Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "81 ilden 560 gençle En Uzun İftar Sofrası" programına, Vahdettin Köşkü'nden videokonferans aracılığıyla bağlandı.

Konuşmasında, gençlerle bir araya gelmekten duyduğu memnuniyeti dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:

"Her fırsatta gençlerle bir araya gelmeye, onlarla sohbet etmeye, onları dinlemeye büyük önem veriyorum. Çünkü biz gücümüzü, heyecanımızı gençlikten alıyoruz. Milletimizin geçmişten bugüne verdiği mücadelede gençlerimiz hep önde oldu, öncü oldu. Yarının büyük ve güçlü Türkiye'sinin önderleri ve mirasçıları da yine gençler olacaktır. Sizlere müreffeh ve güçlü bir ülke bırakmak için var gücümüzle çalışıyoruz. İnanıyorum ki sizler de devraldığınız bayrağı çok daha ilerilere taşıyacaksınız. Yaşamın her alanında yapacağınız tercihlerin, alacağınız kararların kişisel hayatınızla birlikte ülkemizin geleceğini de inşa edeceğini unutmayın. Sizlere güveniyoruz. Sizlere inanıyoruz. Sizlerle gurur duyuyoruz."

"Bir süre daha hepimizin fedakarlık yapması gerekiyor"

Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgınının ülkedeki gençlerin eğitim ve sosyal yaşamına yansımaları olduğunu hatırlatan Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bugüne kadar oluşturduğumuz güçlü eğitim-öğretim ve bilişim altyapısıyla eğitimlerinizi uzaktan ama kesintisiz sürdürmenizi sağladık. Sosyal yaşamla ilgili olarak ise bir süre daha hepimizin fedakarlık yapması gerekiyor. Tedbirlere sıkı sıkıya riayet ederek, bu salgını en kısa zamanda atlatıp normal hayatımıza döneceğimiz günlerin yakın olduğuna inanıyorum. Bu vesileyle her birinize Rabb'imden başarılı ve sağlıklı bir gelecek temenni ediyorum."

Cumhurbaşkanı Erdoğan, gençlerin aileleri ve arkadaşlarına selamlarını ileterek, "Şimdiden Kadir Gecenizi ve Ramazan Bayramınızı tebrik ediyorum." dedi.

"Sizler bu ülkenin 2053 vizyonunu hayata geçirecek kuşaklarısınız"

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, daha sonra bağlantılarla gençlerin sorularını yanıtladı.

Rize'den bağlanan 20 yaşındaki Eda Nur Balcı, Amasya Üniversitesi Çocuk Gelişimi Bölümü 1. sınıf öğrencisi olduğunu belirterek, "Baba ocağınız Rize'den kucak dolusu sevgiler ve selamlar iletiyorum. Aynı zamanda ailemin de selamları var. Heyecanla bugünü bekledik. Unutmayacağımız bir anı yaşıyoruz." diyerek gözyaşlarını tutamadı.

Erdoğan, "Ama çok fazla heyecanlanıyorsun. Eda Nur, Rize'nin neresindensin?" diye sordu. Balcı'nın Veliköylü olduğunu öğrendikten sonra Erdoğan, "Veliköy'de çok yakınlarım var. Kopuzlar'ı tanır mısın?" sorusunu yöneltti. Balcı'nın "Annem Kopuzlar'dan." yanıtını alınca Erdoğan, "O zaman annene özellikle selam söyle. Hayatımda ilk patronum Kopuzlar'dandı. Allah rahmet etsin." dedi.

Eda Nur Balcı, salgının yarattığı tahribata karşılık destek paketleri açıklandığını hatırlatarak, gençlere bu süreçte bir sorumluluk düşüp düşmediğini sorması üzerine Erdoğan, şunları söyledi:

"Sormuş olduğun sorunun içeriği itibarıyla gerçekten tüm gençliğimizi yakından ilgilendiren bana göre üç tane önemli boyutu var. Birincisi, kurallara riayet ederek salgının bir an önce tehdit olmaktan çıkmasına özellikle gençlerimizin yardımcı olması, destek vermeleridir. İkincisi, yalan ve yanlış haberlerle milletimizin moralini bozmak isteyenlere fırsat tanımamalarıdır. Biliyorsunuz ciddi manada dezenformasyon yapılıyor ve bu kadar önemli yatırımlar olmasına rağmen, bu yalan yanlış haberlerle halkımız aldatılıyor. Üçüncüsü ise şartlar ne olursa olsun kendilerini geliştirmeye, okumaya, tefekküre, geleceğe hazırlanmaya devam etmeleridir. Unutmayınız sizler bu ülkenin 2053 vizyonunu hayata geçirecek kuşaklarısınız. Sizlerden sadece ilim sahibi olmanızı değil, bunun yanında irfan sahibi olmanızı, bunun yanında hikmet sahibi olmanızı da istiyorum. Yani ilim, irfan ve hikmet. Bunların üçü zaten bir arada olduğu zaman o gençliği kimse yıkamaz."

"Yeni normalleşme takvimimizi önümüzdeki günlerde açıklayacağız"

Erdoğan, konuşmasının ardından gençlerin sorularını yanıtladı.

Programa katılan Ankara Adalet Nizamoğlu Anadolu Lisesi 12. sınıf öğrencisi Umut Kelepircioğlu, Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi'ni liseli gençler olarak aktif kullandıklarını belirterek, "Sayın Cumhurbaşkanım pandemi sebebiyle okullarımızdan uzak kaldık. Acaba gerekli hijyen koşulları sağlandıktan sonra okullarımız açılacak mı?" sorusunu yöneltti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, soruyu şöyle yanıtladı:

"İnşallah 17 Mayıs itibarıyla başlayacak yeni normalleşme takvimimizi önümüzdeki günlerde açıklayacağız. İlk kabine toplantımızın en önemli gündem maddelerinden bir tanesi de zaten bu olacak. Bu takvimde okulların açılışıyla ilgili süreç de yer alacak. Salgının şüphesiz ki inişli çıkışlı seyri bu tür konularda çok önceden kesin tarihler vermemize mani oluyor. Bakınız şu anda ciddi manada vefat sayısında düşüş var. Tabii bu aldığımız tedbirlerin netice vermeye başladığını gösteriyor. Vaka sayılarında çok ciddi düşüş var. Bu da netice almaya başladığımızı gösteriyor. Fakat gerektiğinde şartları zorlama pahasına sizleri okulunuzla buluşturmak için her türlü gayreti gösterdiğimizden emin olabilirsiniz. Zira herhalde bir gencin en büyük aşkı öğretmenidir, okulundaki arkadaşlarıdır, okuludur. Ve okullarımızla bizler gelişiyoruz. Okullarımızla geleceğe yönelik güç, kuvvet buluyoruz. Onun için derdimiz bir an önce sağlıklı bir şekilde okullarınıza kavuşmak ve tekrar derslerinize dönmek, hocalarınızla bir arada olmaktır."

"Biz çok farklı ramazanlar yaşadık"

Ordu Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği 2. sınıf öğrencisi Betül Dilara Süer'in, "Büyüklerimizden sürekli olarak duyduğumuz nerede o eski ramazanlar cümlesine katılıyor musunuz? Siz de bu ramazanlara özlem duydunuz mu? Eski ramazanlarda neler vardı?" şeklindeki sorusuna Erdoğan, şu karşılığı verdi:

"Her şeyden önce hassasiyetiniz bizim için de bir hassasiyettir. Tabii bu soru gerçekten geçmişte yaşadığımız, bugünde yine 'Ah nerede o eski ramazanlar.' diye zaman zaman ah çektiğimiz, tabii programlar. Benim şu anda o ramazanları yaşadığım babam yok, anneciğim de yok. Onlarla beraber gerçekten biz çok farklı ramazanlar yaşadık. 'Ah nerede o eski ramazanlar.' diyenler, anneleri ve babalarıyla birlikte o yaşadıkları ramazanları hatırlıyorlar.

Şu anda programda anlatamayacağımız o kadar güzellikler, o kadar hassasiyetler vardı ki; onu artık bugüne vurmak çok da kolay değil. İftar saatine doğru koşup fırından 2-3-4 ekmek hamurunu alıp anacığıma yetiştirdiğim günleri hatırlıyorum. O da hemen evde tabii kuzinemiz var. Kuzineye anacağım o hamuru açıyor, üzerine kavurmayı filan yerleştiriyor, üzerine birkaç tane yumurta kırıyor ve ondan sonra iftarı onunla birlikte yapıyoruz. Şimdi tabii siz de iştahlandınız 'Biz de böyle bir iftar yapabilir miyiz?' diye. Bizim yaşımızdaki insanlar için elbette eski günleri hakikaten özlemle yad etmek gayet normaldir. Ama her dönemin kendine göre güzellikleri olduğunu da unutmayın. Sizler de ileride belki bugünkü ramazanları aynı hissiyatla yad edeceksiniz."

"İftarda birlikte olduğumuz her kesimden insanımızı büyük ailemizin bir parçası görüyoruz"

Erdoğan, gençlik yıllarından beri hep siyasetin ve yoğun sosyal hayatın içinde olduğu için iftarları çoğu zaman çekirdek ailesiyle yapamadığını anlatarak, şunları söyledi:

"O denli aileden uzak bir durumun içindeydik. Bununla birlikte iftarda birlikte olduğumuz her kesimden insanımızı büyük ailemizin bir parçası olarak görüyoruz. Elbette bulduğumuz her fırsatta çocuklarımızla, torunlarımızla, yeğenlerimizle iftar yapmaktan büyük bir memnuniyet duyuyoruz. Ama ben yine de sizlere özel olarak şu tavsiyemi yapıyorum. Aman hem ailenizle birlikte iftar yapmaktan ama bunun yanında da fakir fukara, garip gureba sofrasında olmaktan da bence geri durmayın. Okuldaki arkadaşlarınızla, tabii korona hep önünü kesiyor ama, birlikte iftar yapmak da bir başka zevktir. Ondan da ayrı kalmayın derim."

Diyarbakır anneleri ile iftar

18 yaşındaki üniversite sınavına hazırlanan Mert Eren Yavuz, Diyarbakır'dan katıldığı programda "Sizin gibi saygıdeğer bir devlet büyüğümüzle konuşmanın verdiği sevinç ve gururu yaşıyorum. Yakınınızdaki eş, dost ve akrabalarınız sizin için 'Tam bir Kasımpaşalı.' ifadesini kullanıyor. Sizce sizi Kasımpaşalı yapan en belirgin özellikleriniz nelerdir?" diye sordu.

Bir Diyarbakırlıyla karşı karşıya gelmenin kendisini mutlu kıldığını belirten Erdoğan, akşam Diyarbakır anneleriyle iftarda buluşacağını hatırlattı.

"Hiçbir zaman namertlerin karşısında baş eğmedim"

Kasımpaşa'nın İstanbul'un en renkli insan çeşitliliğine, buna bağlı olarak da en zengin kültüre sahip semtlerinden biri olduğuna değinen Erdoğan, şunları anlattı:

"Böyle bir semtte doğup büyümüş olmayı kendim için adeta bir lütuf olarak görüyorum. Her ne kadar birileri Kasımpaşalı deyimini kabadayılıkla örtüştürmeye çalışsa da bana göre Kasımpaşalılığın en önemli özelliği işte bu insan ve kültür zenginliğidir. Siyasette, belediye başkanlığında, Başbakanlıkta ve Cumhurbaşkanlığında böyle zenginlik içinde yetişmiş olmamın çok büyük faydalarını gördüm. En azından o aldığım kültür bana baş eğdirmedi. Hiçbir zaman namertlerin karşısında baş eğmedim. Mert olmaktan asla taviz vermedim. İşte o Kasımpaşa'nın bana vermiş olduğu o kültürün bir gereğidir. Hep dik durduk, dikleşmedik. İşte onu oradan aldım. Bundan dolayı da Kasımpaşa'nın tüm o geçmişteki büyüklerime, benim de çocukluğumu geçirdiğim, oradaki hakikaten irfan idrak sahibi büyüklerime çok teşekkür ediyorum. Ölenlere de Allah'tan rahmet diliyorum."

"Siyasete davamıza daha iyi hizmet edebilmek için girdik"

Van'ın İpekyolu ilçesinden bağlanan, üniversite sınavına hazırlanan 19 yaşındaki Tutku Kılıç, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a 2023'te ilk kez oy kullanacak olmanın gururunu yaşadığını söyledi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Sayın Cumhurbaşkanım sizi 18 yaşından beri siyasette bulunduran ve neticede girdiği her seçimi kazanan bir parti lideri, Cumhurbaşkanı yapan en büyük motivasyon kaynağı nedir?" şeklindeki soru üzerine, şunları söyledi:

"Tutku kızım, her şeyden önce yakaladığın bu soru, gerçekten benim için içinde çok ciddi hassasiyetler barındıran bir soru. Siyasete kendimize ait hissettiğimiz davamıza daha iyi hizmet edebilmek için girdik. Yani bir eğlence olsun diye girmedik. Bir dava olarak baktığımız için girdik. Elde ettiğimiz her başarıya, geldiğimiz her makama da aynı hissiyatla baktık. Her zaman söylediğim gibi biz bu millete efendi olmaya değil, hizmet etmeye geldik."

"Milletimin gönlünden kopup gelen bir 'Allah razı olsun.' sözü bize en büyük mükafattır"

Her işe öncellikle Allah'ın rızasına nail olmak için başladıklarını dile getiren Erdoğan, "Çocuklarımızın masum yüzlerinde, gençlerimizin umutla parlayan gözlerinde şahit olduğumuz azim, verdiğimiz çok yönlü mücadelede en önemli ilham kaynağımız budur. Ülkemize kazandırdığımız her eserin ve hizmetin ardından milletimin gönlünden kopup gelen bir 'Allah razı olsun.' sözü bize en büyük mükafattır. Ondan daha büyük ödül olamaz. Dünyanın dört bir yanındaki mazlumların ve mağdurların kalplerini ve yönlerini Türkiye'ye çevirmiş olduklarını görmek ise sorumluluğumuzu daha da ağırlaştırıyor." ifadelerini kullandı.

"Ben siz sevgili gençlere güveniyorum"

Afrin'de iftar saatine doğru, oradaki dükkanların kapılarında kendisinin fotoğraflarının asılı bulunduğunu dile getiren Erdoğan, şöyle devam etti:

"Bu acaba niçin? Afrinli böyle bir sevgiyi, o resimlerle nasıl sembolleştiriyor? Birbirimizi tanımıyoruz. Tanıyoruz. Nereden tanıyoruz? Onlar mazlum durumdayken bizler kardeşleri olarak onların yanında yer aldık, oradan tanışıyoruz. Biz işte tüm bunlardan aldığımız güç ve motivasyon ile birlikte vesayetten darbecilere kadar herkese meydan okuyor, 'Dünya beşten büyüktür.', bunu nerede söyledik? Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda söyledim. Bazıları 'Hani nerede, ne söylüyor?' filan diyorlar da, halbuki bir videoyu falan karıştırsa oradan görecek. Dünya bütün adaletsizlikleri yaşadığı yerde, karşısında adaletle hükmetmeye çalışan bir Türkiye var. Bunun için de diyoruz ki; dünya beşten büyüktür. Bunu bugün söylüyoruz, yarın da söyleyeceğiz. Kaldı ki Birleşmiş Milletler'de daimi üye sayılarının tamamı, bütün ülkeler, üye sayısı 196, bunların da tamamı daimi olabilmeli, ama dönerli şekilde, ama farklı şekilde. Bunu her gittiğimiz ülkeye anlatıyoruz, kabul ediyorlar. Şu anda 5 tane daimi üye ülkenin iki dudağı arasında. Bu adil bir dünya değil. Artık dünya 1. Dünya Savaşı sonrası şartlarda değil, onlar artık geride kaldı. Şimdi eğer yeni bir dünyayı hep birlikte kuracaksak, bunu ben göremezsem bile inşallah sizler göreceksiniz. Sizler bunu başaracaksınız. Onun için AK Parti'nin özellikle attığı bu adımlar çok büyük önem arz ediyor. Ben siz sevgili gençlere güveniyorum. Bunu başaracaksınız."

"2053'ün neslini yetiştirmenin gayreti içerisindeyiz"

Erdoğan, konuşmasının ardından gençlerin sorularını yanıtladı.

İzmir'den bağlanan Sağlık Meslek Lisesi öğrencisi Deniz Kaya'nın, "İzmir'den kucak dolusu selam ve saygılarımı iletiyorum." demesi üzerine Erdoğan, "Bizden de İzmir'e çok çok selamlar. İnşallah ağustosta deprem bölgesine gelip oradaki konutların dağıtımını yapacağız." dedi.

Erdoğan, Deniz Kaya'nın, yoğun çalışma temposu ile yoğun siyasi hayatının, aile hayatında baba ve dede rolünü nasıl etkilediğini sorması üzerine, şunları söyledi:

"Deniz şimdi öyle bir soru sordu ki, yaramı deşti. Bu seçim çalışmalarından, gece geç saatlerde eve gelişlerden bir tanesinde de yine eve çok geç gelmiştim. Yatak odamızın kapısına büyük kızım bir pusula yapıştırmıştı. Pusulada şu yazıyordu. 'Babacığım bir geceni de bize ayırır mısın?' Çünkü her gece eve geliş saat 24.00, 01.00. Ben geldiğim de bir de bakıyorum çocuklar yatmış. Ama biz de tabii çalışmalarımızı yapıyoruz, toplantılarımız oluyor vesaire. Belki yanlış yaptım ama sonra düşünüyorum ki biz çalışmazsak, o çalışmazsa, bu çalışmazsa kim çalışacak? Bir şeyler yapmamız lazım. Yarının aydınlık Türkiye'sini, hani diyoruz ya Gazi'nin söylediği gibi 'Muasır medeniyetler seviyesinin üstüne çıkarmak.' Bu lafla olmaz. Eğer Türkiye'yi muasır medeniyetler seviyesinin üstüne çıkaracaksak, çok çalışacağız, çok gayret edeceğiz. İşte 18 senede öyle çalıştık, öyle çalıştık ve hala çalışıyoruz ki, bak İstanbul-İzmir arasını 3 saat 15 dakikaya düşürdük mü? Artık arabanıza biniyorsunuz, 3 saat 15 dakikada İstanbul'dasınız veya İstanbul'dan İzmir'desiniz.

Şimdi davama, ülkeme ve milletime karşı sorumluluklarımı yerine getirmek için koştururken çocuklarıma yeteri kadar vakit ayıramamış olmak tabii ki en büyük yaramdır. Hamdolsun onlar bu durumu gördükleri için fedakarca sabrettiler ve hep yanımda yer aldılar. Torunlarımla daha fazla vakit geçirebilmek için her vesileyi kullanıyor, her fırsatı değerlendiriyorum. Üstlendiğim görevlerin yoğunluğu sebebiyle çocuklarımla ve torunlarımla hala arzu ettiğim kadar vakit geçiremiyorum. Fakat, onların zaman zaman yanıma gelmiş olmaları, şu anda tabii Allah'ıma hamdolsun, 8 tane torunum var. Ama dua edelim daha çok olsun inşallah. 2053'ün neslini yetiştirmenin gayreti içerisindeyiz. Sizleri ben 2053'ün şimdiden mimarları olarak görüyorum ve bunu da başaracaksınız. Buna da inanıyorum. Çok çalışacağız, çok gayret edeceğiz ve bunu da başaracağız inşallah."

"Belki bilinçli, belki gaflet sebebiyle uzunca bir süre Türkiye milli ve yerli teknolojiden uzak kalmıştır"

Konya'dan katılan lise son sınıf öğrencisi Fatih Furkan Emre Deveci, Milli Teknoloji Hamlesi'nin, hem gençlerde hem de Türk halkında heyecan uyandırdığını belirterek, "Bugünden baktığımızda gelinen noktayı nasıl değerlendiriyorsunuz, biz gençleri Milli Teknoloji Hamlesi'nde daha neler bekliyor?" sorusunu yöneltti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir ülkenin gerçek manada egemen bir devlet haline gelebilmesinin bazı şartları olduğunu ifade ederek, soruya şu karşılığı verdi:

"Bunlardan bir tanesi de teknoloji geliştirebilen ve üretebilen altyapıya sahip olmasıdır. Bakın ülkemden şöyle bir profil çiziyorum. Biz bir zamanlar toplu iğneyi dahi üretemiyorduk. Biz aynı şekilde milli savunmada yüzde 20 yerli, bunun dışında tamamen ithal savunma sanayinde kullanım yapıyorduk. Ama şimdi yüzde 20'den yüzde 76'ya çıktık. Nereden nereye. Belki bilinçli olarak, belki gaflet sebebiyle uzunca bir süre Türkiye milli ve yerli teknolojiden uzak kalmıştır. Göreve geldiğimizde bu acı durumun en büyük ve tehlikeli yansımalarını da savunma sanayinde gördük. Amerika'ya gittim. Amerika Başkanı, evlat Bush'tan ben bu dronelarla ilgili, İHA'larla ilgili 'Bize İHA vermeyecek misiniz?' dedim. O zamanlar bize 48 saatte bir anlık İHA gönderiyorlar. Ne için biliyor musun? Terörle mücadele için. Hemen o zamanki Dışişleri Bakanı'nı yanına çağırdı, o da toplantımızdaydı. Dedi ki 'Niye böyle yapıyorsunuz?' Dışişleri Bakanı da o zaman Condoleezza Rice. Dedi 'Bundan böyle kesinlikle Türkiye'ye insansız hava aracı, bakın SİHA demiyorum, İHA vereceksiniz.' 24 saatliğine bize İHA'lardan veriyorlardı. Terörle mücadele edeceksin. Neyle? SİHA ile değil, İHA ile. İHA ne işe yarıyor o zaman. İHA sadece nokta tespiti yapıyor. Yani koordinatları belirliyor. O koordinatları belirledikten sonra servise sinyallerini veriyor. Servise verdiği sinyallerle de F-16'lar gidip orayı vuruyor. Tabii bu size bir zaman kaybettiriyor aynı zamanda. Daha sonra ne oldu? Bayraktarlar İHA'yı da yaptı, SİHA'yı da yaptı. Şimdi de üçüncü olarak Akıncı'yı yaptı. Bundan böyle çok daha farklı bir konumdayız. Geldiğimiz yer elbette çok önemli ama henüz yine de söylüyorum hedeflerimizin gerisindeyiz. Şu anda ciddi manada savunma sanayinde ihracat yapan ülke konumundayız. İthalat değil, ihracat. Artık biz SİHA'larımızın bütün mühimmatını da Türkiye'de yapıyoruz. Yani 'Birisi bize göndersin de kullanalım.' yok. Biz şimdi kendimiz onu da üretiyoruz. Yani daha açık konuşayım, bombalarını da biz üretiyoruz. Yani bütün Cudi'de, Gabar'da, Tendürek'te, Bestler Deresi'nde, buralarda teröristlerin inlerine girdik ve giriyoruz."

Teknoloji geliştirmek için gereken insan kaynağını ve fiziki altyapıyı bir anda ortaya çıkarmanın mümkün olmadığını dile getiren Erdoğan, bunun uzun soluklu bir mücadeleyi gerektirdiğine işaret etti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Neredeyse 20 yıla yaklaşan sürede serptiğimiz tohumların yeşerdiğini Allah'a hamdolsun, gençlerimizin Milli Teknoloji Hamlesi'ne olan ilgilerinin her geçen gün arttığını TEKNOFEST'lerde görüyoruz. On binler, yüz binler TEKNOFEST'teki gösterilere katılıyor. Niye? Ya bu milletin aşkı var. Bu milletin genci bugünlerin hep özlemi içerisindeydi ve şimdi umudumuz artıyor, umudumuz güçleniyor. İnşallah bu mücadeleyi zirveye sizler çıkartacak, nihai hedeflerine de sizler ulaştıracaksınız." diye konuştu.

"Yapmak zor, yıkmak kolaydır"

Muğla'nın Datça ilçesinden bağlanan ve Anadolu lisesi 3. sınıfta okuyan Furkan Yedikat, "2002 yılı öncesinde birçok zorluklarla uğraşan bir Türkiye vardı. Ancak bu zorlukların hiçbirini yaşamadığımız için bize uzak geliyor. Bu zorlukları anlayabilmek ve yakınlarımıza anlatabilmek için bizlere ne tavsiye edersiniz?" sorusunu yöneltti.

Erdoğan, "Özellikle tabii bu sözlerine bu zorlukları yaşamış, çekmiş İstiklal Marşı'mızın şairiyle cevap vermek istiyorum. Mehmet Akif merhum, 'Tarihi tekerrür diye diye tarif ediyorlar / Hiç ibret alınsaydı tekerrür mü ederdi?' Bizim de millet olarak geçmişimizden ibret alarak aynı hatalara düşmememiz gerekiyor." diye konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, yaşı 35-40'ın üzerinde olanlar için eski Türkiye ile bugünkü Türkiye'nin mukayesesini yapmanın nispeten daha kolay olduğunu dile getirerek, şunları kaydetti:

"Çünkü onlar tüm zorlukları, sıkıntıları, çarpıklıkları yakinen gördüler, yaşadılar. Gençlerimiz, bizzat tecrübe etmedikleri bu mukayeseyi yapmakta elbette zorlanıyor. Sizlerin de büyüklerinizden dinleyerek, o dönemin görüntülerini seyrederek, okuyarak bu eksiği kapatmanız gerekiyor. Unutmayın sevgili gençler, yapmak zor, yıkmak kolaydır. Ne diyor Akif? 'Hadi gel yıkalım şu Süleymaniye'yi desen, iki kazma kürek, iki de ırgat gerek ancak hadi gel yapalım şunu geri desen bir Sinan, bir de Süleyman gerek.' Ne düzel değil mi? Hem elimizdekinin kıymetini bilmek hem de hedeflerine sıkı sıkıya sarılmak için geçmişimizi çok iyi öğrenmeliyiz. Yıkmak kolay, yapmak zor ama siz inşallah yıkanlardan değil, yapanlardan olacaksınız. Bilgisayarınızla hedefleri aynı şekilde inşallah olgunlaştıracaksınız."

Adalar'daki atların durumu

Cumhurbaşkanı Erdoğan, İstanbul Medipol Üniversitesi İç Mimarlık Bölümü 1. sınıf öğrencisi Mihal Sarıyıldız'ın, Adalar'daki 978 atın akıbetini sorması üzerine, Adalar'daki atların bir canlıya yakışmayacak şartlarda çalıştırılması ve muhafazasının uzunca bir süredir gündemlerinde olduğunu söyledi.

Bu konuda eski İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanları rahmetli Kadir Topbaş ile Mevlüt Uysal'ın çeşitli çalışmalar yaptıklarını aktaran Erdoğan, şunları dile getirdi:

"Ancak bu hazırlıklar uygulanamadan İstanbul Büyükşehir Belediyesinde yönetim değişti. Ardından da hala ne olduğuna dair tatmin edici bir açıklamanın yapılamadığı müessif hadise yaşandı. Hayvan hakları konusunda ortalığı toza dumana katanların bu hususta hiç ses çıkarmamaları da ayrı bir ikiyüzlülük örneğidir. Hadi konuşsanıza, niye konuşmuyorsunuz? Sesinizi çıkarsanıza, niye çıkarmıyorsunuz? Bu işin ideolojik boyutu olamaz. Hayvanlara acımanın ideolojik boyutu tam aksine olması lazım. Nedir o? Hayvanı seveceksin ve onların bu ızdıraptan kurtulması için ne gerekiyorsa bunu yapacaksın. Bize haber geldi, İçişleri Bakanım beni aradı. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı da yanındaydı. Ben dedim ki, 'Ne gerekiyorsa yapalım.' Söyledikleri, 'Burada elektrikli araçlar kullanabilir miyiz?' Hayırlı olsun kullanın, yeter ki hayvanlar bu ızdırabı çekmesin. İstanbul'un atlarına dahi sahip çıkıp, hesabını veremeyenlerin diğer konularda neler yaptıklarını düşünmek bile istemiyoruz. Hiç şüphesiz tüm bu olup bitenleri, İstanbul halkıyla birlikte milletimiz görüyor, değerlendiriyor. Günü geldiğinde bunların hesabı sandıkta feraset sahibi tüm İstanbullular tarafından sorulacaktır, ben buna inanıyorum."

Öğrencilere "transkript belgesi" müjdesi

Sinop'tan bağlanan Bursa Uludağ Üniversitesi Yönetim Bilişim Sistemleri Bölümü 2. sınıf öğrencisi Şevval Çörtmenoğlu'nun, yaklaşık 8 milyon üniversite öğrencisi olarak dünyanın her yerinden alınabilen transkript belgesinin ücretsiz ve çift dilli olmasını istediklerini dile getirmesi üzerine Erdoğan, kendisine teşekkür ederek, bugünlerin hassas sorularından biri olduğunu ifade etti.

Bu konuda bir süredir üniversite öğrencilerinden şikayetler aldıklarını aktaran Erdoğan, "Konuyu Yükseköğretim Kurumumuzla görüşerek çözümü konusunda gereken talimatları verdik. Yükseköğretim Kurumumuz da üniversitelerimizle gereken koordinasyonu sağlayarak, hazırlıklarını tamamladı. Şimdi sizlere bu müjdeyi ekrandan duyurmak istiyorum. Artık gençlerimiz transkript belgelerini, tam da sizin istediğiniz şekilde, istedikleri yerden, çift dilli olarak, herhangi bir ücret ödemeden ve hızlı bir şekilde alabilecekler. Hem salgın döneminde farklı şehirlerde bulunan hem de eğitimlerine yurt dışında devam etmek isteyen öğrencilerimize büyük kolaylık sağlayacak bu yeniliğin gençlerimize hayırlı olmasını diliyorum." diye konuştu.

Çörtmenoğlu'nun bütün üniversiteli gençler adına teşekkür etmesi ve katılımcıların müjdeyi alkışlaması üzerine Erdoğan, "Evet, Şevval. Bu alkış da sana." dedi.

Şevval Çörtmenoğlu'nun, "Teşekkürler Başkanım iyi ki varsınız." ifadesi üzerine Erdoğan, "İyi ki sizler varsınız, böyle bir soruyu sormaya da vesile oldunuz. Şimdi bir taraftan şevval ayı da geliyor. Çok teşekkür ediyorum." yanıtını verdi. Erdoğan, Çörtmenoğlu'nun ailesine selamlarını iletti.

"Devlet vatandaşına sahip çıkmayı sürdürecektir"

Antalya'nın Alanya ilçesinden katılan ve üniversite sınavına hazırlandığını belirten 19 yaşındaki Arif Emirhan Bulut'un, Türkiye'nin salgın döneminde yaptığı insani yardımların devamının gelip gelmeyeceği sorusu üzerine Erdoğan, dünyanın tamamıyla birlikte Türkiye'yi de derinden etkileyen koronavirüs salgınıyla mücadelede örnek bir ülke konumunda olduklarını ifade etti.

Sağlık sisteminin gücü sayesinde pek çok yerde ortaya çıkan felaket görüntülerinin Türkiye'de yaşanmadığına değinen Erdoğan, gıda üretimi ve tedarikindeki güçleri sayesinde de hiçbir insanın temel ihtiyaçlarını karşılama hususunda sıkıntıya düşmediklerini aktardı.

Bununla birlikte zorunlu olarak aldıkları kısıtlama tedbirlerinden olumsuz etkilenen kesimler olduğunu da bildiklerini belirten Erdoğan, şöyle devam etti:

"Hiçbir vatandaşımızı sahipsiz bırakmama anlayışıyla çok yönlü bir destek programını hayata geçirdik. Salgın döneminde şimdiye kadar, sosyal koruma kalkanı adı altında, bakın gençler burası çok önemli, 61 milyar liralık bir meblağı karşılıksız olarak her kesimden ihtiyaç sahibi insanımıza dağıttık. 61 milyar diyorum. Bu çerçevede, hane bazlı sosyal destekler kapsamında yaklaşık 2 milyon 300 bin ihtiyaç sahibi vatandaşımıza 8,5 milyar lira aktardık. İstihdamı korumaya yönelik kısa çalışma ödeneğinden 3 milyon 765 bin, nakdi ücret desteğinden 2,5 milyon, işsizlik ödeneğinden 1 milyon insanımız istifade etti. Normalleşme desteği için de 3,2 milyon esnafımıza 4 milyarın üzerinde karşılıksız destek sağladık. Gelir kaybı ve kira desteği olarak da 5 milyar liranın üzerinde bir kaynağı esnaflarımıza hibe olarak dağıttık. Bakın, karşılıklı ödeme değil, hibe olarak dağıttık. Ayrıca vergi ve sigorta primlerinden çek ve senetlere kadar, reel sektörün işleyişinde sıkıntıya yol açabilecek ödemeleri erteledik. Tüm bunlara ilave olarak, faizsiz veya düşük faizli kredilerle esnafımızdan sanayicimize kadar iş dünyasının tüm kesimlerini 315 milyar lirayı bulan bir kaynakla destekledik."

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, temennilerinin, salgının bir an önce sona ermesi ve insanların hayatlarının normale dönmesi olduğunu, bu gerçekleşene kadar millete verdikleri destekleri, gerektiğinde çeşitlendirerek sürdürmekte kararlı olduklarını vurguladı.

"Son 16 aydır yaşanan hadiseler, ülkemizde hiç kimsenin sahipsiz olmadığını, devletin tüm imkanlarıyla vatandaşının yanında yer aldığını göstermiştir. İnşallah bundan sonra da aynı şekilde devlet vatandaşına sahip çıkmayı sürdürecektir." diyen Erdoğan, "En uzun iftar sofrası" programını, ismiyle müsemma uzun ve keyifli bir sohbet olarak gerçekleştirdiklerini kaydetti.

Katılan gençlere teşekkür ederek aileleriyle birlikte mutluluklar dileyen Erdoğan, Kadir Gecesi'ni ve Ramazan Bayramı'nı kutladı.