Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerini kazanan Trump her ne kadar göreve Ocak ayında başlasa da seçimleri kazandığı 5 Kasım 2024 tarihinden itibaren dünya siyasetinde etkisini hissettiriyor. Trump’ı kamuoyu önceki başkanlık döneminden ve popüler kişiliğinden dolayı çok iyi tanıyordu. Bu yüzden izlediği politikalar şaşırtmıyor.

Amerikan halkı seçim sistemleri gereği dört yıllık bir dönem için bir başkan ve bir başkan yardımcısı seçiyor. Dolayısı ile Donald Trump ile başkan yardımcısı JD Vance'i de seçtiler. Ayrıca ABD yasalarına göre bir başkan iki dönem görev yapabiliyor yani Trump çok başarılı olsa bile 2008 seçimlerinde Cumhuriyetçilerin adayı büyük ihtimalle Vance olacak.

Tüm dünyayı etkileyen Amerikan politikaları elbette tek başına Trump tarafından belirlenmiyor. Başkan yardımcısı karar alma süreçlerinde başkanın en yakın danışmanıdır. Başkanın doğal halefi olarak onu yedekleyen başkan yardımcısı, aynı zamanda senato başkanıdır. Bunların yanında diplomatik ve yasamaya ilişkin görevler yürütür; kabine toplantılarını yönetir. Özel projeleri koordine eder. Parti içinde görevler alır. Tüm bunlara ilave olarak başkanın vereceği özel görevleri yapar. Bu kapsamda çalışan mevcut başkan yardımcısı JD Vance, ulusal güvenlik ve ekonomi politikalarına odaklanması ile dikkat çekiyor.

Geleceğin müstakbel ABD başkanı Vance hakkında pek bir şey bilmiyoruz. Bu yüzden Vance hakkında açık bilgi kaynaklarından bulabildiğim bazı bilgileri sizlerle paylaşmak istiyorum. ABD'nin 50. Başkan Yardımcısı Ohio Senatörü James Davit Vance, 1984 yılında Ohio eyaleti Middletown'da doğmuş. İskoç ve İrlanda kökenli bir aileden gelen Vance'in anne babası o daha çok küçükken boşanmış. Annesi uyuşturucu bağımlılığıyla mücadele ettiği için büyükanne ve büyükbabası tarafından büyütülmüş.

Vance 2003'te liseden mezun olduktan sonra ABD Deniz Piyadelerine katılmış, 2005'te 6 aylık bir görev için Irak savaşında da bulunmuş. Sonrasında 2007'de ordudan ayrılmış. Savaş gazisi ünvanlı Vance 2009'da Ohio Devlet üniversitesinde lisans derecesi almış. Sonrasında 2013 yılında Yale Hukuk Fakültesinden mezun olmuş. Özgeçmişinde avukatlık ve senato danışmanlığı yaptığı ve özel bir şirkette çalıştığı belirtiliyor. 2016 seçimlerinde Donald Trump'ı sert bir şekilde eleştirerek ona "Amerika'nın Hitleri" diyen Vance 2022 Ohio Senatosu seçimlerini Demokrat rakibi karşısında kazanıp senatör olduktan sonra Trump destekçisi olmuş. Trump'ın popülist yükselişini anlattığı kitabı ile Times çok satanlar listesine girmiş ve bu kitapla 2017 Audie Ödülü kazanmış. Medyaya yansıdığı haliyle Vance muhafazakâr ve sağ popülist bir siyasi kimliğe sahip. Kürtaj, eşcinsel evlilik ve silah kontrolüne karşı söylemleri var. İklim değişikliğinin etkilerini ciddiye almıyor. Sert sınır politikalarını savunuyor. Ukrayna yardımlarına muhalif. Siyasi görüşünü gerici ve otoriter eğilimleri olduğu için eleştirilen bir siyasi görüş olan "postliberal sağ” olarak tanımlıyor. 2014'te Yale'den okul arkadaşı Hint asıllı Amerikalı Usha Chilukuri ile evlenmiş, iki oğulları ve bir kızları var.

Vance çok satan kitabında aile bağları üzerinden ahlaki ve dini değerleri işleyen ve Amerikan politikalarının oluşması ve uygulanmasında çok etkin olan başkan yardımcılığı makamında oturan Vance, Katolik Kilisesine bağlı dindar kişiliğiyle tanınıyor ve muhafazakâr çevrelerde ahlaki lider olarak görülüyor.

Vance’in kişisel geçmişi ve bu geçmişin merkezinde bulunan dini hassasiyet, Ortadoğu politikalarına bakışında da etkili görünüyor.

16 Eylül’de Fener Rum Kilisesi Başpapazı Bartholomeos'un Beyaz Sarayı ziyaretinde Vance’ın başpapazı, Trump’a “Ekümenik Patrik” olarak takdim etmesine de bu açıdan yaklaşmak gerekir. JD Vance, geçen ay eşiyle beraber gerçekleştirdiği İsrail ziyaretinde Katolik kimliğini vurgulayarak işgal altındaki Doğu Kudüs'te yer alan Kamame (Kıyamet) Kilisesinde özel bir ayine katıldı.

Ortadoğu'daki problemlerin merkezinde binlerce yıllık tarihiyle üç semavi din için de önemli olan Kudüs ve buna bağlı olarak Gazze vardır. Vance de Ortadoğu ve Kudüs'le çok ilgili görünüyor. Seküler görünce şeytan görmüşe dönen bu “dinbaz”lar Ortadoğu’yu yeniden tasarlıyorlar. Vance gibilerin Kudüs aşkı ve iki bin yıllık çözümlere yönelmesi yeni bir haçlı seferine mi maruz kalıyoruz diye düşündürüyor.

Bilhassa Ortadoğu’da her şey her şeyle ilgilidir. Bu bakımdan papazlar ve kiliseler üzerinden siyaset icra eden Vance ve bu ay sonu planlanan Katoliklerin Ruhani lideri Papa’nın Türkiye ve ardından Lübnan ziyaretlerini dikkatle takip etmek gerekir.

*Latince Kutsal Kabir'in Koruyucusu Haçlı devletinin ilk liderinin resmi unvanı.