemde sadece borç yükü azaltılmamış vadesi de uzatılmıştır. 2019'da bütçeden yatırımlar için 65,1 milyar lira, reel kesim destekleri için 32,8 milyar lira kaynak ayırıyoruz.

VDMK İHRACINA 118 FARKLI YATIRIMCIDAN TALEP GELDİ

* 200'den fazla yatırımcı ihraç tutarının 3 katından fazla talep gösterdi. İlk ve en büyük menkul kıymet ihracatını geçtiğimiz hafta gerçekleştirdik. 4 bankaya önemli finansal altyapı likiditesi oluşturulmuş oldu. Uzun vadeli notu AAA olarak belirlendi. 

* Geçici piyasa oynaklığına karşı önlemler aldık. Brüt borç stoğunun faiz oranına olan duyarlılığı önemli ölçüde azaltıldı. İç borç çevirme oranı finansal saldırılara rağmen yüzde 95 seviyesinde planlanıyor. 2019 öngörülen kredi talepleri ve projeler dikkate alınarak borç üstlenip taahhüt limiti 4,5 milyar dolar olarak belirlenmiştir. VDMK ihracına 118 farklı yatırımcıdan talep geldi. 

ÇOK ÖNEMLİ DÜZENLEMELERİ HAYATA GEÇİRDİK

* Tüm bu uygulamalar önceliklerimiz çerçevesinde imalatın teşviğine yönelik birçok vergisel düzenlemeyi hayata geçirdik. Yatırıma katkı oranını yüzde 15 artırdık. İnşaat harcamaları KDV'nin daha hızlı iadesini sağladık. Yukarıdaki teşvik unsurlarının 2019'da uygulanması öngörülmektedir. Makina ve teçhizatı KDV'den istisna ettik. Makina ve teçhizatın amortisman süresini yarıya indirdik. Taşınmaz alım satımdaki tapu harcını yüzde 3 indirdik ve uzattık. Mobilyadaki KDV'yi yüzde 8'e beyaz eşyadaki ÖTV'yi 0'a, otomobilde KDV oranını yüzde 1'e indirdik. İşsizliği azaltmaya yönelik önemli adımlar attık. SGK prim ve vergileri devlet olarak karşılıyoruz. Kadın genç ve engelliler ise bu teşvikten 18 ay yararlanacaktır. İmalat sektörü istihdam edilecek her genç çalışan için 2486 TL'lik tüm maliyetler devletimiz tarafından karşılanmaktadır. Çok önemli düzenlemeleri hayata geçirdik. 

* Düzenli vergi ödeyenlere yüzde 5'i oranında indirim imkanı getirdik. Vergi borçlarını düşük faizle ödeme imkanı getirdik. Kreş hizmetini gelir vergisinden istisna ettik. 16 ve üzerindeki otomobilleri hurdaya çıkaran araç sahiplerine araç alımında 10 bin TL'ye kadar ÖTV indirimi sağladık. 

E-TEBLİGATLA 300 MİLYON TL TASARRUF SAĞLADIK

* Önümüzdeki dönemde adım adım kurumların sayısının artması ile birlikte kapsamı genişletilecek olan Tek Hazine Kurumlar Hesabı ile kamu nakit kaynakları Hazine tarafından tek bir hesapta izlenerek yaklaşık 40 milyar liralık kamu kaynağı tek hesap üzerinden çok daha etkin ve verimli şekilde yönetilecektir. Tek elde toplanacak nakit rezervinin en uygun finansal araçlarla nemalandırılması sayesinde yıllık 3-4 milyar lira asgari tasarruf elde edilecektir.

* Elektronik uygulamaları yaygınlaştırmaya devam ediyoruz. Vergi yükümlülüklerinin tamamı elektronik şekilde yürütülmesini sağladık. e-tebligatla 30 milyon tebliğ belgesini tebliğ ettik ve 300 milyon TL tasarruf sağladık. 

MECBUR OLMADIKÇA YENİ İNDİRİM, İSTİSNA VE MUAFİYET GELMEYECEK

 * Vergilendirmede muhtemel risk alanları tespit edilecek. İmzalanan çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarının sayısı 90'a ulaştı.  Mecbur olmadıkça yeni indirim, istisna ve muafiyet gelmeyecek.  

* KDV iadelerinin hızlı yapılabilmesi için yoğun bir şekilde çalışıyoruz. Bazı işlemleri vergi dairesine gitmeden yapılabilir hale getirdik. Mükellef hizmetleri merkezini yeniden yapılandırıyoruz. 

KUR 7,20'LERDEN 5,10'LARA GERİ ÇEKİLDİ

* Yapısal reform öncelikli politikalarımız devam edecek. 7.20'lere yükselen kur 5,10 seviyelerine kadar geri çekilme gördük. Kredi faizlerinde yüzde 45'lerden yüzde 20'lere indik.

* Politika faizlerinin Cumhuriyet tarihindeki en düşük seviyede olduğu günleri gördük. Önümüzdeki dönemde mali disiplinin korunması ekonomi politikalarının en öncelikli hedefi olacak.