Merkez Jupa ; Kuzey Makedonya'nın batısında Arnavutluk sınırında. Debre iline bağlı ve 23 köyden oluşuyor. Halkının çoğunluğu Türklerden oluşsa da halkın çoğu üç dil (Türkçe, Arnavutça ve Makedonca) biliyor. . Ve Makedonya’nın Tek Türk belediye başkanının seçildiği bir köy , belde. Bu nedenle Makedonya’ya gelip de Merkez Jupa’ya gitmemek olmazdı. Önce Belediye Başkanı İbrahim Aryan ile sohbet ediyoruz. Sonra Mustafa Kemal Atatürk adını taşıyan okulumuzun müdürü ve Merkez Jupa’ya bağlı Kocacık Köyü’ndeki Atatürk Anı Evi olarak TİKA’nın restore ettiği Atatürk’ün babasının doğduğu ve 18 yaşına kadar yaşadığı evi.

Önce Tek Türk Belediye Başkanı İbrahim Arıyan ile yaptığımız sohbet. Virgülüne dokunmadan ve yorum her zamanki gibi sizin….

-K. Makedonya’daki tek Türk Belediye Başkanısınız. Sizi biraz tanıyabilir miyiz? Kendinizden bahseder misiniz?

İ. ARIYAN- Evet Makedonya'nın tek Türk belediye başkanıyım. 1972 doğumluyum. Herkesin belediye başkanıyım.

Fakülteyi Türkiye'de bitirdim. Kocatepe Üniversitesi Afyon'dan mezunum. İktisatçıyım. Daha sonra İstanbul Üniversitesi'nde yüksek lisans yaptım. 2001’de Makedonya’ya geri döndüm.

Iki sene bizim beldedeki Mustafa Kemal Atatürk İlkokulu’nda öğretmenlik yaptım.

Birkaç sene belediyede yöneticilik yaptım. O dönemdeki belediye başkanlarıyla biraz yakın olduğumuz için ve onları kırmak istemediğim için belediyede çalıştım. Sonra İtalya'ya gittim birkaç sene. Sonra geri döndüm. 2013’ten bugüne kadar belediye başkanıyım. Bu üçüncü dönemim.

-Nasıl belediye başkanı oldunuz? İlk ve tek Türk belediye başkanı olmak sizin için ne anlam taşıyor?

İ. ARIYAN-Tabii bunun gururu var mutlaka ama zorlukları da var. 1992’de buradaki Türk Demokratik Partisi’ne üye olmuştum. O dönemde buralarda Türkçe eğitim olmadığı için bayağı savaştık. Devlete karşı direndik. Ve o dönemde benden daha eski jenerasyonlar da mücadele verdi. Ben onların yardımcısı gibiydim. Onların sizizn Türkiye’deki ülkü ocaklarındaki üyelerdi, ben de onları çaycısı gibiydim. Tam 8 yıl çocuklarını okula göndermediler. Aslında o süre çok uzuzn bir süre idi. O süreçlere ben de aktif bir şekilde katıldım.1996 yılında grev vardı. Ona da katıldım. O zaman benim kızım 1 yaşındaydı. Bugün gittiğiniz adı Mustafa Kemal Atatürk olan Kocacık’taki okulda 47 gün yattık.

Ve o süreçten geçip daha sonra iktisatçı olduğum için memleketime katkı sağlamak istedim. Öğretmenlik yaptıktan sonra belediyeye geçtim. 2009’da Belediye Başkan adayı oldum. O zaman seçimi kaybettim.2013’te yeniden aday oldum ve kazandım. O günden beri Merkez Jupa Belediye Başkanıyım.

-Kaç dönem oldu?

İ. ARIYAN-Üçüncü dönem. Biz de bir dönem dört senelik. Ve devam ediyoruz. Inşallah bundan sonrasına da biz bakarız. Eyvallah.

-Neler hissediyorsunuz ?

İ. ARIYAN-Burası fakir bir ülke. Ben de bir gurbetçi çocuğuyum. Benim ailem Almanya'da yaşamaktadır. Osmanlı döneminden bugüne kadar bu yer bizim bölgemiz .Buradan Türkiye’ye çok büyük göçler olmuş. Mesela 1912’de buradan Kocacık’tan gidenler Tekirdağ Yeşilsırt Köyü’ne gitmişler. O köyün tamamına yakını buralı.

BİZİM İÇİN TÜRKİYE TEKTİR

-Türkiye ile ilişkileriniz nasıl?

İ. ARIYAN- Genelde herkesle iyi ilişkiler kurmaya çalışıyoruz. Çünkü bizim için Türkiye tektir. Ve Türkiye'de ideoloji veya hangi tarafı tutmadan herkesten bir yardım istemeye çalışıyoruz. Görüşü ne olursa olsun Türk milleti tek dost . Siyasi ayrışmayı hiçbir zaman kabul etmedik. Ama çalıştığımız kardeş şehir belediyeleri farklı partilerden.

Bizim için her zaman biz Türkiye’nin güçlü olmasını isteriz. Çünkü Türkiye ne kadar güçlü ise biz burada o kadar güçlüyüz. Elbette zaman zaman biz Türkiye’yi de eleştirebiliyoruz. Bu Türkiye için kötü düşündüğümüz anlamına gelmez.

-Mesela hangi konularda eleştiriyorsunuz?

İ. ARIYAN - Sonuçta kendim için bir şey istemiyorum. Jupa için de bir şey istemiyordum. Mesela şöyle bir olay vardı birkaç sene önce:

Arnavutlar’ın yaşadığı Debre’ye 2.5 milyon Euro’luk Türkiye bir okul inşaa etti. Sadece okulun adı Ali Sami Yen olacak diye. Ve o parayla belki Doğu Makedonya'da yaşayan Türklerin bütün sorunları çözülürdü. Koskoca bir okul yapıldı. Türkçe sınıfı açılacaktı. Ne o açıldı. Ne adı Ali Sami Yen oldu. Üstelik de Arnavutlar okulun açılışını da 29 Kasım’da yaptılar. Şaka gibi. 29 Kasım Arnavutlar’ın Osmanlı’ya karşı kazandıkları bağımsızlık günü….Arnavutlar TİKA’yı kandırdı.

Oysa iki milyon Euro’ya Doğu Makedonya'daki Türklerin yüzde doksan sorunları çözülebilirdi. Yine geçenlerde öğrendik ki TİKA , bir Makedon Üniversitesi'ne bilmem kaç milyon Euro Tıp Diş Hekimliği cihazları verdi. Burada Türkçe eğitim veren bir üniversite var. Daha TİKA 1 lira vermedi. Türkiye burada Balkan Üniversitesi kurdu. İngilizce eğitim veriyor. Bizizm davamız ise burada Türkçe’yi unutmamak ve unutturmamak.

- Büyükelçilik peki size yeterince sahip çıkıyor mu? Kapıları açık mı?

İ. ARIYAN- O da bir sorunlu bir tip. Çok doğal bir yapısı var. Tuhaf. Kendisine gittik. Bilgi verelim dedik. Makedonya'yı tek başına gezmek isterim dedi bize. Öyle öğrenecekmiş.. Kiminle gezer? Nasıl gezer bilmiyorum. Ama bilgileri nasıl toplar,yani gelse şimdi bilgiyi benden mi alması gerekir? Öğretmenlerden mi alması gerekir? Veya bir çobandan mı alması gerekir. Bilmiyorum.

-Sizi ziyaret etti mi?

İ. ARIYAN- Bizi ziyaret etti bir iki defa. Ama ben birkaç eleştiri yaptım diye beni Ak Parti karşıtı gibi gördü. Burada Ali Murat diye birisi var, buraya belediye başkanı olacağını ve Türkiye’nin kendisini desteklediğini söylüyor. Onunla muhatap oldu hep. Resmi törenlere beni değil Ali Murat’ı davet etti. Resmi toplantılarda bana değil ona söz hakkı verdi. Bu belediye ve beşldeyi belediye başkanı varken başka biri anlatabilir mi?

ATATÜRK ANI MÜZESİ’Nİ BİR TEK CHP’Lİ ZİYARET ETMEDİ

-Mustafa Şentop TBMM Başkanı ve kendisi de Makedonyalı.

İ. ARIYAN- Buraya hiç gelmedi. Atatürk Anı Müzesi o dönemde açıldı. TBMM Başkanı olarak bir kez gelmedi. Bu konuda TİKA’dan çok destek gördük. Tayyip Erdoğan’ın talimatı ile restore edildi.Ne yazık ki bir tek CHP’li daha bu müzeyi ziyaret etmiş değil.

Yanlış anlamayın. Bu devlette tek Atatürkçü var, o da Erdoğan'dır.

-Türkiye'den beklentileriniz neler?

İ. ARIYAN- Türkiye güçlü olsun istiyoruz. Güçlü bir Türkiye olursa onun rüzgarı bize yeter. Buradaki azınlıklara her ülke kendi pasaportunu veriyor. Yani sahip çıkıyor. Biz paradan daha çok sahip çıkılmayı istiyoruz. AB Fonlarından gelen paralar ile biz yollarımızı ve diğer ihtiyaçlarımızı karşılıyoruz. Depremde sadece bizim Merkez Jupa’dan 50 bin Euro halk kendisi toplayıp Türkiye’ye gönderdi. Şimdi yine bir Merkez Jupa olarak deprem bölgesinde bir köyde okul yaptırmak istiyoruz.

NURAY BAŞARAN