Ülkeyi 1948-1994 yıllarında yöneten ve tarihin en sistematik ırkçı rejimlerinden biri kabul edilen apartheid rejimini sona erdirip ülkeyi demokrasiye ve özgürlüğe taşıyan lider Mandela, Güney Afrika'da ve dünyada ırkçılık karşıtı hareketin sembolü kabul ediliyor.

Güney Afrika Cumhuriyeti'nde Mandela'nın doğumunun 106. yıl dönümünü, bu yıl "yolsuzluk ve eşitsizlikle mücadele" temasıyla, ülke genelinde düzenlenecek etkinliklerle kutlanacak.

Parlamentonun açılışının gerçekleşeceği Mandela Günü'nde, Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa ulusa sesleniş konuşması yapacak.

Mandela'nın ülkesine hizmetle geçen 67 yılını anmak üzere ülke genelinde "67 dakika gönüllü hizmet" temasıyla yardım etkinlikleri gerçekleştirilecek.

Johannesburg şehrinin Soweto ilçesindeki Mandela Evi'nin yakınlarındaki Soweto Tiyatrosu'nda ise uluslararası sanatçıların katıldığı bir konser etkinliği düzenlenecek.

Mandela'nın apartheid ile mücadelesi

Bir kabile şefinin oğlu olarak 1918'de dönemin Cape eyaletinde dünyaya gelen Mandela, çocukluğundan itibaren iyi bir eğitim aldı ve ülkenin en iyi üniversitelerinden Witswatersrand'in o dönem "tek siyahi öğrencisi" olarak hukuk eğitimi görüp ülkenin "ilk siyahi avukatı" oldu.

Mandela 1950'lerden itibaren siyahi özgürlük hareketinin merkezi konumundaki Afrika Ulusal Kongresinin (ANC) önde gelen isimlerden biri haline gelse de rejimin baskıları sonucu siyaset yapması yasaklandı.

Apartheid rejiminin 1960'da gerçekleştirdiği "Sharpeville Katliamı'nın" ardından, ANC'nin silahlı kanadı olan "Ulusun Mızrağı"nı örgütlemeye başladı.

Hapishane yılları

Bir dizi sabotaj eyleminin ardından 1962'de yakalanıp idam ile yargılanan Mandela, hiçbir sivile zarar vermemiş olmasından ötürü 1964'te ömür boyu hapse mahkum edildi.

Mandela bundan sonraki 18 yılını geçirdiği Robben Adası Cezaevi'nin zorlu şartlarında direniş hareketini örgütlemeye devam etse de mahkumlar üzerindeki geniş etkisinden korkan apartheid rejimi tarafından 1982'de Pollsmor Hapishanesi'ne nakledildi.

Uluslararası toplumun 1980'lerden itibaren apartheid rejimine karşı tavır alması ve Güney Afrika'ya uyguladığı yoğun baskılar neticesinde 11 Şubat 1990'da serbest bırakılan Mandela, bu tarihten itibaren ülkenin demokrasiye geçiş sürecinin en önemli aktörü haline geldi.

İktidar yılları

Dönemin Güney Afrika Cumhurbaşkanı F. W. de Klerk ile 1993'te Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen Mandela, ülke tarihinin ilk demokratik seçimlerinin yapıldığı 1994'te Güney Afrika'nın ilk siyahi cumhurbaşkanı seçildi.

Mandela, iktidarı döneminde ülkede ulusal uzlaşıyı sağlayarak, farklı renklerin ve kültürlerin bir arada barış içinde yaşadığı bir toplumun inşasına önemli katkılar sağladı.

Filistin davasının ateşli bir savunucusu olan Mandela, Filistin özgürlüğe kavuşmadığı sürece, Güney Afrika'nın da özgür sayılmayacağını savundu.

Görev süresi dolduğunda yeniden aday olmayan Mandela, 1999'da devlet başkanlığı koltuğunu Thabo Mbeki'ye devrederek, siyasetten de emekli oldu.

Sağlık durumu 2011'den itibaren giderek bozulan Mandela, 5 Aralık 2013'te 95 yaşında solunum yolu enfeksiyonu nedeniyle hayatını kaybetti.

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 2009'da aldığı kararla o dönem henüz hayatta olan Mandela'nın doğum günü olan 18 Temmuz'u "Uluslararası Nelson Mandela Günü" ilan etti.

"Yıllar geçtikçe Mandela hakkında daha az şey duyuyoruz"

Mandela'nın partisi ANC'nin, 29 Mayıs genel seçimlerinde ilk kez meclis çoğunluğunu kaybetmesinin ardından, Güney Afrika siyasi tarihinde yeni bir dönem başladı.

Bu durum Mandela'nın Güney Afrika'sında bir değişime işaret ediyor.

Güney Afrikalı genç Lalie Kotze, AA muhabirine, "Mandela yaşlı nesiller tarafından daha çok sevilirken, genç nesil arasında o kadar popüler değil. Yaşlılar onun iktidarını deneyimlerken, gençler onu sadece tarih kitaplarından öğrendi. Yıllar geçtikçe Mandela hakkında daha az şey duyuyoruz." dedi.

Kotze, "Mandela'nın uğruna savaştığı şeylerden biri eşitlikti, ancak bugün Güney Afrika eşit değil. Ayrıca Güney Afrika'daki mevcut hükümetin onun ülke için yaptıklarını hafife aldığını, ülkeyi herkes için daha iyi bir yer haline getirmek için onun örneğini izlemeye çalışmadığını düşünüyorum." ifadelerini kullandı.