Donald Trump'ın vadettiği vergi indirimleri, ABD'ye göçü kısıtlama ve ithalata gümrük vergileri politikalarının ABD'de enflasyonu canlandıracağına ve Fed'in faiz indirimlerinin hızını yavaşlatacağına dair öngörüler gücünü korumaya devam ederken dolara talep artmaya devam ediyor.

Dolar endeksi, ABD'nin en önemli ticaret ortaklarının para birimlerine karşı doların değerinin ölçülmesinde kullanılıyor. Endeks, dolar değer kazanırken yukarı, değer kaybederken aşağı yönlü hareket ediyor.

Çin'de salgın, Avrupa'da savaş ve küresel çapta yüksek faiz ortamına ilişkin endişelerle Eylül 2022'de 114,8 seviyesine kadar yükselerek 20 yılın en yüksek seviyesini test eden dolar endeksi, bu endişelerin etkisinin azalmasıyla Aralık 2022'den itibaren 110 seviyesinin altına geriledi.

Dolar endeksi Temmuz 2023'te 100 seviyesinin altını görmüştü

Dolar endeksi, daha sonra Fed'in şahin adımlarına son vereceğine ilişkin beklentilerin güçlenmesinin ardından Temmuz 2023'te 99,6'ya geriledi. Fed'in para politikalarına ilişkin belirsizliklerle 2023 yılını 100 seviyesinin üzerinde tamamlayan dolar endeksi, bu yıl da nisan, mayıs, haziran ve temmuz aylarında 103-106 bandında seyretti.

Fed'in politika faizini 4 yıl aradan sonra ilk kez indirmesi ve 50 baz puan düşürerek, yüzde 4,75-5,00 aralığına çekmesinin ardından 100,2 seviyesine kadar gerileyerek Temmuz 2023'ten bu yana en düşük seviyeyi test eden dolar endeksi, ABD'deki seçim sonuçlarının ardından tekrar 105 seviyesinin üzerine çıktı.

Dolar endeksi, Donald Trump'ın ABD'nin 47. Başkanı seçilmesiyle faizlerin beklentilerin üzerinde kalabileceği ve Fed'in politika faizini öngörülünden daha yavaş indirebileceğine yönelik fiyatlamaların güçlenmesiyle geçen ay 2 yılın en yüksek seviyesi 108,1'i test etti.

Bu seviyeyi zorlamaya devam eden dolar endeksi, geçen aya göre yüzde 0,7'nin üzerinde artarak 106,5 seviyesinin üzerinde dengelendi.

Dolar endeksi, Kasım 2022'de 113,1 seviyesini görmüştü.

Analistler, Trump yönetiminin uygulamayı planladığı yaptırımların da dolardaki yükselişe katkıda bulunduğunu kaydetti.

Fed Başkanı Jerome Powell'ın ekonominin faiz indirimlerinde acele edilmesini gerektirecek sinyaller vermediğine ilişkin açıklamaları da doları yukarı yönlü etkiledi.

Powell'ın açıklamaları sonrasında Trump'ın izleyeceği politikalar ile Fed'in gelecek dönemde atacağı adımlar arasında oluşabilecek olası uyuşmazlıklar varlık fiyatlamalarını zorlaştırırken, dolar endeksindeki yükseliş yıl başından bu yana yüzde 5'i aştı.

ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump'ın, BRICS ülkelerinin, dolardan uzaklaşmaya çalışmayacaklarını taahhüt etmemeleri durumunda yüzde 100 tarifelerle karşı karşıya kalacakları uyarısında bulunması da dolardaki hareketi etkileyen unsurlar arasında yer aldı.

Bu arada ABD'de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), kasımda aylık bazda yüzde 0,3 ve yıllık bazda yüzde 2,7 ile beklentilere paralel arttı.

Tüketici fiyatlarının bu dönemde beklentiler dahilinde artmasına karşın aylık bazda son 7 ayın en yüksek artışını gösterdi.

Değişken enerji ve gıda fiyatlarını içermeyen çekirdek TÜFE de kasımda aylık yüzde 0,3 ve yıllık yüzde 3,3 artış kaydederek beklentilere paralel gerçekleşti.

Analistler, ABD'de açıklanan enflasyon verisinin Fed'in faizleri indirmesine yeşil ışık yaksa da fiyat baskılarının hala devam ettiğini ve bankanın 2025 yılında daha temkinli bir tutum içinde olabileceğini söyledi.

Jeopolitik gerilimler de dolara talebi artırıyor.

Berenberg Başekonomisti Holger Schmieding, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede ABD'deki güçlü büyüme ve faiz oranlarının yüksek seviyelerde olmasından dolayı dolar endeksinin yükseldiğini belirtti.

Jeopolitik gerilimlerden dolayı da doların güvenli liman olarak talep gördüğünü ifade eden Schmieding, bunun dolar cinsinden çok fazla borcu olan ülkeler için sorun olduğunu kaydetti.

Bluebay Varlık Yönetimi Gelişen Piyasalar Kıdemli Stratejisti Timothy Ash de dolardaki yükselişin, "Amerikan istisnacılığı" politikasıyla ve Trump'ın bu politikayı daha şiddetli hale getireceği öngörüleriyle bağlantılı olduğunu aktardı.

Ash, bu durumda ABD'nin kazanan, dünyanın geri kalanının ise kaybeden olduğunu kaydetti.

Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu