FRA'nın 2020-2023 yılları arasında AB'nin kara ve deniz sınırlarında göçmen ve mültecilere yönelik hak ihlallerine ilişkin disiplin ve ceza soruşturmalarını inceleyen raporuna göre, sınırlarda zor durumdaki göçmenlerin kurtarılmaması, yardım edilmemesi, kötü muamele ile istismar gibi yaygın ve tekrarlayan insan hakları ihlalleri yaşanıyor.

Bu ihlallere yönelik etkili soruşturmalar yürütülmezken, sistematik boşluklar ve engeller bulunuyor.

Raporda Yunanistan, Hırvatistan ve Macaristan sınırlarında çalışan yetkililerin göçmenlere yönelik kötü muamelesi ve neden oldukları can kaybı olaylarının etkili şekilde soruşturulmadığı aktarılırken, mağdurların ve tanıkların bulunarak dinlenmesi için yeterli çaba gösterilmediği, avukatların çalışmalarına engel olunduğu ve önemli kanıtlara erişimin sağlanmasının engellendiği kaydedildi.

Mağdurlar ise yetkililere güvenmemeleri, misilleme korkusu veya mevcut prosedürler hakkında bilgi sahibi olmamaları nedeniyle ihlaller karşısında nadiren şikayette bulunuyor.

"Avrupa'nın sınırlarda herkese adil, saygılı ve insan hakları hukukuna uygun şekilde davranma görevi vardır"

Merkeze uzak bölgeler ve gece saatlerinde yaşanan ihlallerde ise kanıtın eksik veya az olması nedeniyle soruşturma yapılması daha zorlaşırken, yürütülen soruşturmalar kapsamlı yapılmıyor, uzun sürüyor ve mağdurları nadiren dahil ediyor.

Yerel mahkemelerdeki bu yetersiz ve etkisiz durum nedeniyle mağdurlar haklarını genellikle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde (AİHM) aramaya yönelirken, bu durum AİHM'ye ulaşan davaların sayısının her geçen yıl artmasına yol açıyor.

FRA, göçmen ve mültecilerin daha iyi korunması için sınırlarda yaşananları daha yakından takip etme ve hesap verebilirlik mekanizmalarının güçlendirilmesi ve sınırlardaki hak ihlallerinin etkili şekilde soruşturulmasını sağlamak için gerekli adımlar atılması çağrısında bulundu.

FRA Direktörü Sirpa Rautio, AB sınırlarında çok fazla insan hakları ihlali yaşandığına dair iddialar olduğuna dikkati çekerek, "Avrupa'nın sınırlarda herkese adil, saygılı ve insan hakları hukukuna uygun şekilde davranma görevi vardır. Bu, tüm hak ihlali vakalarına yönelik etkili ve bağımsız soruşturmalarla desteklenen insan haklarıyla uyumlu sınır yönetimi uygulamalarını gerektirmektedir." ifadelerini kullandı.