ÇOBANBEY (AA) - Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve Suriye Milli Ordusunun (SMO) Suriye'nin kuzeyinde terör örgütü DEAŞ'a karşı Fırat Kalkanı Harekatı'nı başlatmasının üzerinden 4 yıl geçerken, bölgenin normalleşmesi ve sivillerin evlerine dönmesi için çeşitli alanlarda Türkiye'nin desteğiyle çalışmalar sürüyor.

Türkiye'nin, Birleşmiş Milletler Sözleşmesi'nin 51'inci maddesinden kaynaklanan meşru müdafaa hakkı kapsamında, güvenliğini tehdit eden terör örgütü DEAŞ başta olmak üzere Suriye'nin kuzeyinde mevcut teröristleri etkisiz hale getirmek ve sınır güvenliğini sağlamak için 24 Ağustos 2016'da başlattığı Fırat Kalkanı Harekatı'nın üzerinden 4 yıl geçti.

Operasyonun ilk gününde, Gaziantep'in Karkamış ilçesinin karşısındaki Suriye topraklarında yer alan Cerablus ilçe merkezi, 23 Şubat 2017'de ise Bab ilçe merkezi DEAŞ'tan kurtarıldı.

Harekatla, 2 bin 55 kilometrekare alana yayılmış yerleşimler 217 gün içinde terörden arındırıldı.

Kahraman Mehmetçik ve SMO askerleri Fırat Kalkanı Harekatı ile 7 ay gibi bir sürede 3 binden fazla DEAŞ'lıyı etkisiz hale getirdi.

Dönemin Başbakanı Binali Yıldırım, 29 Mart 2017'de harekatın bittiğini duyurmuştu. 2 gün sonra da Genelkurmay Başkanlığından yapılan açıklamada, harekatın başarıyla tamamlandığı ifade edilmişti.

Harekatın tamamlanmasının ardından TSK ve SMO birlikleri, bölgenin güvenliğini sağlamaya ve terör nedeniyle yerinden edilen sivillerin geri dönmesi için gerekli koşulları oluşturmaya odaklandı.

Bu kapsamda Türkiye'de eğitilen binlerce yerel polis güçleri göreve başladı.

Türkiye'nin Suriye'de terör örgütlerine yönelik ilk sınır ötesi operasyonu olma özelliğini taşıyan Fırat Kalkanı Harekatı, hem terör örgütü DEAŞ'ın bölgedeki faaliyetlerine son verdi hem de bölgenin kalkınmasına ve gelişmesine yardımcı oldu.

Hayatın normale dönmesi için sağlık, eğitim ve hizmet alanlarında da Türkiye'nin yoğun katkıları sayesinde bölgenin nüfusu 2 milyonu buldu.

AA muhabirleri Fırat Kalkanı Harekatı ile terörden kurtarılan bölgede çeşitli alanlarda yürütülen çalışmaları derledi.

Sağlık alanında bölge halkının yaraları sarılıyor

Teröristlerden arındırılan bölgelerde hayatın normalleştirilmesi, insani ve teknik yardım kapsamında ihtiyaç duyulan sağlık hizmetlerinin sunulması ve Suriye'den Türkiye'ye hasta sevkini asgariye indirgemek amacıyla Türkiye Sağlık Bakanlığı adına faaliyetler yürütülüyor.

Bu kapsamda Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı ve Barış Pınarı Harekat bölgelerinde ihtiyaç duyulan sağlık hizmetleriyle ilgili Kilis, Gaziantep, Hatay ve Şanlıurfa İl Sağlık Müdürlükleri bünyesinde "Suriye Sağlık Görev Gücü Başkanlıkları" kuruldu.

Fırat Kalkanı Harekatı bölgesinde halihazırda Çobanbey, Azez ve Bab'da 200'er yataklı, Mare ve Cerablus'ta 75'er yataklı toplam 750 yatak kapasiteli 5 hastanede çeşitli sağlık hizmetleri sunuluyor.

Merkez laboratuvarı ile yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tanı ve tedavi merkezi hizmete açıldı. Kovid-19 tanısı alan hastaların tedavisi ve temaslı kişilerin izolasyonu için ek servisler hazırlandı.

Fırat Kalkanı bölgesinde ayrıca bu hizmetlere ilave olarak hastaneler ve sağlık birimleri arasında iletişimi sağlamak, Acil Sağlık ekiplerinin vakaya müdahale ve hasta sevklerini etkin yönetmek amacıyla Ambulans Telsiz İletişim Sistemi kuruldu.

Eğitimle terörün izleri silindi

Türkiye, Suriye'de terör örgütü DEAŞ'tan kurtarılarak güvenli hale getirilen bölgelerde yaşayan bireylerin eğitim hakkından faydalanmalarına da büyük önem veriyor.

Bu kapsamda, Fırat Kalkanı Harekatı bölgesinde, Milli Eğitim Bakanlığının destekleriyle eğitime hazır hale getirilen 684 okulda bu sene ilkokul, ortaokul ve lise çağında toplam 192 bin 569 öğrenci ders başı yaptı.

Kovid-19 tedbirleri kapsamında ise okullar tatil edildi.

Gaziantep Üniversitesi, Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle Suriye’nin kuzeyinde yükseköğretim faaliyetleri gerçekleştiriyor. Bu doğrultuda şu ana kadar üniversite bünyesinde Fırat Kalkanı Harekatı bölgesinde 2 fakülte ve 1 meslek yüksekokulu kuruldu.

Kurulan birimler bölgedeki eğitim öğretim ihtiyacı göz önünde bulundurularak ve yerel meclislerden gelen talepler doğrultusunda planlandı.

Halihazırda 2019'da açılan Azez İslami İlimler Fakültesi 71, 2019'da açılan ve 3 bölümü bulunan Bab İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 119, 2018'de kurulan ve 9 bölümü bulunan Cerablus Meslek Yüksekokulunda ise 428 öğrenci eğitim görüyor.

Bölgede ayrıca Türk yardım kuruluşlarının destekleriyle çok sayıda anaokulu açıldı.

Yerel meclisler hizmete aralıksız devam ediyor

Operasyon sırasında DEAŞ’tan kurtarılan bölgelerde ilk günden itibaren bölge halkına hizmet verilmesine ve bölgenin idaresinin yerel halk tarafından yürütülmesine büyük önem verildi.

Bu kapsamda, terör örgütünden temizlenen ilçe ve belde merkezlerinin idaresi Türkiye'nin destekleriyle kurulan yerel meclislere teslim edildi.

Söz konusu mahalli yönetimler, terörün izlerini silmek, hayatın normalleşmesi, sivillerin evlerine dönmesi için bölge halkına hizmet veriyor.

Bölgeye dönen halk, iç savaştan dolayı zarar gören ve yıkılan konutlarını yeniden inşa ederek, bölgenin kalkınmasında önemli rol oynadı.

Yerel meclisler, bölge sakinlerine yerel kimlik kartları, ehliyet ve araç plakları vererek bölgede istikrarın ve güvenliğin sağlanmasında da yer alıyor.

Bölgede tarım ve ticaretle geçimini sağlayan sivillere destek olan yerel meclisler, Türk yetkililer ile yaptıkları anlaşmalar sayesinde de üreticilerin yanında olmaya çalışıyor.

Bölge, Suriye halkının her kesimine kucak açtı

İç savaş boyunca sürekli el değiştiren bölgede siviller evlerini terk etmek zorunda kalmıştı ancak Fırat Kalkanı Harekatı ile bölgenin DEAŞ'tan temizlenmesinin ardından, yerinden edilen veya Türkiye'ye sığınan çok sayıda aile evlerine döndü.

Bölge ayrıca Esed rejimi ve destekçilerinin saldırıları ile terör örgütü YPG/PKK'nın zulmünden kaçan on binlerce Suriyeliye de ev sahipliği yapıyor.

Söz konusu bölgede yaşayan Suriyelilere ayrım yapılmaksızın yerel meclislerce hizmet sunuluyor.

Halihazırda YPG/PKK'nın evlerini işgal ederek sürgün ettiği Tel Rıfatlılar, Deyrizorlular ve Rakkalıların yanı sıra Esed rejiminin göçe zorladığı Humuslular, Deralılar ve Şamlılar bölgede evlerine dönme hayali ile yaşıyor.

Restorasyon çalışmalarıyla tarihe sahip çıkılıyor

Bölgede terörün izlerini silmekle kalmayan Türkiye, kurtarılan bölgelerdeki tarihi eserlere ve camilere de sahip çıktı.

Bu kapsamda çok sayıda tarihi cami ve yapıtlar aslına uygun olarak restore edildi.

Fırat Kalkanı Harekatı ve Afrin'de tadilata ihtiyaç duyulan 400 caminin onarım ve tefrişat giderleri Türkiye Diyanet Vakfı tarafından karşılandı.

TL güvenli para birimi oldu

Suriye'de askeri muhaliflerin kontrolündeki İdlib ili ile Türkiye'nin Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı ve Barış Pınarı harekatıyla teröristlerden temizlediği bölgelerde, sebze hali, benzin istasyonu, giyim mağazası, lokanta, fırın, bakkal gibi pek çok işletme TL'ye yöneldi.

Suriye lirasının ABD doları karşısında yüksek değer kaybı yaşaması ve dalgalı seyretmesi nedeniyle söz konusu bölgelerde siviller son dönemde alışverişlerde TL kullanıyor.

PTT'nin de Cerablus, Bab, Çobanbey, Azez, Mare bölgelerinde şubeleri bulunuyor. PTT şubelerinde, hesap açma, fatura ödeme, para yatırma, para çekme, havale ve kargo gönderimi işlemleri yapılabiliyor.

Muhabir: Ömer Koparan,Ethem Emre Özcan