Cüneyt Şaşmaz
Mustafa Kemal'in CHP’si?!
Biz Türk’üz, tam manasıyla Türk’üz! İşte o kadar! Asya için ve Avrupa için bizim konumumuz aynıdır.
Dostlara sahip bulunmak, tam bağımsızlığımızı korumak, her şeyi Türk cephesinden değerlendirmek! Bu gerçekçi görüştür.
Osmanlı İmparatorluğu’nu mahveden ideolojiye tepkidir.
Gazi Mustafa Kemal, 1921
Bir şey yanlış ise geçmişte de yapılmış olsa yanlıştır.
Anlaşılmadı daha açık yazalım:
Cumhuriyet Halk Fırkası programı, amaç ve anlayış olarak, toplumu tanımaya ve köklü bir tarih bilincine dayanıyordu.
Yani?!
Yalnızca bir parti programı değil, bir ulusun geleceğini belirleyen, tümüyle milli bir uzlaşma belgesiydi.
Nüans?!
Tarihten alınan derslere ve ülke gerçeklerine dayanıyor, yenileşme önündeki tüm engelleri gidermeyi amaçlıyordu.
Başka?!
Birbirini tamamlayan iyi düşünülmüş sekiz bölümden oluşuyor, ulusun tümünü temsil etme işlevini, o güne dek hemen hiçbir siyasi partide görülmeyecek kadar başarıyla yerine getiriyordu.
Netice:
1923-1938 arasında geçerli olan siyasi düzen ve bu düzenin biçim verdiği parti yaşamı, yalnızca görünüşte "tek partili sistem"dir.
Nüans?!
Nüfusun yüzde seksenini köylü oluşturuyordu.
Çağdaş sınıfların oluşmamıştı.
Sanayisiz bir toplumda yapılması gereken; olmayan sınıflara, bu sınıfların olmayan bireylerine, isteği olmayan özgürlükler getirmek değil, ulusal politikalar geliştirecek siyasi birliğin sağlanmasıydı?!
Hal böyleyken...
Bu durum, ancak ulusun her kesimini temsil eden bir siyasi örgütün yaratılmasıyla olanaklıydı.
Başka?!
Böylesi yaygın bir temsilin, tek bir partiyle gerçekleştirilmesi, bir istek sorunu değil, aynı zamanda bir zorunluluktu.
Demem şu ki:
Atatürk dönemi Cumhuriyet Halk Partisi’nde, çoğulculuğu temel alan bir anlayışa bağlı kalınarak, tek partiyle çok partililiği amaçlayan bir politika yürütüldü.
Nitekim...
Atatürk yaşadığı sürece, Cumhuriyet Halk Partisi’nin özünü "AltıOk" oluşturmuş, devlet politikası haline getirilerek uygulanmıştır.
Yani?!
Cumhuriyetçilik, Milliyetçilik, Halkçılık, Laiklik, Devletçilik ve Devrimcilik’ten oluşan ilkeler; CHP'nin simgesi oldu.
Öte yandan...
Altıok, 1937’de Anayasa maddesi haline getirildi.
27 Mayıs Anayasası’yla ortadan kaldırıldığı 1961 yılına dek, Anayasa’daki yerini korudu. Ki...
Fransız sosyal bilimci Maurice Duverger, “Siyasi Partiler” adlı kitabında tek partili siyasi sistemleri de inceler ve Atatürk dönemi Cumhuriyet Halk Partisi’ne özel önem verir.
Sözün özü:
Duverger söz konusu kitapta; “ne tüm tek partiler totaliterdir, ne de tüm totaliter partiler tek partidir” diyerek, tek partilerin de demokratik olabileceğini kabul eder.
Başka?!
Kaldı ki, Duverger kabulünü kanıtlayacak örnek olarak, 1923’te Türkiye’de kurulmuş olan Cumhuriyet Halk Partisi’ni gösterir.
Sözün özü:
CHP ile ilgili olarak şunları söyler:
Bazı tek partiler, gerek felsefeleri ve gerekse yapıları bakımından gerçek anlamda totaliter değildir.
Bunun en iyi örneğini, 1923’ten 1946’ya kadar Türkiye’de tek parti olarak faaliyet göstermiş bulunan Cumhuriyet Halk Partisi sağlamaktadır.
Bu partinin başta gelen özelliği, demokratik ideolojisidir...
Ezcümle:
Atatürk, 1927 Ağustosu’nda kamuoyuna yayınladığı bildiride, milletvekillerinin sahip olmak zorunda oldukları özellikleri şöyle belirlemişti:
CHP milletvekilleri, milletvekili sanlarını özel ekonomik yaşantıları uğruna küçük düşürmeyeceklerdir.
Parti Genel Başkanlığı (kendisi) bu konuda özel titizliği gösterecektir.
Sermayesinin çoğunluğu devlete ait olan kuruluşlar ve şirketler ile özel sözleşmeye dayanan imtiyazlı şirketlerde ve tekellerde, hükümetçe yönetim kurullarına atananlar, milletvekili olamayacaklardır...
Netice:
Meclis’te bugün yer alan milletvekillerinin nitelikleri, bunların nasıl, hangi ölçütlerle ve kimler tarafından milletvekili yapıldığı göz önüne getirildiğinde, Atatürk dönemiyle günümüz arasındaki “demokrasi” ayrımının ne olduğu açıkça görülecektir?!
Demem o deme değil şu deme:
Atatürk dönemi uygulamaları halk için ne denli demokratikse, çok partiyle bezenmiş günümüz parlamentarizmi de o denli anti-demokratiktir.
Vs vs vs.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.