Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, iklim değişikliğinin denizde ve karadaki ekosistemler üzerindeki etkilerinin araştırılması ve uyum kapasitesinin artırılmasını sağlayacak projeyi hayata geçirmeye hazırlanıyor. Bu kapsamda Bakanlık, pilot bölge olarak Muğla'daki Gökova Özel Çevre Koruma Bölgesini belirledi.

Tabiat Varlıkları Genel Müdürlüğünce hazırlanan Gökova Özel Çevre Koruma Bölgesi İklim Değişikliğinin Denizel ve Karasal Ekosistemler Üzerindeki Etkilerinin Araştırılması ve Uyum Kapasitesinin Artırılması Projesi için çalışma yürütülüyor.

Projeyle mevcut korunan alanların iklim değişikliğinden kaynaklanabilecek etkilenebilirliğinin belirlenmesi ve bu unsurlara göre söz konusu alanlar için eylemsel yönetim planı oluşturulması hedefleniyor.

Veri tabanı oluşturulacak

Türkiye, zengin biyolojik çeşitliliğe, farklı kültür ve coğrafyalara ev sahipliği yapması ve tarihi öneme sahip olmasının yanında bazı çevresel ve iklimsel zorluklarla karşı karşıya bulunuyor.

Bu kapsamda Akdeniz Havzası, "sıcaklık artışları, deniz seviyesinde yükselme, temiz su kaynaklarında azalma, denizlerdeki istilacı türler, suyun asidifikasyonu, artan turizm ve kentleşme nedeniyle katı atık ve kanalizasyon kaynaklı kirlilik, deniz çöpleri ve aşırı avlanma" gibi baskılara maruz kalıyor.

Muğla ili sınırları içinde yer alan 193 kilometre kıyı uzunluğuna sahip Gökova Özel Çevre Koruma Bölgesi'nin toplam yüzölçümü 1092,76 kilometrekare. Bu alanın 817,76 kilometrekaresi deniz, 275 kilometrekaresi ise karasal alan olduğu göz önüne alındığında hem kara hem de deniz alanına sahip Gökova Özel Çevre Koruma Bölgesinde uygulanacak bu proje sayesinde, iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılmasında önemli bir yeri olan karasal ve denizel ekosistemi hizmetlerinin sürdürülebilir kalkınma açısından etkisini içeren bir değerlendirme yapılabilecek.

Bölgenin hem karasal hem de deniz alanı ölçeğinde iklim değişikliğine uyum kapasitesinin güçlendirilmesi sağlanacak.

Ayrıca iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılmasında önemli bir yeri olan korunan alanların gelecek nesillere aktarılması sürecinde izlenecek yol haritası belirlenecek ve anayasal bir hak olan sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşamanın güvence altına alınması adına ülke geneline yaygınlaştırılacak projeler için veri tabanı oluşturulacak.

İklim direncini artırmak için hedefler geliştirilecek

Proje kapsamında Gökova Özel Çevre Koruma Bölgesinin ilk olarak iklim değişikliğinin olumsuz etkilerinden nasıl zarar gördüğüne dair tespit yapılacak.

Yapılması planlanan çalışmalardan bazıları şöyle:

"Bölgede iklim değişikliğinin biyoçeşitliliğe etkisini ölçmek için indikatörler, önemli alanlar ve bu alanlarda yaşayan türler belirlenecek. Kilit role sahip olan tehditler daha iyi tanımlanarak bunlara öncelik verilmesi sağlanacak. İklim değişikliğinden zarar görmesi muhtemel olan korunan alanlara yönelik olarak düzenleyici faaliyetlerin hayata geçirilmesi için eylem planları oluşturulacak. İklim direncini artırmak için hedefler (ekosistem ve habitat restorasyonu) geliştirilecek. İklim adaptasyonu ve iklim değişikliğinin etkilerini azaltmak için özel öneme sahip alanlar ve türlere ilişkin müdahale planları belirlenecek."

İklim değişikliğinin etkilerini daha da ağırlaştıran tehditlerin tanımlanacağı projeyle korunan alanları tehdit etme potansiyeli olan iklimsel riskler arasındaki bağlantı tanımlanabilecek, geleceği tahmin etmeye faydalı olacak modelleme yapılarak, risk senaryoları geliştirilecek.

Bozulmamış habitatların geleceğe taşınmasını sağlamayı hedefleyen proje kapsamında, savunmasız ve kırılgan türlerin yaşam alanlarının rehabilitasyonu sağlanarak bunlara odaklanmak için gerekli farkındalık platformu oluşturulacak.

Projeyle iklim değişikliğinin söz konusu pilot alana olan etkisi yakından takip edilebilecek, iklim değişikliğinin korunan alanlar üzerindeki potansiyel büyüklüğü ve oranı belirlenecek.

Farklı iklim değişikliği senaryoları rehberliğinde korunan alanlardaki ekosistem hizmetlerinin geleceğinin öngörülmesinin planlandığı proje kapsamında iklim değişikliğinin insan refahı üzerindeki etkileri, iklim ve geleneksel kıyı balıkçılığı arasındaki ilişkiler üzerine sektörler arası araştırmalar yapılmasına zemin hazırlanacak.

Bu proje ile karasal ve deniz ekosistemlerinin rehabilitasyonu, ekolojik koridorlar gibi konularda somut veriler elde edilerek, gerekli teşhislerin konulması kolaylaşacak ve yerinde tedbirlerin alınmasının da önü açılacak.

Öte yandan Bakanlıkça bu projenin yapılması için 18 Ekim'de ihale düzenledi. Buna göre, proje süresi ise işe başlama tarihinden itibaren 840 gün olarak belirlendi.