Cüneyt Şaşmaz
POLİS VAHŞETİ ile MÜCADELE!
ABD'de George Floyd’un trajik ölümü, önce ülke çapında daha sonra dünya üzerindeki pek çok ülkede tarihi protestoları başlattı.
ABD medyası da bu polis vahşetini kanıtlarıyla ortaya koyarak, sorunun kapsamının ölçüsünü, memurlar için yasal standart ve etkili politika önerileri ile ilgili en iyi yaklaşımları araştırmaya başladı.
İlk buldukları şey, ülkede polis şiddetinin ne kadar büyük bir sorun olduğu ve bu konuda ne kadar az şey yapıldığı oldu.
Nitekim...
Rodney Glen King,1991 yılında aracıyla aşırı hız yaptığı gerekçesiyle durdurulmuş ve başlayan tartışma sonunda Los Angeles Polis Departmanı polisleri tarafından dövülerek linç edilmişti.
Nüans?!
1994'te Kongre, Rodney King protestolarına yanıt olarak, her yıl kaç kişinin gözaltında öldüğünün belgelenmesini gerektiren bir yasa çıkardı.
Ama gerçek şu ki, çok az sayıda polis departmanı bu yasa'nın gereğini yaptı.
Hal böyleyken...
2014 yılında, kolluk kuvvetleri için Kongre tarafından yeniden çıkartılan "Gözaltında Ölüm Raporu Yasası", federal fon alan eyaletlerin polis memurlarının tüm cinayetlerini üç ayda bir rapor etmesini gerektiriyor.
Birçok eyalet bu yasayı uygulamadan yok saydı.
Her yıl polis saldırılarının sayısıyla ilgili yapılan tahminler, yerel haber raporlarının derlenmesinden kaynaklanıyor.
En çok atıfta bulunulan kaynak, yıllar önce ölümleri kataloglamaya ve anket göndermeye başlayan bir İngiliz gazetesi olan Guardian.
Nüans?!
FBI, Guardian’ın raporunu, daha önce bildirilen sayıları önemli ölçüde artıran bir "başlangıç noktası" olarak kullanmaya başladı.
O günlerde FBI Başkanı James Comey, FBI'ın, her yıl polis şiddeti sonucu kaç ölümün olduğunu belirlemek için Guardian ve Washington Post'taki benzer raporlara güvenmesini, "kabul edilemez", "utanç verici ve saçma" olarak nitelendirdi.
Demem o ki:
Bu raporlar, her yıl 1.000'den fazla kişinin polis memurları tarafından veya gözaltında öldürüldüğünü söylüyor.
Başka?!
2015'ten 2019'a kadar olan rakamlar sırasıyla 1.146, 1.092, 987, 992 ve 1004 idi.
Demem şu ki:
Polis vahşeti sorununun boyutunun başka bir önemli göstergesi daha var:
Davalar.
Yani?!
Ülke genelinde şehirler, polisin mağdurlarını mağdur etmemek için hemen her yıl yüz milyonlarca dolar harcıyor.
Hasılı:
New York City, son yıllarda polisle ilgili davalar için yılda 710 milyon dolarlık şaşırtıcı bir harcama yaptı.
NYPD'nin bütçesi 6 milyar dolar.
Başka?!
Chicago, ödemelere yılda 153 milyon dolar harcadı.
Polis vahşeti'nin parasal maliyeti oldukça fazla.
Ezcümle:
Sadece insan yaşamına ve kamu güvenliğine değil, aynı zamanda okullara, sağlık hizmetlerine veya altyapıya gidebilecek kamu parasını tüketen inanılmaz derecede bir gider.
Davacılara, yılda bir milyar doların üzerinde maliyet getiren toplam ödemeler; yüz milyonlarca dolara mal olan dava masraflarını ve sigorta primlerini de içermiyor.
Bazı durumlarda, bu maliyetler aslında iflasa yol açtı.
Netice:
2018'de bir jüri, Washington Lakewood'daki
Sigortadan sonraki zararlar, kentin yıllık bütçesinin yüzde 18'ine denk geliyordu.
Başka?!
Sorrento, Louisiana'da, çok fazla memur aleyhindeki bir davayı sigorta şirketi, tüm kasabayı kapsıyor diye reddettiğinde polis departmanı dağıldı.
Vatandaşların, polis departmanlarına ve ait oldukları şehirlerine başarılı bir şekilde dava açmanın üstesinden gelmeleri, yasal engeller göz önüne alındığında, bu maliyetler daha da şaşırtıcı.
Bir polis memuruna veya birime dava açmak için davacı, anayasal haklarının ihlal edildiği şikayeti ve kanıtlarıyla sivil mahkemeye gitmek zorunda.
ABD'de yasa, hükümet görevlilerini, "açıkça belirlenmiş" yasayı ihlal ettikleri sürece zararlardan sorumlu tutuyor.
Bir davada, Nashville polis memurları köpeklerini hırsızlık şüphelisi olan, teslim olmuş ve elleri kaldırılmış halde oturan Alexander Baxter'ın üzerine salmışlardı.
Mahkeme, polis memurlarının yalan söylediklerini, teslim olduktan sonra şüpheli'nin üzerine polis köpeği salmalarını, şüphelinin haklarını ihlal ettiği kararını verdi.
Hasılı:
Baxter davası temyiz mahkemesi, yalan söylemeye eğilimli bir şüpheliyle, teslim olup ellerini kaldırarak yere oturan bir şüpheli arasında fark olduğuna karar verdi.
2014 yılında, ABD Yüksek Mahkemesi, polisin vahşi ve korkunç davranışlarla bir vatandaşın anayasal haklarını ihlal etmeye hakkı ve yetkisi olmadığına karar verdi.
Başka?!
Arkansas polisi, takip ettikleri ve kendilerinden kaçmakta olan bir otomobile arabalarından 15 kez ateş ederek şoförünü ve yolcusunu vurup öldürdü.
Yüksek Mahkeme, kamu güvenliğine tehdit oluşturduğu için kolluk kuvvetlerinin hareket eden bir araca ateş etmesini caydırıcı bulmadı, polisi aracı bu şekilde durdurma konusunda haklı bulmadı.
Yüksek Mahkeme'nin sunduğu standart, 'her makul görevlinin' bu tür davranışın yasa dışı olduğunu bilmesi gerektiği.
Yargıtay da benzer şekilde, anayasayı ihlal etmediği sürece bir belediyenin, "bir memurun eylemi tek başına yeterli değildir" gerekçesiyle o memurun eyleminden sorumlu tutulamayacağına karar vermiştir.
Yasal standardın yanı sıra, bir davacının dava açabilmesi aylarca zaman alabilmekte.
Avukatlar genellikle komisyon üzerinden çalışsalar da davalar zaman ve enerji alır.
Avukat ve aktivist Bakari Sellers, "kolluk kuvvetleri ve savcılar arasındaki ilişki ensesttir, bu nedenle ailenin gidip aynı savcıdan kovuşturmayı istemesi, onlara dava açmalarına yardım eden biri olmadan biraz zor" diyor.
Olağanüstü koşullar ve kamuoyu baskısı olmadıkça, bölge savcılarının kolluk kuvvetlerine dava açmasını beklemek gerçekçi değildir.
Belediye başkanları ve yerel yetkililer de benzer şekilde, çoğu zaman kolluk kuvvetlerini kışkırmaktan kaçınıyorlar.
Yerel kolluk kuvvetlerine karşı gelmek, esasen siyasi intihar?!
Hasılı:
Görünen o ki, bu arka plana karşı ve böyle yüksek standartlarla karşı karşıya kalan vatandaşların, son yıllarda ülke genelinde polis departmanlarına karşı yılda 1 milyar dolardan fazla dava tazminatı kazanmış olması şaşırtıcıdır?!
Bir başka gerçek ise, polisin vatandaşlara verdiği zararın gerçek kapsamının yılda birkaç milyarlar dolar olduğu.
Neticesi ortada!
2018'de, kırsal Amerika'daki en küçük polis departmanından NYPD'ye kadar ülke genelinde 18.000 yerel polis departmanında 686.665 polis memuru vardı.
Ezcümle:
Campaign Zero'nun kurucu ortağı Samuel Sinyangwe, yıllarca polis şiddet verilerini ve farklı politika tepkilerini araştıran bir veri bilimcisi.
Polisle karşılaştıklarında, daha az can kaybına karşılık gelen bir dizi değişiklik tespit etti.
Birincisi, daha kısıtlayıcı kurallar ve güç kullanımını düzenleyen yasalar.
Emniyet müdürlüklerinin farklı durumlarda hangi teknikleri kullanabileceklerine ilişkin kuralları ve yönergeleri vardır.
Ölümcül alternatiflerin tüketilmesini, hareketli araçlarda ateş etmeyi yasaklamak, atıştan önce uyarı ölümcül vakaları azaltabilir.
Bu önlemlerin alınması ve raporlanması, polis şiddetinden kaynaklanan ölümleri yüzde 72'ye kadar azaltabileceği tahmin ediliyor.
Bu, memurların aldığı eğitim türünü önemli ölçüde değiştirecektir.
Gerilimi azaltmak, bir olayı yavaşlatmak; memurlara, bir çatışmayı barışçıl bir şekilde çözmeleri için daha fazla zaman ve mesafe kazandıranan bir dizi eylemdir.
Ne yazık ki, şu anda birçok memur, yavaşlatmak ve tırmandırmamak yerine hızlandırmak, tırmanmak için eğitildi.
Memurların aşırı güç kullanımıyla ilgili şikayetleri izlemek, şiddet içeren davranışları başka yollarla da azaltacaktır.
Önceki şikayetler, gelecekteki şikayetler için daha yüksek bir şans olduğunu göstermektedir.
Aşırı güç kullandıkları yönünde yüksek düzeyde şikayet alan diğer polis memurlarının etrafında olmak da öyle.
Araştırmacılar, 2005-2017 yılları arasında, haklarında birden fazla şikayet bulunan 8.000'den fazla Chicago polis memurunu inceledi.
Analizleri, aşırı güç geçmişine sahip daha fazla memurun bulunduğu bir grupta, diğer memurların da vatandaşın kendilerine karşı şikayette bulunma riskinin arttığını buldu.
Bu çok mantıklı; eğer yeni bir polis ise ve şüpheliler üzerinde sık sık aşırı güç kullanan bir grup adamla birlikte ise, garanti edilemeyecek durumlarda da güç kullanma olasılığı daha yüksektir.
Çalışmanın yazarlarından Andrew Papachristos, "Memurları nasıl eşleştirdiğimiz ve atadığımız çok önemli. Kötüye kullanım öyküsü olan memurların, diğer memurların sonraki davranışları üzerinde oldukça güçlü bir etkisi var" dedi.
Davranışların izlenmesi ve görevlilerin ayrılması, diğerlerinin benzer uygulamalar geliştirme sıklığını azaltabilir.
Üçüncü yöntem, polis sendika sözleşmelerinde memurun hesap verebilirliğini kısıtlayan dili ortadan kaldırmaktır.
Polis sendikaları doğal olarak temsil ettikleri memurların sorumluluğunu sınırlamaya çalışmaktadır.
Sendika sözleşmelerinde yer alan ortak hükümler arasında, olaydan sonra sorgulanan memurlar üzerindeki kısıtlamalar, belirli şikayetlerin diskalifiye edilmesi, memurun araştırılırken imtiyazlı bilgilere erişim, zaman içindeki suistimal kayıtlarının silinmesi ve eski haline döndürülmesine yönelik bir başvuru yer almaktadır.
Bir soruşturma, 2006-2017 yılları arasında suistimal nedeniyle işten çıkarılan 1,881 kişiden 451'inin, yani yüzde 24'ünün, bazı durumlarda polis şefinin itirazı üzerine işlerini temyiz yoluyla geri aldığını ortaya çıkardı.
Tedavi Savunma Merkezi'ne göre, polis tarafından öldürülen her dört kişiden birinde ciddi bir zihinsel hastalık var?!
Polis memurlarının birinin zihinsel yetersizliği nedeniyle göz ardı edilen emirler verdiğini kolayca hayal edebilirsiniz.
Birçok polis çağrısı, kriz çalışanları veya sosyal hizmet uzmanları tarafından ele alınabilecek ev içi rahatsızlıkları, madde bağımlılığını veya evsizliği içermektedir.
Oregon'da, Cahoots/Sokakta Yardım Eden Kriz Yardımı adlı bir kuruluş, kamu güvenliği çağrı hacminin yaklaşık yüzde 20'sine yanıt veren sağlık görevlileri ve akıl sağlığı krizi yöneticilerinden oluşur.
Eugene Emniyet Müdürü Chris Skinner;
"Hapishaneye ihtiyaçları yok.
İhtiyaç duydukları şey, krizlerinden arındırılmak, bir akıl sağlığı tesisine ya da tıbbi bakım tesisine gitmeleri gerekiyor" diyor.
Cahoots, başarısı nedeniyle şimdi Denver ve diğer şehirlere doğru genişliyor.
Polis olmayan kuruluşlar farklı arama türlerine ne kadar çok yanıt verirse, yanlış giden bir karşılaşma olasılığı o kadar düşük olur.
İdeal olarak, toplumun polis müdahalesine olan ihtiyacını azaltmak için bu tür müdahalelere daha fazla kaynak gidecektir.
Çalışan polis şiddetinin hafifletilmesine yönelik beşinci yaklaşım, federal gözetim'dir.
Adalet Bakanlığı liderliğindeki federal soruşturmaları yürüten ve daha sonra yeni politikalar kabul eden bakanlıklar, polis saldırılarının yüzde 27 ile 35 arasında düştüğünü gördü.
Yerel bölge avukatlarına ve kötü polislerle karşı karşıya gelen yetkililere karşı yürütülen teşvikler göz önüne alındığında, artan federal gözetim ve soruşturma çok önemlidir.
Yerel bir DA iseniz, Federal'lerin yerel baskıdan yoksun bir soruşturmayı ele almasını istersiniz.
Federal soruşturma standartları, sistemik kalıplardan ve uygulamalardan, yüksek polis şiddet oranlarını tetikleyenlere geçmeli.
Çok sıkıntılı bölümlerde, Minneapolis ve Camden'de olduğu gibi, bir polis kuvvetini dağıtmak ve onu baştan aşağı yeniden inşa etmek reform uygulamalarına en iyi yaklaşım olabilir.
Altıncı kanıta dayalı yaklaşım, askersizleştirme'dir.
1997'den bu yana 8.000 polis departmanı, "Program 1033" kapsamında Savunma Bakanlığı'ndan 5.1 milyar dolardan fazla askeri ekipman aldı.
Buna, zırhlı araçlar, el bombası fırlatıcıları, giyim ve bilgisayarlar da dahil.
Bir çalışma, daha fazla askeri ekipman almanın bir bölgede polisle ilgili ölümleri artırdığını gösterdi?!
Başkan Obama, 2015 yılında bu konuyu programına aldı ve bazı ekipman türlerini yasakladı.
Ancak bu, iki yıl sonra Trump tarafından tersine çevrildi.
Yüksek etkili silahların transferini kısıtlamak, sivil ölümleri azaltacak ve birçok polis departmanını bitiren her tür sorunu askeri yöntemler aracılığıyla çözme gayesinden ötürü silahlı kuvvetlere öncelik tanıma eğilimini zayıflatacaktır.
Polis şiddeti muazzam bir konudur, bu konuda çok az şey yapıyoruz ve yapabileceğimiz şeyler var.
Toplumdaki polis şiddetinden en çok etkilenenlere dayanarak yapılacak doğru şeyleri öğrenmeye ve büyümeye devam edeceğiz.
Günlük yaşamlarında, doğru yaklaşımların ne olacağını iyi bileceklerdir.
Ben bu makaleyi yazarken, Demokratlar bu sorunların çoğunu ele alan bir polis reform tasarısı hazırlıyorlar.
Bu tasarı, Amerika Birleşik Devletleri'nin Minneapolis kentinde Floyd'un ölümüne neden olan ‘chokehold’ (boyuna ve boğaza basma) yöntemini yasaklamaya hazırlanıyor.
Kent Konseyi müzakerecileri ile eyalet yetkilileri ayrıca bir polis memurunun, meslektaşının yetkisiz güç kullandığını görmesi halinde müdahale etmesi ve üst mercilere bildirmesi konusunda anlaştı.
'Chokehold’ olarak bilinen yöntem, polisin gözaltı sırasında şüpheli kişinin yüzünü ve göğsünü yere bastırması anlamına geliyor.
Netice:
Tasarı, nitelikli dokunulmazlığı sınırlandıracak, ulusal bir suistimal kaydı oluşturacak, askeri teçhizat transferlerini azaltacak ve federal gözetim standardını düşürecektir.
Gördüğüm kadarıyla bunların hepsi doğru yönde hareketler.
Amerikan halkı, bu tasarının geçmesine ve Kongre'nin doğru şeyi yapmasına yardımcı olmalı.
Umarım George Floyd'un ölümü, bir sonraki kişinin kızının babasının neden ve nasıl öldüğünü sormasına gerek kalmayacak şekilde gerçek bir değişiklikle sonuçlanır.
Haydi Amerika, bunun için savaş!
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.