Çarşı pazarda fiyatı her geçen gün daha da artan kuru soğan ithalatında sürenin ikinci kez uzatılmasına, yurtdışından yeterince soğan gelmemesi neden oldu.

Resmi verilere göre, gümrük duvarları tümden kaldırılmasına rağmen ocak ve şubat aylarında Türkiye'ye sadece 28 bin ton kuru soğan girdi. Kuru soğan ağırlıklı olarak Özbekistan, Mısır ve İran'dan geldi. Ancak yetmeyince soğanın kilosu yeniden 10 lirayı aştı. Aylık soğan tüketimi Türkiye'de 150 bin tonun üzerinde. 

İktidar yurtdışından vergisiz kuru soğan ithalatını ilk olarak geçen ocak ayında başlattı. 14 Ocak'ta alınan kararla 28 Şubat'a kadar kuru soğan ithalatına uygulanan vergiler sıfırlandı.

Ancak gümrüksüz ithalat süresinin bitimine bir gün kala, yani 27 Şubat'ta alınan yeni bir kararla sıfır vergi uygulaması 31 Mart'a kadar uzatıldı. Nisan ayına gelindiğinde artık ithalat dönemi kapanmış oldu. Ancak iç piyasada fiyatlar yeniden 10 liraları görmeye başlayınca 6 Nisan'da yeni bir karar daha alınarak ithalat süresi 30 Nisan'a kadar yeniden uzatıldı. 

ÖZBEK SOĞANI YEDİK

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) yayımladığı son verilere göre, vergileri sıfırlanmış olmasına rağmen bu yılın ocak ve şubat aylarında yurtdışından sadece 28 bin 140 ton kuru soğan getirilebildi. Üstelik ocakta ithal edilen kuru soğan miktarı bin 40 tonda kalırken şubatta 27 bin 99 tona kadar çıkabildi.

TÜİK verilerine göre ocakta 922 tonu Azerbaycan, 99 tonu Suriye, 19 tonu da İran'dan olmak üzere sadece üç ülkeden soğan ithalatı yapılabildi. Şubattaki 27 bin ton soğanın ise 8 bin 54 tonu Özbekistan'dan, 6 bin 821 tonu Mısır'dan, 6 bin 223 tonu İran'dan, 4 bin 746 tonu da Azerbaycan'dan geldi. Ayrıca Kazakistan'dan 775 ton, Rusya'dan da 480 ton soğan ithal edildi.  

EN UCUZU İRAN SOĞANI 

Türkiye iki ayda yaptığı 28 bin 140 ton soğan ithalatı için bu ülkelere 6 milyon 657 bin dolar döviz ödedi. Soğanın ortalama ithal fiyatı ise 23.6 dolar/sent (yaklaşık 1 lira 34 kuruş) oldu. Türkiye, ülke bazında ise en ucuz soğanı 15.4 sentle (yaklaşık 87 kuruş) İran'dan getirdi. Özbekistan ve Rusya soğanı 1 liraya, Mısır soğanı 1 lira 79 kuruşa ve en pahalısı olan Kazakistan soğanı da 1 lira 86 kuruşa mal oldu.

Türkiye soğan bulabilmek için ülke ülke soğan ararken yılın ilk 2 ayında 524 ton soğan da yurtdışına ihraç edildi. KKTC, Bulgaristan ve Irak'a yapılan soğan ihracatından 162 bin dolar döviz elde edilirken, soğanın kilogram başına ihraç fiyatı 31 sent (yaklaşık 1 lira 76 kuruş) oldu.

Kaynak: Erdoğan Süzer/Sözcü