Haziranda 71 bin, temmuzda ise 87 bin adetlik satışın ardından ağustosta üretime ara verilmesi, düşük faizli kredi kampanyalarının bitmesi ve kurlardaki artışla satışlar 61 bin adete kadar geriledi. Eylülde ise ÖTV zamlarına bağlı iptaller başladı.

Bir gece ansızın gelen ÖTV zamlarıyla hafta başından bu yana büyük bir kaosun içine giren otomotiv sektörü için belki de ağustos morallerin yüksek olduğu son ay oldu. Çünkü bu aydan itibaren özellikle orta ve üst segmente yönelik yapılan yüzde 13 ila 23 arasındaki zamlar ve kurlarda devam eden artış, birçok markayı köşeye sıkıştırdı. Yoğun talebe karşı verilen siparişler yoldayken, gelen zamlar şimdiden iptallerin yaşanmasını sağladı.

PERFORMANS DÜŞTÜ

Eylül ayına böylesine güç bir ortamda giren otomotiv sektörünün ağustos ayı iç pazar performansı ise haziran ve temmuza göre biraz düştü.

Otomotiv Distribütörleri Derneği'nin (ODD) verilerine göre, ağustos ayında otomobil ve hafif ticari araç pazarı 2019 Ağustos'una göre yüzde 134.4 artarak 61 bin 533 adet oldu. Yani ağustosta satışlar temmuzdaki 87 bin ve hazirandaki 71 bin adedin çok gerisinde kaldı. Bunda da kuşkusuz fabrikaların 3 haftaya yakın bakım arası vermesi, bankaların düşük faizli kredi kampanyasını bitirmesi ve kur artışları nedeniyle otomobil fiyatlarının artması etkili oldu.

AĞUSTOSTA BAZ ETKİSİ

Bu arada Ağustos 2019'da pazar 26 bin adetlere gerilemişti. Yani geçen ayki yüzde 134'lük artış baz etkisinden de kaynaklanıyor. Yoksa Ağustos 2017'e göre pazar hâlâ yüzde 15 geride görünüyor.

ODD verilerine göre, 2020 Ocak-Ağustos döneminde ise otomobil ve hafif ticari araç pazarı yüzde 68.4 oranında artarak 403 bin 2 adet gerçekleşti. Otomobil satışları, yılın 8 ayında geçen yıla göre yüzde 64.2 oranında artarak 317 bin 394 adet olurken, hafif ticari araç pazarı da yüzde 86.1 artarak 85 bin 608 adete ulaştı.

SATILAN HER 100 MODELİN 43'Ü YERLİ

Türkiye'de satılan 254 modelin sadece 12 tanesi Türkiye'de üretiliyor. Bunların da 8'i otomobil, 4 tanesi hafif ticari araç. 12 modelin toplam satışlardan aldığı pay ocak-ağustos döneminde yüzde 43 olurken, geri kalan 242 modelin payı ise yüzde 57.

Yani satılan her 100 aracın 43'ü yerli modellerden oluşuyor. Hükümet buna rağmen toplam model sayısının yüzde 5'ini bile oluşturmayan yerli modellerin satışını daha da artırmak için geri kalan 242 modelin çoğuna ÖTV zammı yaptı.  Kasa tiplerine göre bakıldığında SUV satışlarının pazar payı yüzde 36'yı aşarken, sedanın payı ise yüzde 40'a geriledi.

SUV'LARIN PAYI ARTTI

ÖTV zammı ağırlıklı olarak SUV'ları vurduğu için bu oranlar bir daha uzun bir süre olmayacak gibi görünüyor. Eğer ÖTV zamları olmasa muhtemelen yıl sonunda SUV'un payı sedana ulaşırdı.

Emre Özpeynirci/Sözcü