Yazar Umair Haque, Havas Media Labs direktörü.

Eğitim: Oxford Üniversitesi, London Business School, McGill Üniversitesi.

Betterness: Economics for Humans ve The New Capitalist Manifesto: Building a Disruptively Better Business kitaplarını yazmıştır.

Thinkers50 tarafından dünyanın en etkili yönetim düşünürleri arasında sıralanmıştır.

Aşağıda yer alan son yazısı Medium'da yayınlanmıştır.

Çağımızın virüs belası hakkındaki son değerlendirmelerini ilgi ile okuyacaksınız...

Covid, Omicron ile soğuk algınlığına dönüşmek için evriliyor mu?!

Şu anda, bunu bir çok yerden duyuyorsunuz.

Ama bu doğru mu?!

Yoksa sadece bir efsane mi?!

Bilim'in - gerçek bilim'in - söyleyeceklerini paylaşmak istiyorum.

Kendi sonuçlarınızı oluşturabilirsiniz.

Ben bir "taraf" almayacağım.

Taraf tutmak isteyen türden biriyseniz, bilimi politize ediyorsunuz ve benim tahminime göre bir aptalsınız.

Lütfen aptalların gittiği yere gidin.

Ne zaman böyle şeyler yazsam, çileden çıkan ve bilimle uğraşmak yerine bana isimler takan New York Times'taki uzmanları okuyun.

Ben hiçbir tarafta değilim.

Ben sadece bilim yoluyla düşünmeye çalışmak için buradayım.

Yapacağım tek şey bu ve sen de bir şeyler öğrenmek istersen bana katılabilirsin.

Değilse, lütfen bunu okumayın ve uzaklaşın...

En baştan başlayalım.

Virüsler "daha az şiddetli hale gelmek için evrimleşir" mi?!

Bu, bu özel teorinin - Omicron soğuk algınlığına dönüşüyor - temel aldığı pop teorisidir.

Harvard'da bulaşıcı hastalıkların evrimi ve epidemiyolojisi profesörü, Bulaşıcı Hastalıklar Dinamiği Merkezi'nin eş direktörü Dr. William Hanage'ın konuyla ilgili görüşü şöyle:

"Bulaşıcı hastalıkların daha az öldürücü hale geldiğine dair yaygın bir inanç var ve birçoğu, Omicron'un yaş veya aşı durumundan bağımsız olarak herkes için daha az şiddetli olacağına dair umut veriyor.

Bu yanlış.

Virüsler mutlaka daha hafif veya daha şiddetli olacak şekilde seçilmez."

Pop teorisinin yanlış olduğunu söylüyor.

Virüslerin "daha az şiddetli hale gelmek için evrimleştiği" bir efsanedir.

Bu efsaneyi yayan pek çok kişinin epidemiyolog olmadığını unutmamalısınız.

Onlar uzmanlar, konuşan kafalar, doktorlar.

Ancak epidemiyoloji ve viroloji konusunda yetersiz bir anlayışa sahip görünüyorlar.

Virüsler daha az şiddetli hale gelmek için gelişir, değil mi?!

İyice düşün.

"Virüsler daha az şiddetli hale gelecek şekilde evrimleşirse" asla aşılara ihtiyaç duymazdık.

Çok uzun zaman önce olmayan tüm korkunç hastalıkları hatırlayın.

Çocuk felci 70'lerde neredeyse tamamen ortadan kaldırıldı.

Çiçek hastalığının ortadan kaldırılması - muhtemelen insanlığın en büyük başarısı - ancak 1977'de gerçekleşti.

Binlerce yıldır ortalıkta dolaşmışlardı.

Ve asla "daha az şiddetli hale gelmek" için evrimleşmemişlerdi.

Sadece insanları öldürmeye, sakat bırakmaya ve şekillerini bozmaya devam ettiler.

Aslında, az çok herkesin zihnindeki bilgiyi kullanarak düşünürseniz, bir virüsün "daha az şiddetli hale gelmesine"dair hiçbir örnek yoktur.

Devam edin, herhangi bir virüs hakkında zaten bildiklerinizi bir düşünün.

Aşağıdakilerden herhangi biri "daha az şiddetli" olacak şekilde gelişti mi?

HIV?

Hayır.

Hepatit?

Hayır.

Kuduz?

Hayır.

Aslında, HIV ve Ebola zamanla daha şiddetli hale geldi.

Dr Hanage'nin işaret etmeye çalıştığı şey - efsane uzmanların seyyar satıcılıklarına rağmen - kesinlikle doğrudur:

"Virüsler daha az şiddetli olmak için gelişmez."

Öyleyse neden virüslerin "daha az şiddetli hale gelmek için evrimleştiğini" düşünüyoruz?

Bu, bizi seçim yanlılığına kaptırmamıza neden olan hüsnükuruntu gibi görünüyor.

Daha hafif bir pandemi dalgası görüyoruz ve bunu "evrim"olarak yorumluyoruz.

Ancak daha kötü bir dalga geldiğinde, onu dikkate almama eğilimindeyiz.

Bu durumda Delta'dan Omicron'a geçişi "evrim"in kanıtı olarak görüyoruz.

Ama burada olan şey evrim değildir.

En azından bilimsel olarak değil, ki, öyle görünüyor.

Peki burada neler oluyor?

Beklemek.

Öyleyse neden virüsler "daha az şiddetli hale gelmek için evrimleşmiyor?"

İşte yine Dr Hanage diyor ki:

"Virülans (hastalığın şiddeti) bulaşmaya (bir virüsü başarılı yapan faktör) bağlı değilse, çoğu gerçek durumda ikisi arasında gerçek bir bağlantı yoktur.

Covid bulaşmasının büyük çoğunluğu, insanlar ciddi şekilde hastalanmadan önce meydana geliyor ve bu nedenle virüs çoktan ilerledi."

Şimdi çocuk felci ve çiçek hastalığını düşünün.

Çocuk felci'niz varsa, yıllar veya on yıllar sonra sakat kalırsınız.

Virüsü çocuklukta kaparsınız, ancak yetişkinliğe kadar şekli bozulmaz.

Çiçek hastalığı farklıydı; kasabalarda, köylerde ve şehirlerde çok sayıda insanı öldüren, sonra tekrar tekrar yükselen korkunç salgınlarda hızla ilerledi.

Bunlar, farklı nedenlerle "daha az şiddetli hale gelmek için evrimleşmeyen" iki virüs kutbudur.

Hanage'nin dediği gibi virüs "devam ediyor".

Her ikisi de virüsün şiddeti üzerindeki seçilim baskısının nispeten küçük olduğu ve bu nedenle virüsün daha az şiddetli olacak şekilde gelişmediği anlamına gelir.

Virüsler bizim yaptığımız gibi evrimleşmiyor.

Bu efsaneye inanmak bizim için kolaydır çünkü kendi evrim anlayışımızı virüslere uygularız.

Ama virüsler bizim gibi değil.

Hosta ihtiyacımız yok.

Onlar yapar.

Bir tür zindelik avantajı elde etmek için cinsel olarak üremezler.

Onlar sadece orada çoğalıyorlar ve yeniden birleşiyorlar.

Sadece bizde değil, bazen bizimle birlikte retrovirüslerin yaptığı da budur, kendilerini DNA'mıza yazarlar.

Ve "faydalı genotipler yaratmak için doğal seçilimin rekombinasyonu desteklediğine dair çok az kanıt var."

Yani virüsler, yaptıkları şey bu olduğu için yeniden birleşir.

Bunun nedeni, yeniden birleştirmenin "doğal seçilim tarafından tercih edilmesi" değildir.

Onlar budur.

Virüsler bizim gibi değil derken bunu kastetmiştim.

Mesele şu ki, gerçekten bizim gibi değiller.

Yapamayız ve yeniden birleştiremeyiz.

Virologların dediği gibi "virosfer", varoluşsal olarak gerçekte canlı olmayan, katrilyonlarca yeniden birleşen, her biri diğerlerinden bir şeyler elde edebilen ve sonra karşıya atlayabilen varlıkların yabancı bir dünyasıdır.

Virüsler hiç bizim gibi değil.

İşte bu yüzden onlar da bizim gibi – yani hücresel organizmalar, özellikle omurgalılar – evrimleşmiyorlar.

Birincil evrim mekanizmamız cinsel üreme ve mutasyondur.

Onlarınki rekombinasyon.

Daha farklı olamazdık.

Aslında, virüsler evrimleşir.

Evrimi ve virüsleri gerçekten anlamak istiyorsanız, o zaman biraz ürkütücü ama aynı zamanda tuhaf bir şekilde havalı gerçek şu ki, virüsler bizi geliştiriyor.

"Virüslerin, en az %45'i retrovirüslerle ilgili dizilerden oluşan insan genomu da dahil olmak üzere, evrimin itici güçleri olduğu kanıtlanmıştır (Villarreal ve Witzany, 2010).

Ek olarak, "endogenize edilmiş retrovirüsler, memeli plasentasının gelişimi için gerekli olan sinsitin genlerini sağladı ve annenin bağışıklık sistemi tarafından reddedilmeden embriyoların büyümesine izin verdi (Dupressoir ve diğerleri, 2012)."

Bu, virüslerin "daha az şiddetli hale gelmek için evrimleşmemesi" ile ilgilidir.

Bir şey olursa, tam tersi olur.

Bazen onlarla kaynaşarak rekabet etmek veya onlarla işbirliği yapmak için evrimleşiriz.

Bu "endojenize retrovirüslerin" tam anlamıyla çocuk sahibi olmamıza nasıl izin verdiğini ve annenin bağışıklık sisteminin embriyoları reddetmemesine izin verdiğini bir düşünün.

Gerçekten büyük resimde, virüslerle birlikte evrimleşiyoruz.

Virüsler "daha az şiddetli hale gelmek" için evrimleşmezler.

Bu, evrimin gerçekte nasıl çalıştığına dair çok daha doğru bir görüş.

Şimdi Covid'e geri dönelim.

Öyleyse neden Omicron, Covid'in soğuk algınlığı haline gelmesi gibi görünüyor?

Gözlerim bana yalan mı söylüyor?!

Grip'i bir düşünün, bu bile "daha az şiddetli olacak şekilde gelişmedi".

Hala yılda milyonlarca insanı etkiliyor ve neredeyse bir milyonu öldürüyor.

Yaşlı insanlar ve bağışıklığı baskılanmış insanlar risk altında.

Hayatlarını ne kurtarır?

Grip aşıları.

Virüs daha az şiddetli olmak için gelişmedi.

Sadece aşı geliştirdik.

Ve onları her yıl yeniden geliştirmemiz gerekiyor.

Omicron'un "daha az şiddetli hale gelmek için gelişen" Covid gibi görünmesinin büyük bir kısmı aşılarımızın olması.

Bu nedenle aşı olanlar için ortalama olarak ciddi semptomlar üretmez.

Ama bu "evrim" değil, bilim.

Ve aynı zamanda birkaç anlamı olan bilimdir.

Birincisi, yeni varyantlara karşı tutunmaya devam etmek için aşılara ihtiyacımız var.

Muhtemelen bir güçlendirici aşının sizi sonsuza kadar Omicron'dan koruduğunu düşünüyorsunuz.

Yanılıyorsunuz.

Muhtemelen en son verilerin ne dediğini bilmiyorsunuz, sizi suçlamıyorum.

Bu yepyeni.

Güçlendirici aşılar bile on haftada %50'nin altında etkili oldu.

Şimdiye kadar sahip olduğumuz tüm veriler bu kadar.

Covid güçlendiriciler on hafta içinde %50 etkinliğe ulaştı.

Başka bir deyişle, güçlendiricilerin etkinliğinde hızlı düşüşlere dair kanıtlar var.

Bu arada, Omicron ile yeniden enfekte olabileceğinize dair çok sayıda kanıtımız var.

Bu iki gerçek, güçlendirici etkinlikleri azaldıktan sonra insanların Omicron almaya devam edecekleri anlamına gelir.

Her üç veya dört ayda bir, çünkü güçlendiricilerin ilk dozlardan daha düşük etkinliği olduğu gibi, dördüncü ve beşinci aşılar bile giderek daha az koruma sağlayacaktır.

Özellikle Omicron'a karşı bir aşımız olana kadar, yeniden enfeksiyonla karşı karşıya kalacağız.

"Hafif" veya "soğuk algınlığı" gibi olsa bile, çoğumuz aşı olduğumuz için, "evrim" nedeniyle değil, onu almaya devam edeceğiz.

Ve o zamana kadar belki bundan sonra ne göstereceğini tahmin edebilirsiniz...

Muhtemelen başka bir varyant olacak.

Neden?

Çünkü her Omicron vakasının tehlikesi sadece hasta olmanız değildir.

Her Omicron vakası, bir sonraki varyantın üretilmesine yardımcı olur.

Çünkü Omicron Covid "soğuk algınlığına dönüşmek için evrilmiyor", bir sonraki değişken her iki yönde de olabilir.

Harvard Tıp Okulu'nda doktor, Profesör olan Dr William Haseltine'in yeni kitabı Variants'ta söyledikleri ortada.

Belki de bu konudaki en zeki, tek kişidir:

"Koronavirüslerle ilgili mevcut literatür bize zaten onların yeniden birleşebileceklerini söylüyor...

Aslında, bu süreç muhtemelen pangolinler olarak bilinen karınca yiyen memelilerde SARS-CoV-2'nin nasıl doğduğudur.

SARS-CoV-2 varyantları arasında rekombinasyonun meydana geldiğine dair yayınlanmamış raporlar var."

(...)

"Şu anda hem SARS-COV-2 hem de diğer soğuk algınlığına neden olan virüslerin yüksek prevalansını verin, yukarıdaki tüm olayların ya zaten gerçekleştiğinden ya da kaçınılmaz olarak olacağından şüpheleniyorum."

Bunu anladınız mı?

Dr Haseltine, Omicron'u öngörmüş gibi görünüyor.

Bu şaşırtıcı derecede akıllı.

Haseltine, anladığım kadarıyla önce tüm dünyayı etkileyen bir şey buldu.

Bir sonraki varyant nereden gelecek ve nasıl olacak?

Peki Omicron'u öngören adam, virüsün nereye gideceğini düşünüyor?

Bağışıklığı baskılanmış hastaları izliyor.

Çünkü onlar, yeni varyantların ortaya çıktığı yerlerdir, şöyle bir şey - ve bunu söylemekten nefret ediyorum, ama bunu söylemenin başka bir yolu yok - mutasyon ve rekombinasyon için petri kapları.

"Kovid enfeksiyonunun bazı örneklerinde, kalıcı semptomlar, genellikle bağışıklığı baskılanmış bireylerde aylarca sürebilir.

Bu, virüsün zaman içinde tek bir hastada etkili bir şekilde adapte olmasını sağlayarak, özellikle hastanın herhangi bir tür antiviral ilaç aldığı durumlarda, Spike proteininde ve daha büyük genomda güçlü mutasyonlara neden olur.

Burada, Truffot ve arkadaşları tarafından detaylandırıldığı gibi, iki ay boyunca sürekli olarak enfekte olan 72 yaşındaki bir hastayı inceliyoruz."

Bu makaleyi okumalısınız, her yerde Forbes'ta yayınlandı.

Çok ayrıntılı ve bilimi, riskleri çok daha iyi anlayacaksınız.

İşte Dr Haseltine'in söylemeye devam ettiği şey:

"Pozisyon 493 de ilginç.

Yakın zamana kadar, Spike proteinindeki Q493R, yaygın olmayan, oldukça antijenik bir mutasyondu.

Gideon Schreiber, antijenisite için, biri 493 pozisyonunda olan bir dizi reseptör bağlayıcı alan mutasyonu tanımladı.

Q493H'yi oldukça antijenik bir mutasyon olarak tanımladı.

Q493R ve Q493H mutasyonlarının her ikisi de pozitif yüklere nötrdür, bu da Q493R'nin benzer bir etkiye sahip olması gerektiğini gösterir.

Bu, bu mutasyonu taşıyan varyantlar için geçirgenliğin çok daha yüksek olduğu anlamına gelir.

Q493R'nin endişe verici varyantlardaki tek örneği, tüm dünyada Covid-19 enfeksiyonlarını yeniden alevlendiren mevcut Omicron varyantıdır.

En hafif tabirle, bağışıklığı baskılanmış bireysel bir hastadaki gözlemi dikkate değerdir."

Haseltine, bağışıklığı baskılanmış insanlarda yeni varyantların doğmasını kelimenin tam anlamıyla izliyor:

"Bu, bağışıklığı baskılanmış bir bireyde gelişen tehlikeli mutasyonların tek örneği değil.

Londra, Boston, Pittsburgh ve İtalyan hastalar da dahil olmak üzere birçoğunu analiz ettiğimiz bu hastaların uzun bir geçmişi vardır.

Son zamanlarda, altı aylık bir enfeksiyon geçiren 58 yaşındaki bir hasta, Spike proteininde de birkaç şüpheli mutasyon geliştirdi, bu örnekte, reseptör bağlama alanında E484G ve F490L ve N-terminalinde birkaç delesyon alan adı.

Bu mutasyonların tümü, ana varyantların bulaşıcılığına ve bağışıklık direncine yardımcı olur."

Dr Haseltine neyi izliyor?

Viral evrimi anlayarak, yeni bir varyantın her iki yöne de gidebileceğini anlıyor.

Nispeten iyi huylu veya Omicron'dan daha hafif olabilir.

Veya son zamanlarda uyardığı gibi, ölüm oranları %40 ve %15 olan MERS ve SARS unsurlarıyla yeniden birleşerek gerçekten ölümcül olabilir.

Veya tamamen yeni bir şey olabilir, yukarıdaki paragrafta açıklanan ve bulaşıcılığı ve şiddeti artırıyor gibi görünen mutasyonlar gibi.

Haseltine, bağışıklığı baskılanmış hastaları yeni Covid varyantları için izliyor.

Tam olarak, yeni bir varyantın daha ılımlı olacağına dair hiçbir garanti yok.

Bunun nedeni, Covid'in "soğuk algınlığına dönüşmek için evrimleşmemesi"dir.

Sadece gelişiyor.

Ve evrimin hangi yöne -ya da sıçramaya, ani rekombinasyona ya da mutasyona- gideceğini söyleyemeyiz.

Bilim bu.

Bilim, bu kırılgan dünyada ebedi, nesnel gerçeğe en yakın şeyimizdir.

Liderlerimizin ve uzmanların yaptığı gibi, hiçbirimiz onu siyasetin katı aptallığıyla lekelememeliyiz.

Yukarıdakileri dikkatlice okuyun.

Üzerinde düşünün.

Size hiçbir şey söylemiyorum.

Ben sadece sizinle bilimi, onu okumamı, yorumlamamı paylaşıyorum.

Herhangi bir amacım veya gündemim yok.

Diskoya, sanata ve modaya önem veririm ama aynı zamanda bilimi okur ve severim.

Omicron'un "soğuk algınlığına dönüşmek için evrimleşen" veya "daha az şiddetli hale gelmek için evrimleşen" bir Covid olduğu bir efsane gibi görünüyor.

Virüsler böyle gelişmez.

Artık tehlike rehavet.

Omicron'un soğuk algınlığına dönüşmek için evrilen Covid olduğunu varsayacağız, bu efsanenin bize günde yüz kez tekrarlandığını duyacağız, buna inanacağız çünkü gerçek olmasını istediğimiz şey bu olacak ve sonra itiraz edildiğinde sinirlenip savunmaya geçeceğiz.

Bu arada liderlerimiz, oldukları gibi, sorumsuz, embesil, beceriksiz, kendilerini çözmeleri gereken bir sorundan beraat ettiren bu rahat anlatıya sahip çıkacaklardır.

Uzmanlar, kütüphaneler için palyaçolar neyse, bilim için de onlar öyle oldukları için sırıtarak onu zorlayacaklar.

Dünya, "soğuk algınlığına dönüştüğü" için "Covid'in bittiğini" varsayacak ve çok az kişi bunun gerçekten doğru mu yanlış mı olduğunu sorgulayacak.

Ama mit'e inanmak bir hatadır.

Omicron'un daha yumuşak olması, "evrimin" görünmez eli değil, tamamen aptalca bir şans.

Muhtemelen sonsuza kadar şanslı olmayacağız.

Bu arada, Dr Haseltine ve Hanage gibi daha akıllı beyinler, bir sonraki varyant için tetikte kalacak.

Bilimi gerçekten anladıkları için daha iyi ya da daha kötü olacağının garantisi olmadığını biliyorlar.

Sadece geleceğinin garantisi var ve bu garanti Omicron'un kendisi, yayılıyor, mutasyona uğruyor, patlayarak yeniden birleşiyor.

Güçlendiricilerimizin etkinliği azalır ve korumalarımız zayıflar.

Hepimizi körü körüne yürüdüğümüz belirsiz gelecekten koruyorlar.

Bize duymak istediklerimizi söyleyenleri değil, içimizdeki bilgeleri dinlemeliyiz.

Ama biz insanız.

Bunu ne zaman yaptık?

https://eand.co/is-omicron-just-covid-evolving-to-become-the-common-cold-15e4ed5e6d8e

Cüneyt Şaşmaz