Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasyl Bodnar, Ukrayna’nın Karadeniz’deki sınırları yakınında Rus savaş gemilerinin bulunmasını tehdit olarak gördüğünü belirterek, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali durumunda Türkiye’den boğazları Rus gemilerine kapatmayı değerlendirmesini isteyeceklerini söyledi.

Kısmen Rusya yanlısı ayrılıkçıların kontrolünde bulunan Donetsk ve Luhansk’ta 2014 yılından beri olağanüstü hal uygulaması devam ediyordu. Rusya geçen günlerde bu bölgelerin bağımsızlığını tanımıştı. Rusya Parlamentosu, ordunun ülke toprakları dışında görev yapmasına onay vermiş, bölgeye askeri sevkiyatın başladığı bildirilmişti.

Karadeniz’de Rusya ve Ukrayna ile komşu olan Türkiye yaptırımlara prensipte karşı olduğunu ancak Rusya’nın adımının da kabul edilemez olduğunu açıklamıştı.

Bu ayın başında Rus bandıralı altı savaş gemisi ve bir denizaltı tatbikat için boğazlardan Karadeniz’e geçmişti.

Reuters’a konuşan Bodnar, Ukrayna sınırları yakınlarındaki Rus savaş gemilerinin sorulması üzerine bu durumun Ukrayna için ‘büyük bir tehlike’ yarattığını ve Karadeniz’deki Rus varlığının ‘çok yoğun’ düzeyde olduğunu söyledi.

Bodnar “Savaşın fiili halden öteye geçip geniş bir işgal ya da Ukrayna’ya karşı askeri bir adıma dönüşmesi durumunda Türkiye’den boğazların saldırgan ülke gemilerine kapatılmasını değerlendirmesini isteyeceğimize inanıyoruz” dedi.

‘Ortak tepki mekanizması önerisi’

1936 yılında imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi boğazların kontrolünü Türkiye’ye bırakıyor. Sözleşme Ankara’ya hangi savaş gemilerinin boğazdan geçebileceğine karar verme ve kendisine tehdit olarak görmesi ya da bir savaş çıkması durumunda da boğazları yabancı gemilere kapatma yetkisini tanıyor.

Ukrayna’nın diplomatik bir çözümün halen mümkün olduğuna inandığını dile getiren Bodnar, “Taraflar arasındaki istişare yöntemlerinden başlayarak bölge güvenliğine yönelik tehditlere karşı ortak bir tepki mekanizması oluşturmaya kadar bir dizi inisiyatif önerisinde bulunduk” dedi.

Rusya’yla savunma ve enerji alanlarında yakın işbirliği içerisinde olan Türkiye Moskova’yı kızdıran bir adımla Ukrayna’ya insansız hava aracı satmış (İHA) ve İHA’ların ortak üretimi için anlaşma imzalamıştı.

Türkiye, Rusya’nın Suriye ve Libya’da izlediği politikaların yanı sıra 2014’te Kırım’ı ilhak etmesine ve 2008’de Gürcistan’ın iki ayrılıkçı bölgesinin bağımsızlığını tanımasına karşı duruş sergiliyor.