Nuray Başaran’nın Kaleminden Bir Garip Cumhuriyet (5)
2022 yazında ICRYPEX NFT Marketplace, Zorlu PSM Sky Lounge’da düzenlenen lansman etkinliğinde üç NFT projesini tanıttı: Aziz Nesin anıları, CUMHURİYET GAZETESİ arşivi ve doğa sporcusu Erden Eruç’un NFT’leri projelerde yer aldı.
ICRYPEX’E SATILMAK İSTENEN ARŞİV
ICRYPEX TUTUKLANDI AMA ONLAR HALA GÖREVDE!
NURAY BAŞARAN
2022 yazında ICRYPEX NFT Marketplace, Zorlu PSM Sky Lounge’da düzenlenen lansman etkinliğinde üç NFT projesini tanıttı:
Aziz Nesin anıları, CUMHURİYET GAZETESİ arşivi ve doğa sporcusu Erden Eruç’un NFT’leri projelerde yer aldı.
Bu etkinlik, NFT dünyasıyla medya ve kültür finansmanını birleştiren bir işbirliği örneği olarak sunuldu.
Cumhuriyet Gazetesi’nin 1930’dan itibaren dijital formatta arşivlediği her baskı, tek bir NFT olarak satışa sunulması hedefi taşınıyordu.
Projenin iletişiminde, bu girişim “dünyada bir ilk” niteliğinde olarak anlatıldı ve medyada geniş yer buldu .
Gazetenin Genel Yayın Yönetmeni Arif Kızılyalın projeyi tanıtırken, 100 yıla yakın süreye sahip arşivin NFT dünyasına entegrasyonunun medya tarihinde dönüm noktası olacağını vurguladı.
Ayrıca, projenin gazeteye ve ülke medya tarihine katkı sağlayacağı söylenerek olumlu bir imaj çizildi .
PEKİ NFT NEDİR?
Nitelikli Fikri Tapu, ya da İngilizcedeki popüler ismiyle non-fungible token (kısaca NFT), dijital bir varlığın benzersiz olduğunu ve bu nedenle birbirinin yerine geçemeyeceğini onaylayan, blok zincir adı verilen bir dijital defterde depolanan veri birimidir.
NFT'ler, fotoğraflar, videolar ve ses gibi yeniden üretilebilir dijital dosyalarla ilişkilendirilebilir. Ancak, orijinal dosyanın herhangi bir kopyasına erişim, NFT'nin alıcısı ile sınırlı değildir.
Bu dijital öğelerin kopyaları herkesin edinmesi için mevcutken, NFT'ler, sahibine telif hakkından ayrı bir sahiplik kanıtı sağlamak için blok zincirlerinde izlenir.
CUMHURİYET arşivleri yazılarla birlikte NFT leştirilmesi aslında hiçbir anlam taşımıyordu.
Lisans haklarını NFT leştirmeden de devredebileceği bir şeydi.
Çünkü orjinali dijital değildi. Basılı sayfalar dijitalleştirerek NFTleştirlmesi karşılığında kripto para ile alınıp satılma kolaylığı sağlamış olacaktı.
Güven anlamında gerçek bir gazete olduğu için normal bir kağıtta sözleşme yapabilir ve Türk hukuk sisteminin damga vergisini ödeyerek yaptığı anlaşma hukuki olabilir ve Türk hukuk sistemi de tanırdı. NFT yaparak bu proje ile ise, internette kripto paralarla açık arttırmaya sokabiliyordu. Elektronik müzayedeye de mümkündü.
Bu aynı zamanda kara para aklama aracı durumu ortamına da taşıyabilecek bir sistemdi. Zira eserin hakkını herkes alabiliyordu.
Amaç ekstra gelir sağlayabilme noktasında başka imkanlar da vardı. Mesela fotoğraf arşivi. Orijinal olsaydı. Taranmamış haklarını da satabilirlerdi.
Yine tekili olmadan yapılan her sözleşme fiilen bir kara aklama ihtimalini getirebilirdi. Çünkü hiçbir hukuk sistemi böyle anlaşmaları henüz tanımıyor. Parayı bitcoin olarak verdiğinde de vergi kaçırma işlemi olabilirdi.
GÖRÜŞME SÜRECİ VE PAZARLIK
Cumhuriyet Gazetesi arşivinin NFT projesi, 2022 yılında ICRYPEX ile Cumhuriyet Vakfı ve Yeni Gün A.Ş. arasında yapılan ön görüşmelerle başladı. Ancak bu süreç, resmi bir sözleşme imzasına ulaşmadan sona erdi. O dönemdeki İnternet Genel Yayın Yönetmeni Mustafa Büyüksipahi’nin açıklaması bu konuda şöyle:
Bu Gökalp İçer adlı karanlık kişiyle ilgili de uyarılarda bulunmuştuk, arşivin NFT olarak satılmasının ölümcül bir tehlike olduğunu belirtmiştik. Çünkü bunun hukukta bir karşılığı yoktu.
Adem SÖZÜER'den mütaala alınmıştı yanılmıyorsam. Ve vakıf üyesi Turan Karakaş, vakfın avukatı olarak bu adamı, dönemin GYY'si Arif Kızılyalın'ı ve Ankara'dan Işık Kansu tarafından gönderilen İsmail Hoca ile Yiğit Karakaş hakkında suç duyurusunda bulunmuştu. Bu suç duyurusunu yaptı diye rahmetli Turan Abi'yi vakıf avukatlığından azlettiler. Bu adamla bir olup kanser hastası adama akıl almaz saldırılar yaptılar.
Evet herkes için sözün bittiği yerdi.
Her gün tepkiler de çığ gibi büyüyecekti. Özellikle Cumhuriyet’te çalıştığını içselleştirenlerin derin itirazları çoğaldıkça çoğalacaktı.“V kimi görüşmeler Ve
İDDİALAR VE HUKUKİ SÜREÇ
Patronlar Dünyası’nda yer alan haberde öne sürülen iddialar şunlardı:
- Arşivin izinsiz biçimde ICRYPEX’e verildiği,
- Projeyle vakıf ve şirketin 60 milyon TL gelir elde etmesinin planlandığı,
- Gazetenin üst düzey yöneticilerinin bireysel girişimlerinin sürece yön verdiği .
Bunun üzerine Cumhuriyet Vakfı, ICRYPEX, Arif Kızılyalın ve diğer iddia edilen kişiler hakkında 12 Mayıs’ta İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na sahtecilik ve dolandırıcılık iddiasıyla suç duyurusunda bulundu .
Görüşmelerin resmî sözleşmeye dönüşmemesiyle proje durduruldu. Cumhuriyet Gazetesi ve Vakfı kaynaklı açıklamalarda, hiçbir şekilde imzalı bir sözleşmenin bulunmadığı ve görüşme sürecinin tamamen sona erdiği net biçimde ifade edildi.
Yani ?
Cumhuriyet yönetimi yeni bir, ‘pardon’ ile paçayı kurtaracaktı. Keşke Cumhuriyet’in imajı da kurtulabilseydi…
Ve tarihler 27 Temmuz 2025’i gösterdiğinde İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, mağdur G.Ç.’ye uyuşturucu madde temin ederek kullanmasını sağladığı iddiasıyla Kripto para borsası ICRYPEX’in Yönetim Kurulu Başkanı Gökalp İçer hakkında soruşturma başlattı. Soruşturma kapsamında İçer aynı gün (27 Temmuz) gözaltına alındı.
Kripto para borsası ICRYPEX’in Yönetim Kurulu Başkanı Gökalp İçer ‘in soruşturma hikayesi 14 Temmuz 2025 tarihine dayanıyor. Bu tarihte G.Ç. isimli kişi uyuşturucu kullanımı nedeniyle hastaneye kaldırıldı. Mağdur yoğun bakım ünitesinde komaya girdi ve hayati tehlikesi devam ediyor.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, mağdur G.Ç.’ye uyuşturucu madde temin ederek kullanmasını sağladığı iddiasıyla Gökalp İçer hakkında soruşturma başlattı.
Sulh ceza hakimliği, şüphelinin üzerine atılı suçları değerlendirdi. Hakimlik “uyuşturucu madde temin etme” ve “olası kastla öldürmeye teşebbüs etme” suçlarından İçer’in tutuklanmasına karar verdi.
Yorumu siz okuyucularımıza bırakıyorum.
Tüm Cumhuriyet severlere buradan selam olsun! Biz Cumhuriyetin mücadelesini veren herkese saygı duyuyor ve Cumhuriyete hangi mahallede ve hangi makamda olursa olsun zarar verenler ile ilgili mücadeleye her zaman korkmadan devam edeceğimizi de buradan herkese ilan ediyoruz! Cumhuriyetin ilelebet payidar kalmasını sağlayacak her zaman birileri vardır.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.