ÖTV artışları otomotiv piyasasını nasıl etkileyecek?
Otomotivde gece yarısı gelen sürpriz ÖTV artışları otomobil fiyatlarına zam olarak yansıyacak
Otomotiv sektörüne gece yarısı ÖTV artışları geldi… İşte yeni ÖTV oranları…
Cumhurbaşkanı kararnamesiyle orta ve üst sınıf otomobillere yüksek oranlarda ÖTV zamları yapılırken, alt sınıftaki modelleri kapsayan otomobillere ise daha az oranlarda artış yapıldı.
Bu kapsamda otomobil fiyatlarına yansıması nasıl olacak?
Alt sınıftaki modellerde yüzde 6,25’e varan indirim olurken, orta sınıfta bu oran %19’a varan zamlar, üst sınıfta ise yüzde 23’e varan zamlar olarak karşımıza çıkıyor.
Uzun zamandır otomotiv sektörü kurlardaki artış nedeniyle matrah dilimlerinde indirim beklerken gece yarısı gelen ÖTV artışıyla şok yaşadı. Gece yarısı yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı ile bugünden itibaren geçerli olmak üzere ÖTV oranlarında artışa gidildi. Buna göre yüzde 45 ve 50 olan alt dilimlerde matrah sadece 15 bin TL gibi az bir oranda arttırılırken, yüzde 60 dilimi ise yüzde 80'e yükseldi. Orta ve üst grup ÖTV dilimlerine ise beklenmedik oranlarda yüksek zamlar yapıldı.
ÖTV ZAMMI SONRASI ORANLAR
• 1600 cm3 silindir hacmine kadar, matrahı 85.000 TL’ye kadar olan araçlarda yüzde 45 ÖTV,
• 1600 cm3 arası silindir hacmine kadar, matrahı 85.000 TL-130.000 TL arası araçlarda yüzde 50 ÖTV,
• 1600 cm3 arası silindir hacmine kadar, matrahı 130.000 TL üzeri olan araçlarda yüzde 80 ÖTV uygulanacak
• 1600-2000 cm3 arası silindir hacmi olan ve matrahı 170.000 TL’ye kadar olan araçlarda %130 ÖTV,
• 1600-2000 cm3 arası silindir hacmi olan ve matrahı 170.000 TL üzeri olan araçlarda %150 ÖTV,
• 2000 cm3 üstü silindir hacmi olan ve matrah sınırı olmayan araçlarda %220 ÖTV alınacak
Peki bu artışlar ne ifade ediyor?
1.6 lt motorun altında olup da matrahı 70 bin liraya olan otomobiller eskiden yüzde 45 ÖTV oranına tabi idi. Şimdi bu matrah 85 bin liraya çıktı. Matrah 70 bin lirayı aşmıyorken eskiden aştığında yüzde 50’ye geçiyordu. Yerli üretim yapan markaların baz modelleri için geçerli olan bu durumda; eskiden bu dilimde yüzde 50 ÖTV oranıyla değerlendiriliyordu. Şimdi belirli markaların baz modelleri yüzde 45 ÖTV dilimine tabi olacak. Bu anlamda bazı yerli modellerde bir indirim yapılacak.
Asıl büyük değişiklik matrahı 130 bin lira olan otomobillerin ÖTV oranının yüzde 60’dan yüzde 85’e çıkarılması. Matrah da 120 bin lira iken 130 bin lira oldu. Fakat matrahtaki ufak değişiklik bir şey değiştirmeyecek. Yüzde 60’dan yüzde 85’e çıkan ÖTV artışı aslında büyük bir artış. Bu anlamda başta lüks segment modeller olmak üzere orta segmentteki modeller de etkileniyor.
Daha da üst modellerde ise 1.6’nın altındaki modeller için 130 bin lira, 1.6 lt’nin üstündeki modeller için matrah seviyesi 135 bin lira olarak belirlendi.
2.0 litrenin üzerinde ise vergi oranında dünya rekoru kırmış oluyoruz. 2.0 litrenin üzerinde matrah farketmeksizin yüzde 220 ÖTV zammı geldi. KDV ile birleştirdiğimizde yüzde 277 oluyor.
Yeni düzenleme ile yüksek fiyatlı otomobiller daha da yükselecek. 200 bin liranın üzerindeki otomobillerin fiyatları yaklaşık 50 bin lira daha zamlanacak.
Bu düzenlemenin olumlu tarafı ise şöyle; bu düzenleme özellikle yerli üretim yapan markaların birkaç modeline indirim olarak yansıyacak. Dolayısıyla ithal otomobilin satışlarının azalması, dolayısıyla cari açığın da azalması hedefleniyor.
Diğer taraftan piyasa dinamiklerine göre zaten aşırı artış gösteren ikinci el otomobile talebin artarak fiyatlarının önümüzdeki günlerde daha da yükselişe geçeceği, sıfır otomobildeki fiyat yükselişlerinden dolayı da üreticileri ve sıfır otomobil satıcılarını olumsuz etkileyeceği ifade edildi.
Kibar Holding yönetim kurulu başkanı Ali Kibar, haftasonu gelen düzenlemeyle beraber yeni fiyat çalışmaları için hazırlıklara başladıklarını, bu düzenlemenin ithal otomobillere olan talebi bir miktar geri çekeceğini düşündüğünü söyledi
Odak Otomotiv satış müdürü Emrah Ünlü ise "Devletin aldığı bu kararın zamanını ayrı, nedenini ayrı değerlendirmek gerek. Devlet öncelikle bu tip kararları alırken ay kapanışlarını dikkate almaya başlamalı. Çünkü burada yine asıl mağduriyeti yaşayan tüketici oluyor. Hafta sonu alınan ve yürülüğe konulan bu karar son iş günü olan pazartesi günü aracı faturalanacak tüm müşterileri olumsuz etkileyecek. Diğer bir yandan bugüne kadar olan sıfır satışların etkisi ile devlet 2020 için toplamayı planladığı ÖTV nin büyük bir kısmını toplamış gibi görünüyor. Bu kararın alınmasında bunun de etkisi olduğunu düşünüyorum. Nedenine gelirsek, bu kararın altında ithalatı azaltmak ve yerli üretime katkı sağlanarak, yerli üretim satışlarının arttırılması ve cari açığın azaltılması olduğu aşikar. Ancak bu beklenen etkiyi yaratmayacaktır. Çünkü piyasadaki hareketlilik nedeni ile neredeyse bütün firmalar son çeyrek için araç sipariş adetlerini hatırı sayılır ölçüde artırmıştı. Bu durumda bunların iptal edilmesi ilgili firmalar tarafında büyük sorun teşkil edecektir ve muhtemelen de iptal için oldukça geç kalınmıştır. Ayrıca sıfır satış yapan bayilerde adetler ciddi oranda düşeceği için bayiler zor durumda kalacak ve olan yine çalışanlara olacaktır. Özellikle ikinci el işi yapan galerilerin zaten fiyat şişirerek yaptıkları satışlar stoklarında bulunan araçlar için şimdi daha da yükselerek devam edecektir. Yani yine ikinci el galericiler kazançlarını artırırken olan yine tüketiciye oldu. Kısacası alınan bu kararın müşteri mağduriyeti, araç satış adetlerinin gerilemesi, bayilerin kazançlarının düşmesi ve bu doğrultuda çalışanların işsiz kalma olasılığı gibi onlarca olumsuz etkisinin yanında tek olumlu etkisi cari açığın düşmesi olabilir" dedi
İkinci el satış ofisi bulunan Tuzcu Otomotiv sahibi Akif Tuzcu ise "Sokaga cikma kısıtlamalari sonrası yaz aylarının gelmesiyle beraber artan talep ve 0 otomobillerde yaşanan tedarik sorunuyla beraber surekli artan fiyatlar sonrasında Ağustos ayı ortalarında talep yavaş yavaş azalmaya başlamıştı. Fakat son yasanan ÖTV artısı sonrası, ikinci el fiyatlari cok artmasa da şu an cok yüksek olduğu düşünülen bu fiyatlarla kullanıcıların tekrardan ikinci el otomobile yöneleceğini düşünmekteyiz. İkinci el tekrardan cazip hale gelirken, yeni ÖTV oranlarıyla özellikle lüks segment “0” arac satışları ciddi anlamda etkilenecektir" dedi.
Kaynak: Burak Karagöz / Bloomberg HT
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.