Milli Saraylar Başkanı Yasin Yıldız, gazetecilere yaptığı açıklamada, Milli Saraylar Başkanlığının Edirne Sarayı'nın ihyasına yönelik önemli çalışmalar yaptığını ifade etti.

Edirne Sarayı'nın yeniden ayağa kaldırılması için 5 yıllık Master Plan hazırladıklarını dile getiren Yıldız, "Bu kapsamda restore edilecek binalar, saraydaki alanlar ve bahçelerle ilgili bilim kurulu bir çalışma hazırladı." dedi.

Yıldız, öncelikli olarak çalışmalara ikinci avluda başlandığını belirtti.

Avludaki surların ihyasının yapıldığını anlatan Yıldız, şunları kaydetti:

"Enderun Avlusu, yani ikinci avluda yürütülen kazı çalışmaları neticesinde ikinci avluyu çevreleyen yaklaşık 400 metre surun ortaya çıkarılması ve buna müteakiben bilim kurulu tarafından onaylanan projesiyle ihyası gerçekleştirildi. Biliyorsunuz Edirne Sarayı taşkın riski barındıran bir bölgede bulunuyor. 7 metre yüksekliği olan bu surların tarihi olarak inşası da bununla ilgiliydi. Bu surların ihyası bize özellikle taşkın riskine karşı öncelikli bir güvence sağlamış oldu, tarihin ihyasının yanında. Bununla birlikte DSİ ile birlikte taşkın önlemleriyle ilgili ilave çalışmalarımız devam ediyor."

Yıldız, ikinci avluda yer alan Cihannüma Kasrı'nın ihyasında da önemli aşama kaydedildiğini ve yüzde 70 oranında tamamlandığını dile getirdi.

Kum Kasrı'nın projelendirme çalışmalarının sürdüğünü anlatan Yıldız, çalışmalarla ilgili şu bilgileri verdi:

"Padişahın kabul odası olan Arz Odası'yla ilgili çalışmalarda başlamış durumda. Statik raporların tamamlanmasının ardından Arz Odası'nın ihyasının yapıldığını göreceğiz. Birinci avludaki mutfaklar ve ikinci avludaki Kum Kasrı Hamamı geçmiş yıllarda farklı kurumlar tarafından restore edilmişti. Bu yapılarda da konservasyon, güçlendirme ve bazı restorasyon çalışmaları gerçekleştireceğiz. Edirne'de bize destek olan tüm paydaş kuruluşlara da teşekkür borçluyuz. Onların sağladığı bilgi ve kaynakların üzerinden oldukça önemli donelere ulaşıyoruz ve Edirne Sarayı gün geçtikçe ete kemiğe bürünüyor.”

Edirne Sarayı

Edirne Sarayı'nın 1450'de başlayan inşası 1475'te tamamlandı. Saray, 18. yüzyılın ikinci yarısından itibaren daha az kullanıldığından tahribata uğradı, 1752'deki büyük deprem ve 1776'daki yangınla harap oldu. 1827'de kısmi tamir gören yapı, 1829'da Edirne'yi işgal eden Rus güçleri tarafından ordugah olarak kullanıldı, en büyük zararı bu dönemde aldı.

Vali Hurşit Paşa ve Hacı İzzet Paşa zamanlarındaki tamirat döneminde birçok yapı kurtarıldı fakat 1876-1877 Rus Savaşı'nda işgal kuvvetlerinin şehre yaklaşması üzerine Babüssaade civarında yığılan cephane, düşman eline geçmemesi için patlatıldı. Edirne Sarayı'nın birçok yapısı da bu patlamayla yıkıldı.

Yaklaşık 100 civarında yapıdan oluştuğu düşünülen Edirne Sarayı'ndan bugüne Babüssaade (Ak Ağalar Kapısı), Adalet Kasrı, Matbahı Amire (mutfak), su maksemi, Av Köşkü, Namazgahlı Çeşme ve Kum Kasrı hamamının da dahil olduğu 11 eser ulaşabildi.

Pek çok üniversitenin uzun yıllar kurtarma kazıları yaptığı alan, ihya çalışmaları için 2022 yılında Milli Saraylar Başkanlığına devredilmişti.

Muhabir: Gökhan Zobar