Ulusal ve uluslararası etkili olan Covid-19 salgınının pandemi ilan edilmesinin ardından sosyal mesafe ve izolasyonun sağlanması adına cafe ve restoranlar, eğlence mekanları, berber ve kuaförler, spor salanları, kütüphaneler vb toplu alanlar kapatılmak suretiyle önlem ve tedbirler alınmıştır. 

Kamu sağlığının korunması adına toplu buluşma alanlarından biri olan adliyelerde de önem alınması bir gereklilik olmuştur. HSYK Corona Virüsü Hakkında Alınacak Tedbirler kapsamında tutuklu işlere yönelik soruşturma ve kovuşturmalar ile ivedi sayılacak diğer hususlar haricinde duruşma ve keşiflerin ertelenmesi ile gerekli görülen hâllerde SEGBİS uygulaması kullanılması hususunun mahkemelerce değerlendirilmesi konusunda Cumhuriyet Başsavcılıklarına, Adalet Komisyonu Başkanlıklarına, Bölge Adliye Ve Bölge İdare Mahkemelerine yazı göndermiştir. 

 HSYK Corona virüsü hakkında alınacak tedbirler kapsamında da; acil ve tutuklu işler ile yürütmenin durdurulması istemlerinin yerine getirilmesi için yeteri kadar hâkimin komisyon başkanınca, yeteri kadar Cumhuriyet savcısının ise başsavcı tarafından belirlenerek, geri kalan hâkim ve Cumhuriyet savcılarının UYAP imkânlarından faydalanarak evden çalışmalarının temini için adliyelerinde görev yapan tüm hâkim ve Cumhuriyet savcılarına yazı göndermiştir. 

Her ne kadar duruşmaların ertelenmesi yönünde görüş bildirilmişse de bu durumun ne zamana kadar devam edeceği bildirilmemiş ve mahkemelerin takdirine bırakılmıştır. 30.03.2020 tarihli ilave tedbir kararları ile bu belirsizlik giderilmiş ve 30.04.2020 tarihine kadar acil olmayan duruşmaların erteleneceği, yine acil ve tutuklu işlerinde yapılacak duruşmalarda sanık müdafisinin talebi doğrultusunda SEGBİS ile duruşmaya katılmasının sağlanmasını, 30.04.2020 tarihinden sonrası için gelişen şartlara göre durumun yeniden değerlendirilme yapılacağına dair yazı göndermiştir. 

Salgının yayılma hızı dikkate alındığında sürecin 30.04.2020 tarihinden sonra da devam edeceği öngörülmektedir. Kamu sağlığının korunması ile adaletin sağlanması arasında makul bir dengenin oluşturulması gerektiği kanaatindeyiz. 

Bu süreçte Millî Eğitim Bakanlığı her ne kadar okullara ara vermişse de bu süreçte öğrencilerin evde geçirdikleri zaman diliminde uzaktan eğitim yapılacağını açıklamış ve uzaktan eğitim süreci uydu kanalları (EBA TV) aracılığı ile gerçekleştirilmeye başlanmıştır. Yine pek çok özel okul ve kurs da bazı internet uygulamaları kullanarak uzaktan eğitim vermektedir. 

Salgının ne kadar süreceği öngörülemediğinden pek çok kurum alternatif yollara başvurmaktadır. Adaletin tesisini sağlayacak adliyelerin ve duruşmaların durumu da bu açıdan önem arz etmektedir. İlk başta acilen duruşmaların ertelenmesine karar verilmesi yerinde bir karar olup insanların bir arada bulunduğu adliyelerde sosyal mesafenin korunmasını sağlamıştır. Ancak sürecin uzaması, duruşmaların yapılmaması birçok kişi açısından hak kayıplarına neden olmakta ayrıca mahkemelerin de iş yükünü artırmaktadır. 

Milli Eğitim Bakanlığının başlatmış olduğu uygulamanın benzeri bir uygulama ile UYAP üzerinden veya başka programlar kullanılmak suretiyle duruşmaların yapılması ve süreçlerin yürütülmesi insanların muhtaç olduğu adaletin tesisi için elzemdir. SEGBİS sistemine telefonlardan erişim sağlanarak avukat ve tarafların evlerinden duruşmalara katılmaları sağlanabilir. Yine basit yargılama usulüne tabi olan dosyalarda hâkimler dosya üzerinden karar verebilecek ve süreçlerin devamı sağlanabilecektir. 

Salgının süresince duruşmaların ertelenmesinin hem taraflar açısından hak kayıplarına sebebiyet vereceği hem de ilerleyen dönemdeki duruşmalarla çakışmalara neden olacağından iş yükünü artıracağının kanaatindeyiz. Hak kayıplarının önüne geçmek ve adaletin tesisini sağlamak adına alternatif çözüm yolları bulunması gerektiğini düşünmekteyiz.