Bir perde sistemiyle bunların kapatılması üzerinde çalışılıyor şu anda, son aşamaya gelinmek üzere. Buradaki temel ilke bu mozaiklere, tasvirlere, binanın tarihi dokusuna hiçbir şekilde zarar verilmemesi" dedi.

NTV'deki Özel Röportaj programında gündeme ilişkin soruları yanıtlayan Kalın, 24 Haziran'da ibadete açılacak Ayasofya Camisi'nde yürütülen hazırlıklara ilişkin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bugün mekanı ziyaret ederek, Diyanet İşleri Başkanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, İstanbul Valiliği ve İl Müftülüğü'yle hazırlıkları değerlendirdiğini anımsattı. 

Ayasofya'nın 86 yıl sonra tekrar ibadete açılmasının çok özel ve tarihi bir gün olacağını ifade eden Kalın, "Vatandaşlarımızın oraya gösterdiği ilgi ve rağbet elbette ciddi bir hazırlık gerektiriyor. Fakat tabii bu hazırlığı yaparken öncelikle salgın döneminde olduğumuzu unutmadan, oranın şartlarını dikkate alarak bir hazırlık yapmak durumundayız. Bu konuda da vatandaşlarımızın anlayış gösterisini rica ediyoruz. Çünkü doğal olarak o sevinç ve heyecan ile insanlar oraya hücum etmek isteyebileceklerdi. Buna hep birlikte mahal vermememizde fayda var" diye konuştu.  

O gün caminin içine sınırlı sayıda kişi alınabileceğine işaret eden Kalın, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Şimdi bir rakam vermek istemiyorum, o da değerlendiriliyor. 'Hijyenik şartlara uygun bir şekilde bu nasıl temin edilir?' diye. Orada öncelikle bir kere cuma namazının ve bir büyük mabet olarak Ayasofya Camisi'nin mehabetine uygun, yani o günün şanına, şerefine uygun bir şekilde, vakar ile sakin bir şekilde bu açılışın gerçekleşmesi hedefleniyor. Sayın Cumhurbaşkanımız tabii ki katılacaklar. Vatandaşlarımızla birlikte belli sayıda cemaat orada olacak. Zaten cumanın şartlarından birisidir bu. Ana zemin olarak giriş katında cuma namazı kılınacak ilk planda."

'Temel ilke mozaiklere, tasvirlere, binanın tarihi dokusuna ve mimarisine zarar verilmemesi'

Ayasofya Camisi'ndeki mozaikler, fresk ve tasvirlerle ilgili Diyanet İşleri Başkanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın yaptığı çalışmanın tamamlandığını belirten Kalın, şunları kaydetti:

"Işık sistemi olmayacak. Bir perde sistemiyle bunların kapatılması üzerinde çalışılıyor şu anda, son aşamaya gelinmek üzere. Buradaki temel ilke bu mozaiklere, tasvirlere, binanın tarihi dokusuna ve mimarisine hiçbir şekilde zarar verilmemesi. Hamdolsun, ecdat burayı 500 yıl önce o fresklerle mozaiklerle birlikte korudular. Camiye çevrildikten sonra da 1453'te, bugün de aynı hassasiyet gösteriliyor. Kıble bölümünde 2 tane büyük tasvir var. Hz. Meryem tasviri ve bir de onlar 'Cebrail' diyorlar bir melek tasviri var. Bir de yan tarafta galerilerin olduğu yerde Hz. İsa'nın tasvirleri ve Hristiyan tarihine ait başka tasvirler de var. Zaten o yandaki tasvirler namaz kılınmasına mani teşkil etmiyor. Hani onlar kıble tarafından olmadığı ve namaz kılarken görülmediği için onlarda bir sıkıntı yok. Daha önce de bunu Sayın Cumhurbaşkanımız da ilan etti. Bugüne kadar bunlar nasıl korunduysa, ziyarete açıksa bundan sonra da o şekilde açık olmaya devam edecek. Bu vesileyle yurt dışından gelen bazı eleştiriler ya da kaygılar bağlamında onu tekrar teyit etmek isterim. Bunların kapatılması, üstünün sıvanması, ziyarete açılmaması gibi bir şey söz konusu değil. Bunlar gene normal ziyaretçilere de açık olacak. İsteyen gidip o mozaikleri görebilecek."

'Ayasofya'da ziyaret anlamında bir değişiklik olmayacak'

Kalın, Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne bağlı olan Ayasofya Camisi'nin yapılan protokolle Diyanet İşleri Başkanlığı'na devredildiğini hatırlatarak, "Bazı hizmetlerini Kültür ve Turizm Bakanlığı vakıflar üzerinden görmeye devam edecek. Çünkü normal bir cami olmanın yanı sıra orası aynı zamanda tarihi ve kültürel bir miras. Aslında bizim birçok selatin camimiz bu niteliğe sahip. Sultanahmet Camisi'ne, Süleymaniye Camisi'ne, Fatih Camisi'ne ya da Edirne'de Selimiye Camisi'ne gidildiğinde namaz kılmak isteyen namaz kılıyor. Normal ziyarette bulunmak isteyenler yerli yabancı, normal ziyaretlerini belli bir protokol içerisinde tabii ki oranın şartlarına, maneviyatına uygun bir şekilde bu ziyaretlerini yapıyorlar. Ayasofya'da da bu manada bir değişiklik olmayacak. Aynı kural orada da uygulanacak" ifadelerini kullandı. 

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, perde sistemi için duvarlara çivi çakılması yönündeki iddiaların sorulması üzerine, "O konuda çok hassas bir çalışma yürütülüyor, kimsenin endişesi olmasın" yanıtını verdi.  

'Ayasofya'nın envanterinde olan eserler tekrar yerine konulacak'

Ayasofya Camisi'nin zeminine halı kaplanacağını aktaran Kalın, "Onlar hazırlanıyor, hazır gibi. İnşallah cuma gününe yetişecek. Ama tabii bu ilk açılıştan sonra orada bir takım hazırlıklar, çalışmalar da devam edecek. Bu konuda birkaç akademisyen arkadaşımızın çok detaylı bir çalışması var. Orası müze statüsüne kavuşturulduktan sonra Ayasofya'nın camiyken sahip olduğu birçok hat, levha, minber gibi ve benzeri eserlerin başka yerlere götürüldüğü ama aslında bunları Ayasofya'nın envanterinde olduğu sabit. Bunlar belgeleriyle belirlenmiş. Bunların da bir kısmının derlenip toparlanması, tekrar yerlerine konulması süreci olacak. Oradaki çalışmalar bir müddet daha devam edecek. Ama inşallah 24 Temmuz itibarıyla orası mübarek bir günde ibadete açılacak" şeklinde konuştu.  

'Burası Allah'ın evi, gelmek isteyen gelebilir'

"Protokolden davetli listesi olacak mı?" sorusu üzerine ise Kalın, şöyle konuştu:

"Burası Allah'ın evi, herkese açık. Oraya ibadete gelmek isteyen herkes tabii ki gelir. Yani 'Sen gel, sen gelme' denilecek bir durumdan bahsetmiyoruz. Ama sayı konusunda bir çalışma yapmak durumundayız bu salgın şartları içerisinde. Dolayısıyla bunu bir protokol listesi, VIP listesi gibi ifade etmek de doğru değil. Allah'ın evinde protokol olmaz, VIP, VIP olmayan ayrımı olmaz. Orada herkes eşittir. İslam kültüründe, inancında namazın esprisi de odur. Herkes bir safta eşittir, aynıdır. Öyle ifade etmemekte fayda var. Öyle bir kaygıyla da hareket edilmiyor. 'Şunlar VIP, protokol, böyle gelsin' şeklinde değil. Ama tabii mümkün olan en katılımcı temsili niteliği yüksek bir hazırlığın yapıldığını söyleyebilirim."

Kalın'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

- Bugün Cumhurbaşkanımız Ayasofya'yı ziyaret ederek hazırlıkları inceledi. 86 yıl sonra ibadete açılması çok önemli. Hazırlık yaparken salgın önlemlerini unutmamalıyız. Bu konuda vatandaşlarımızdan anlayış bekliyoruz. Camiye sınırlı sayıda kişi alınacak.

- Ayasofya'nın şanına uygun çekilde açılışın gerçekleşmesi gerekiyor. Sayın Cumhurbaşkanımız da katılacak. Giriş katında cuma namazı kılınacak. Resimlerle ilgili Kültür Bakanlığımızın çalışması var, tamamlandı. Işık sistemi olmayacak bir perde ile kapatılması üzerinde çalışılıyor. Üzerinin kapanması, üzerinin sıvanması söz konusu değil. Çok hassas bir çalışma yürütülüyor, kimsenin endişesi olmasın. Zemin halı kaplanacak. Protokol ya da VIP listesi söz konusu değil.

- (Türk Tarih Kurumu Başkanı'nın FETÖ açıklaması) Gevşekliğe sevk edecek açıklamaya herkes tepki gösterir. İstifa konusunda bir değerlendirme yok. Ama başkan bey kendisi bu değerlendirmeyi yapıp bir muhasebe yapmalı.

- (Bayramda kısıtlama olacak mı?) Kurban Bayramı için kesin bir karar henüz yok. İnsanlara evlerinde otur demek çok kolay değil. Bilim Kurulumuzu değerlendirmelerine Cumhurbaşkanımız bakacak. Sokağa çıkma yasağı olsun olmasın bir kurallar dizisi duyuruldu. Bunlara riayet edilmeli. Bu şartlarda yaşamayı öğrenmeye bir müddet daha devam edeceğiz.

- (Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın koronavirüs önlemleri) Cumhurbaşkanımız iyi korunuyor. Bir devlet başkanı nasıl korunuyorsa o şekilde korunuyor. Cumhurbaşkanımız karantina döneminde kurallara en çok riayet eden kişiydi. Liderlik vasfı açısından bu çok önemli. Kalabalık ortamlara gireceği zaman testler yapılıyor. Maske ve mesafe kuralına dikkat ediliyor. Gün aşırı ya da her gün bize test yapılıyor.

- (Libya'daki gelişmeler) Türkiye'nin Libya'ya gitmesi çatışmaya bir denge getirdi. Libya'da amacımız sorunu çözmek. Hafter tarafı ve destekçileri bu sınırsız emellerinden bir nebze de olsa uzaklaşmış oldu. BM kuralları çerçevesinde siyasi sürecin ilerletilmesi lazım. Onlarca ateşkes çağrısını ihlal ettiler.

- Fransa'nın tehditleri sürece katkı sağlamaz. Bizim Mısır ile karşı karşıya gelme düşüncemiz yok. Fransa'nın küresel bir aktör olma isteğinin altını dolduramama sıkıntısı var. Özellikle Afrika söz konusu olduğuda kara lekeleri hala duruyor. Sömürgecilik tarihine de baktığınızda o utanç sayfasını kapatma çabasını görüyorsunuz. İnsanlar dönüp Fransa neden bu kadar ateşli bir şekilde Türkiye'ye saldırıyor diye soruyor. Macron geçen sene de NATO'nun beyin ölümü gerçekleşti demişti. Suriye'de PKK uzantısı PYD ile iş yapıyorlar. Libya açıklarında gemilerimizin yapmadığı bir şey üzerinden bizi suçluyor. Türkiye üzerinden etkili bir aktör olduğunu gösterme çabalarına giriyorlar.

- (Doğu Akdeniz'de sondaj gerilimi) Biz Doğu Akdeniz'in barış denizi olmasını istiyoruz. Yeraltı kaynaklarının da adil bir şekilde paylaşılmasını istiyoruz. Kapılarımızı Akdeniz'deki hiçbir ülkeye kapatmadık. Libya ile yaptığımız bir anlaşma var. Bu bizim Akdeniz'deki milli çıkarlarımızı koruma konusunda attığımız çok önemli bir adımdı.

- (Berlin'de Yunanistan ile görüşme) Görüşme trafiği devam ettiği için detaya giremiyorum. Sayın Cumhurbaşkanımız 26 Hziran'da Miçotakis ile bir telefon görüşmesi oldu. Yunanistan ile ikili meselelerimizi müzakere ile çözme amacındayız. Siyasi ve askeri makamlarla da güven artırıcı toplantılar yapıldı. Görüş ayrılığı olan meseleler var. Biz prensipte bunları karşılıklı saygı çerçevesinde çözüleceğine inanıyoruz. Bütün konuları biz rahatlıkla Yunanistan ile çözebiliriz. Görüşmeler devam edecek. Önemli bir adım atıldı, kararlar alındı. Paralel bir dizi toplantı yapılmaya devam edecek. Kimse Türkiye'nin menfaatlerinden taviz vermesini beklemesin. Türkiye ile Yunanistan arasındaki meseleleri biz ikili olarak çözebiliriz ama bu başka konuların esiri yapılmamalı.