Kanmak istemeyeni hiçbir mantık kandıramaz ise kabahat sadece kandıran'da olmasa gerek. 

Kimi zaman ne’yin söylendiği önemlidir, kimi zaman kim’in söylediği, kimi zaman da kimin neyi söylediği vb. 

İçinden geçiyoruz zaman'ın! 

Özenle bulandırılan su'daki duruluk nedir ne değildir!? 

Sap'la saman'ı karıştırmamak elzem. 

Şimdi, yeni bir "anayasa değişikliği" gündemde. 

Nüans?! 

2007 öncesinde gündeme gelen "Renkli Anayasa" yeniden gündemde! 

IISS'te hazırlanan "Federasyon Anayasası"! 

Bıçak'sırtı ise gündem, bıçak'ın sap'ı kim ya da kimlerin elinde'ye bakmak gerekmez mi?! 

Allah'ın verdiği akıl galip gelip "ortak akıl" üzerinden çözüm/sulh mü üretilecek, yoksa?! 

"Acem yaptırımlar" kapsamında içinden geçmekte olduğumuz süreç malum. 

Bir şey değişir, her şey değişir... 

2021 Kış takvim'i kapsamında çekilen fotoğraf ortada. 

Ne var ki, medya işin kolayına kaçıyor, muhalefet de. 

Erdoğan'ı övmek ya da Erdoğan'ı eleştirmek üzerine kurulu düzen'de, nüans'lar hayat memat mesele. 

Prof. Dr. Kemal Gözler, 2017 Anayasa değişikliklerini, bu değişikliklerin kabul edildiği dönemde şiddetle eleştirdi. 

Daha sonra iki ayrı kitapta topladığı makalelerle, günü gününe söz konusu değişikliklerin kuvvetler ayrılığı prensibine nasıl aykırı olduğunu ve yol açabileceği sakıncaları göstermeye çalıştı. 

Ancak şiddetle eleştirdiği bu Anayasa değişikliklerinin artık tamamı yürürlüğe girdi ve sayın Gözler de yazmış olduğu Türk Anayasa Hukuku kitabını bu değişikliklere göre güncelleştirmek zorunda kaldı. 

Sayın Prof. Dr. Kemal Gözler; 

"Bu işi severek yapmadığımı söylemem şaşırtıcı olmayacaktır. 

Ancak bu değişiklikleri incelemek zorundaydım. 

Zira yürürlükteki anayasa normlarını beğense de beğenmese de incelemek her anayasa hukukçusunun görevidir. 

Sevmediğimiz şeylerin de nasıl oluştuklarını ve nasıl çalıştıklarını bilmek gerekir. 

Anayasa değişiklikleri yürürlüğe girdi. 

Artık bunlara kızmak yerine bunların kurduğu sistemin nasıl işlediğini anlamamız gerekir" diyor. 

 

Kitabın Adı: 2017 Anayasa değişikliklerine göre güncellenmiş Türk Anayasa Hukuku 

https://www.anayasa.gen.tr/tah-3b.htm 

Yazarı: Kemal Gözler 

Ekin Yayınevi 

II. Baskı, Temmuz 2018 

3. Baskı, 2019 

1364 Sayfa 

Önsöz: 

Bu kitap, bu haliyle, şimdiye kadar yazılmış en kapsamlı Türk Anayasa Hukuku kitabıdır. 

Türk Anayasa Hukuku'nun bütün konuları, sistematik ve ayrıntılı bir şekilde incelenmektedir. 

Bilindiği gibi 16 Nisan 2017 referandumuyla onaylanan 21 Ocak 2017 tarih ve 6771 sayılı Anayasa Değişikliği Kanunu'yla Anayasa'mızda çok önemli değişiklikler yapıldı. 

Bu değişiklikler sonucu mevcut Türk Anayasa Hukuku kitapları işe yaramaz hale geldi. 

Julius Hermann von Kirchmann’ın "kanun koyucunun üç yeni kelimesi koca kütüphanelerin okkalık kâğıt haline gelmesine yeter" sözünün doğruluğuna geçen yıl Türkiye’de hep birlikte şahit olduk. 

KİTAPTA TARTIŞILAN SORUNLAR 

Yasama 

1. Olağanüstü Hal KHK’leriyle bir daha kamu hizmetinde istihdam edilmeleri yasaklananlar milletvekili adayı olabilirler mi?! 

2. 6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu'nun 3’üncü maddesi ile 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu'nun 8’inci maddesi arasında çatışma var mıdır?! 

Var ise bu çatışma nasıl çözümlenir?! 

3. Seçimlerin yenilenmesi kararı, "kanun" mu yoksa "parlamento kararı" biçiminde mi alınmalıdır?! 

4. TBMM, seçimlerin yenilenmesi kararını değiştirebilir, geri alabilir mi?! 

5. Seçim ittifakları kimin işine yarar?! 

6. Milletvekili sıfatı andiçme anında mı, yoksa seçim günü mü kazanılır?! 

7. Seçim tarihi ile TBMM Başkanlık Divanı'nın oluşum tarihi arasında Türkiye’de kaç milletvekili var?! 

600 mü?! 

Yoksa daha fazla mı?! 

8. "Anayasa'nın 14’üncü maddesindeki durumlar" kavramı nasıl tanımlanır?! 

9. Anayasamızın 83’üncü maddesinin 14’üncü maddesine atıf yapması hukuken doğru mudur?! 

10. 20 Mayıs 2016 tarihli Anayasa değişikliğiyle yasama dokunulmazlığının askıya alınması Anayasamıza aykırı mıdır?! 

11. 20 Mayıs 2016 tarihli Anayasa değişikliğiyle Anayasamıza eklenen Geçici 20’nci madde uyarınca yasama dokunulmazlığı kalkan bir milletvekili tekrar seçilirlerse yasama dokunulmazlığını tekrar kazanır mı?! 

12. Yargıtay 16'ncı Ceza Dairesi'nin 19 Temmuz 2018 tarih ve E.2018/2088 ve K.2018/10 (D.İş.) sayılı Enis Berberoğlu kararı, Anayasamıza uygun mudur?! 

13. TBMM İçtüzüğü ile kanun arasında nasıl bir ilişki vardır?! 

İçtüzük mü, kanundan; kanun mu içtüzükten üstündür?! 

Kanun ile İçtüzük arasındaki çatışma nasıl çözümlenir?! 

14. TBMM’de gizli oy ilkesine uyulmasını sağlamak için ne gibi yeni usûller öngörülebilir?! 

15. Kanun kendiliğinden uygulanır mı?! 

Danıştay 2'nci Dairesi'nin 24 Şubat 2015 tarih ve K.2015/1735 sayılı kararı hukuken doğru bir karar mıdır?! 

16. Yasama yetkisinin genelliği ilkesinin istisnaları var mıdır?! 

2017 Anayasa değişiklikleriyle yasama yetkisinin genelliği ilkesine istisna getirilmiş midir?! 

17. 2017 Anayasa değişiklikleriyle yürütme organına bir "mahfuz alan" oluşturulmuş mudur?! 

18. Anayasada "Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenir" denilen konularda kanunla düzenleme yapılabilir mi?! 

19. Anayasa, m.104/17’de ifade edilen "yürütme yetkisine ilişkin konular" Cumhurbaşkanı'nın mahfuz alanını oluşturur mu?! 

20. "Parlamento kararı" biçiminde yapılması gereken bir işlem "kanun" biçiminde yapılabilir mi?1 

21. Anayasa Mahkemesi'nin eylemli içtüzük niteliğinde parlamento kararlarını denetleyebileceği yolundaki içtihadı Anayasamıza uygun mudur?! 

Anayasa Mahkemesi, bu içtihadından dönmüş müdür?! 

22. Kanunların "yayımlanması" ile "yayınlanması" arasında bir fark var mıdır?! 

23. Türkiye’de ısdar kavramı neden gereklidir?! 

24. 2017 Anayasa değişiklikleriyle, Cumhurbaşkanı'nın kanunlar üzerinde sahip olduğu bir kez daha görüşülmek üzere geri gönderme yetkisi, "veto" yetkisi haline mi dönüştürülmüştür?! 

25. Cumhurbaşkanı, TBMM’nin üye tamsayısının salt çoğunluğuyla aynen kabul edilmiş kanunu yayınlamayı reddedebilir mi?! 

26. Hakkında dava açılmış bir konuda Meclis araştırması yapılabilir mi?! 

27. Cumhurbaşkanı hakkındaki TBMM tarafından yapılan soruşturmaya "meclis soruşturması" ismi verilebilir mi?! 

28. "Görevleriyle ilgili suç" kavramı nasıl tanımlanır?! 

29. Meclis soruşturması açılması istemi için üye tamsayısı salt çoğunluğu,  "Meclis Soruşturması Açılması İstemi" Meclis soruşturması açılması kararı için üye tamsayısı beşte üçü çoğunluğu ve Yüce Divan'a sevki kararı için üye tamsayısının üçte ikisinin çoğunluğu şartları ölçüsüz ağırlıkta birer şart mıdır?! 

30. Yeni dönemde Meclis soruşturması usûlünün pratikte işleme ihtimali var mı?! 

31. Meclis soruşturması usûlüyle Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar için fiilî cezaî sorumsuzluk hâli mi getirilmiştir?! 

32. Bütçe Kanunu'nun zamanında kabul edilmemesi durumunda "bir önceki yılın bütçesi yeniden değerleme oranına göre artırılarak uygulanır" hükmü, başkanlık hükûmet sisteminin mantığıyla bağdaşır mı?! 

Yürütme  ve Cumhurbaşkanı 

33. Olağanüstü hâllerde çıkarılacak kanun hükmünde Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, asli bir düzenleme yetkisi midir?! 

34. Cumhurbaşkanlığı kararnameleri yürütme organının sahip olduğu asli düzenleme yetkisine bir örnek midir?! 

35. Cumhurbaşkanlığı kararnameleri "secundum legem" olmak zorundalar mı?! 

36. Olağanüstü hâllerde çıkarılacak Cumhurbaşkanlığı kararnameleri "intra legem" olmak zorunda mıdırlar?! 

37. Olağan hâllerde çıkarılacak Cumhurbaşkanlığı kararnameleri "intra legem" olmak zorunda mıdırlar?! 

38. Yürütme organının bir "mahfuz alanı" var mıdır?! 

39. Bireysel idarî işlemler, yürütme organının mahfuz alanını oluşturur mu?! 

40. 9 Temmuz 2018’den sonra Türkiye’deki hükûmet sistemi nedir?! 

Öngörülen sistem, parlâmenter hükûmet sistemi midir?! 

Yoksa başkanlık sistemi midir?! 

41. 24 Haziran 2018 seçimleriyle başlayan dönem, Recep Tayyip Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığında birinci dönemi mi, ikinci dönemi midir?! 

Recep Tayyip Erdoğan gelecek Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olabilir mi?! 

Anayasa m.101/2’deki "bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir" hükmü Recep Tayyip Erdoğan için de geçerli midir?! 

42. 6271 Sayılı Kanun'un Cumhurbaşkanı "andiçme töreninin, seçimlerden sonra Meclisin toplandığı ilk günü takip eden üç gün içinde" yapılmasını öngören hükmü (m.21/1) Anayasaya aykırı mıdır?! 

Bu şekilde görevdeki Cumhurbaşkanı görev süresi beş tam yıl dolmadan sona ermeyecek midir?! 

Seçilen yeni Cumhurbaşkanı'nın and içme töreninin görevdeki Cumhurbaşkanı'nın görevini dolduracağı son gün yapılması gerekmez mi?! 

43. 13’üncü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, beş tam yıl mı, yoksa dört yıl 51 hafta kadar mı görevde kalacaktır?! 

Bu Anayasaya aykırı mıdır?! 

44. Seçimlerin tamamlanmış olmasına rağmen, yeni Cumhurbaşkanı hastalık, TBMM’nin toplanamaması gibi sebeplerle öngörülen günde andiçerek görevine başlayamamış ise görevdeki Cumhurbaşkanı yine görevde kalmaya devam edebilir mi?! 

45. Göreve başlayıncaya kadar Cumhurbaşkanı seçilen kişinin hukukî durumu nedir?! 

46. Cumhurbaşkanı seçilen kişi milletvekili ise, milletvekilliği sıfatı hangi anda sona erer?! 

47. Cumhurbaşkanı vekalet görevinin Cumhurbaşkanı yardımcısına verilmesi demokrasi prensibiyle bağdaşır mı?! 

48. Partili Cumhurbaşkanı ile Cumhurbaşkanı'nın "Anayasanın uygulanmasını, Devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını temin etme" görevi birbiriyle bağdaşır mı?! 

49. Cumhurbaşkanı'nın üst kademe kamu yöneticilerini atama yetkisi bir başka makamın teklifine bağlı tutulabilir mi?! 

50. Cumhurbaşkanı'nın atama yetkisi bir başka makamın onayına bağlı tutulabilir mi?! 

51. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Başkomutanlığı'nı temsil etme yetkisi kime aittir?! 

Başkomutan kimdir?! 

52. Cumhurbaşkanı, sahip olduğu yetkileri astlarına devredebilir mi?! 

Devredebilirse hangi yetkileri devredebilir?! 

Devredemeyeceği yetkiler var mıdır?! 

53. Cumhurbaşkanı'nın işlemleri nasıl tasnif edilir?! 

Cumhurbaşkanı'nın bireysel işlemler ile düzenleyici işlemleri arasındaki ayrım nasıl yapılır?! 

54. Cumhurbaşkanı'nın bütün bireysel işlemleri yargı denetimine tâbi midir?! 

55. Cumhurbaşkanı'nın bireysel işlemlerini "Cumhurbaşkanı kararı" biçiminde yapmak zorunda mıdır?! 

"Cumhurbaşkanı kararnamesi" biçiminde yapabilir mi?! 

56. Cumhurbaşkanı'nın düzenleyici işlemleri nelerdir?! 

57. "Cumhurbaşkanlığı kararnamesi" isimlendirmesi doğru mudur?! 

"Yazılı karar" anlamına gelen "kararname" kelimesi Cumhurbaşkanı'nın düzenleyici işlemleri için kullanılabilir mi?! 

Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin sırf ismine bakarak bunların birer "kaide-kararname" olduğu anlaşılır mı?! 

58. Cumhurbaşkanlığı kararnameleri için "kararname" mi, yoksa "nizamname" terimi mi kullanılmalıydı?! 

59. Uygulamada yapılan "Cumhurbaşkanlığı kararnamesi" ile "Cumhurbaşkanı kararı" arasındaki ayrımın anayasal bir temeli var mıdır?! 

60. Uygulamada Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde kullanılan “kararname numarası” terimi doğru mudur?! 

61. Resmî Gazete'de yayınlanan Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin kabul tarihlerinin belirtilmemesi doğru mudur?! 

Bir kararnamenin kabul tarihi ile yayın tarihi arasında ne fark vardır?! 

Kabul tarihinin bilinmesi neden önemlidir?! 

62. Cumhurbaşkanı'nın Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve yönetmelik dışında düzenleyici işlem yapması mümkün müdür?! 

Cumhurbaşkanı'nın adsız düzenleyici işlem yapması mümkün müdür?! 

63. Cumhurbaşkanı'nın bireysel işlemlerinin adı "Cumhurbaşkanı kararı" düzenleyici işlemlerinin adı ise "Cumhurbaşkanlığı kararnamesi" midir?! 

64. Cumhurbaşkanı, bazı düzenleyici işlemlerini "Cumhurbaşkanı kararı" adı altında yapamaz mı?! 

Cumhurbaşkanı, bazı bireysel işlemlerini "Cumhurbaşkanlığı kararnamesi" biçiminde yapamaz mı?! 

65. "Cumhurbaşkanlığı" ve "Cumhurbaşkanı" arasında ne fark vardır?! 

66. "Cumhurbaşkanlığı kararı" ile "Cumhurbaşkanı kararı" arasında fark var mıdır?! 

67. "Cumhurbaşkanı kararnamesi" mi, yoksa "Cumhurbaşkanlığı kararnamesi" terimi mi doğrudur?! 

68. Cumhurbaşkanı'nın siyasî sorumluluğu var mıdır?! 

Seçimler Cumhurbaşkanı'nın siyasal sorumluluğunu gerçekleştirme aracı mıdır?! 

69. Cumhurbaşkanı'nın cezaî sorumluluğu bakımından görev suçlarıyla kişisel suçları arasında ayrım yapılmamasının doğuracağı sakıncalar nelerdir?! 

Cumhurbaşkanı'nın kişisel suçlarından dolayı da Yüce Divan'da yargılanması doğru mudur?! 

70. Cumhurbaşkanı, henüz TBMM huzurunda andiçmemiş bir Cumhurbaşkanı yardımcısına vekalet verebilir mi?! 

71. Cumhurbaşkanı'nın, 10 Temmuz 2018 tarihli Resmî Gazete'de yayınlanan 9 Temmuz 2018 tarih ve 68244839-140.01-1-390 sayılı işlemiyle henüz andiçmemiş Cumhurbaşkanı yardımcısı Fuat Oktay’a vekalet verme işlemi hukuka uygun mudur?! 

72. 10 Temmuz 2018 günü saat 09 ile saat 15 arasında Türkiye’de görevde bir Cumhurbaşkanı veya Cumhurbaşkanı vekili var mıydı?! 

73. Cumhurbaşkanı yardımcısı Fuat Oktay’ın 10 Temmuz 2018 günü saat 09 ile saat 15 arasında, varsa, "Cumhurbaşkanı vekili" sıfatıyla yaptığı işlemler geçerli midir?! 

Geçerli değil ise bunların müeyyidesi nedir?! 

74. "Bakan" terimi doğru mudur?! 

Bakanlara "sekreter", "katip" veya "vekilharç" denmesi gerekmez miydi?! 

75. Bakanların bir araya geldiği toplantıya "Bakanlar Kurulu" ismi verilebilir mi?! 

76. Cumhurbaşkanı'nın atadığı bakanların yasama organı onayına tâbi olmaması başkanlık sisteminin bir özelliği midir?! 

77. Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlıkları'nın Genelkurmay Başkanlığı'nın atlanarak doğrudan doğruya Millî Savunma Bakanı'na bağlanması hiyerarşi prensibine uygun mudur?! 

78. Türkiye’de artık bir Genelkurmay Başkanlığı'na ihtiyaç kalmış mıdır?! 

79. Cumhurbaşkanı'nın veya Milli Savunma Bakanı'nın, Genelkurmay Başkanı'nı atlayarak, doğrudan doğruya kuvvet komutanlarına emir ve talimat verebilmesi, hiyerarşi ilkesi ve idarenin bütünlüğü ilkesiyle çelişir mi?! 

Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 

80. 9 Temmuz 2018 tarihinden önce çıkarılıp bugün yürürlükte olan olağan dönem KHK’lerin şekil bakımından anayasaya uygunluk denetimi yapılabilir mi?! 

81. 9 Temmuz 2018 tarihinden önceki dönemden kalan KHK’ler kim tarafından ve nasıl ilga edilebilir?! 

Bu KHK’ler ilelebet yürürlükte mi kalacaktır?! 

82. Eski dönemden kalan KHK’ler, Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle yürürlükten kaldırılabilir mi?! 

83. Eski dönemde çıkarılmış olağanüstü hâl KHK’leri olağanüstü hâl kalkınca kendiliğinden yürürlükten kalkarlar mı?! 

84. Anayasa Mahkemesi'nin olağanüstü hâl KHK’lerinin denetlenebileceğine ilişkin 1991’deki içtihadı doğru mudur?! 

85. Anayasa Mahkemesi'nin olağanüstü hâl KHK’lerinin denetlenemeyeceğine ilişkin 2016’daki içtihadı doğru mudur?! 

86. Eski dönemde olağanüstü hâl KHK’leriyle kalıcı düzenleme yapılabilir miydi?! 

87. Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin düzenleyici işlem olma zorunluluğunun anayasal bir dayanağı var mı?! 

88. Cumhurbaşkanı kararnameleriyle bireysel işlem yapılabilir mi?! 

89. Cumhurbaşkanı kararnameleri ile Cumhurbaşkanı kararları arasında uygulamada yapılan ayrımın bir anayasal dayanağı var mı?! 

90. Sırf "kararname" kelimesine bakarak "Cumhurbaşkanlığı kararnameleri"nin birer düzenleyici işlem olması gerektiği söylenebilir mi?! 

91. Anayasamızın 104’üncü maddesi'nin 17’nci fıkrasında geçen "yürütme yetkisine ilişkin konu" kavramı nasıl tanımlanır?! 

Bu konular illa ki "düzenleyici" nitelikte mi olmalıdır?! 

"Bireysel idarî işlem" niteliğindeki konular "yürütme yetkisine ilişkin konu" kavramına girmez mi?! 

92. Anayasa, m.104/17’ye "yürütme yetkisine ilişkin konu" ibaresini koyanlar, "yürütme yetkisi"nin ne demek olduğunu biliyorlar mı?! 

93. Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenebilecek konular neden "yasak alan", "mahfuz alan" ve "ihtiyarî alan" şeklinde üçlü bir ayrıma tâbi tutulmalıdır?! 

Ve alanların içinde hangi konular bulunur?! 

94. Anayasa, m.104/17’de geçen "Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konular" nelerdir?! 

Bunlar nasıl tanımlanır?! 

Anayasamızda öngörülmüş bir "münhasır kanun alanı" var mıdır?! 

95. Anayasamızın 13, 38, 66 ve 68’inci maddelerinde geçen "ancak" kelimesi, bu maddelerde düzenlenen konuların "münhasır" kanun alanına girdiğini mi gösterir?! 

96. Anayasa, m.104/17’de geçen "kanunda açıkça düzenlenen konular" nelerdir?! 

Bu konular nasıl belirlenir?! 

"Kanunda açıkça düzenlenen konular" kavramının tanımlanması mümkün müdür?! 

97. Eski dönemden kalan KHK’ler ile düzenlenmiş konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılabilir mi?! 

98. Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, Anayasa Mahkemesi tarafından mı, yoksa Danıştay tarafından mı denetlenmeliydi?! 

99. Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin Anayasa Mahkemesi'nin denetimine tâbi olmasının doğuracağı sakıncalar nelerdir?! 

100. Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin yargısal denetimi bir "anayasallık denetimi" mi, yoksa bir "yasallık denetimi" midir?! 

101. Anayasa Mahkemesi'ne "yasallık denetimi" yapma yetkisi verilebilir mi?! 

102. Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin normlar hiyerarşisindeki yeri nedir?! 

103. Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin "mahfuz alan"ı içinde yer alan konularda Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile kanunlar çatışırsa, bu çatışma nasıl çözümlenmelidir?! 

104. Olağan dönemlerde çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile olağanüstü hâllerde çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri arasında hiyerarşi var mıdır?! 

105. Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile eski dönemden kalan kanun hükmünde kararnameler arasında hiyerarşi var mıdır?! 

106. Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile eski dönemden kalan tüzükleri arasında hiyerarşi var mıdır?! 

107. Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile tüzükler arasında ne fark vardır?! 

108. Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine "tüzük" ismi verilseydi daha doğru olmaz mıydı?! 

Olağanüstü Hâl Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 

109. Olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnamesi üzerinde TBMM’nin sahip olduğu "onay" yetkisi ne anlama gelir?! 

110. "Onay" yetkisi, değiştirme yetkisini içerir mi?! 

TBMM, olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnamelerini değiştirerek onaylayabilir mi?! 

111. TBMM’nin onayına sunulan olağanüstü hâl KHK’sini onaylamayı zımnen reddedebilir mi?! 

112. TBMM, olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnameleri üzerindeki onay işlemini "kanun" biçiminde mi, yoksa "TBMM kararı" biçiminde mi yapmalıdır?! 

113. 9 Temmuz 2018’den sonra da önceki uygulama sürerse, yani TBMM, 9 temmuz 2018 sonrasında da olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnamelerini kanunla onaylanmaya devam ederse ne olur?! 

Bunun doğuracağı sonuçlar nelerdir?! 

114. Kanunla onaylanan olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnamesi hükümleri kalıcı hâle mi gelir?! 

115. Kanunla onaylanan olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnamesi hükümlerine karşı artık Anayasa Mahkemesinde iptal davası açılabilir mi?! 

117. Olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle, olağanüstü hâl süresinden sonra devam edecek düzenleme yapılabilir mi?! 

118. Olağan dönem Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri ile olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnameleri birbirinden nasıl ayrılır?! 

119. Kararnamenin Resmî Gazete'deki adına bakılarak bir kararnamenin olağan dönem Cumhurbaşkanlığı kararnamesi mi, yoksa olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnamesi mi olduğu söylenebilir mi?! 

120. Eski olağanüstü hâl KHK'leri ile yeni dönemde çıkarılacak olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnameleri arasında ne fark vardır?! 

Olağanüstü Hâl 

121. TBMM, olağanüstü hâl, Cumhurbaşkanı'nın talebi olmaksızın TBMM tarafından uzatılabilir mi?! 

122. Olağanüstü hâl yönetim usûlünün kötüye kullanılmasının önlenmesi için "yüksek çoğunluklu merdiven (kademeli uzatma sistemi)" çözüm olabilir mi?! 

123. Türkiye’de "olağanüstü hâl" dışında "savaş hâli" ve "seferberlik hâli" diye bir olağanüstü yönetim usûlü var mıdır?! 

124. "Savaş hâli" ve "seferberlik hâli", bir olağanüstü yönetim usûlü müdür, yoksa bir olağanüstü hâl ilân sebebi midir?! 

125. Olağanüstü hâl ilânına ilişkin cumhurbaşkanı kararının yargısal denetimi mümkün müdür?! 

126. Olağanüstü hâl ilânına ilişkin Cumhurbaşkanı kararının Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından onaylanması işleminin yargısal denetimi mümkün müdür?! 

Yargı 

128. Hakimlik teminatlarından coğrafi teminat (kendi istemedikçe görev yerinin değiştirilememesi) gereksiz midir?! 

129. Türkiye’de Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun oluşum tarzında batı demokrasilerindeki çözümlerin örnek alınması isabetli olur mu?! 

130. Türkiye’de 2011 yılından bu yana yüksek mahkemelerin üye sayılarının dört ayrı defa değiştirilmesi (artırılması, tekrar artırılması, azaltılması, tekrar artırılması) neyi göstermektedir?! 

Anayasa Mahkemesi 

131. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğünün hukukî niteliği nedir?! 

İçtüzük bir düzenleyici idarî işlem midir?! 

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü yargısal denetime tâbi midir?! 

132. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü ile diğer düzenleyici işlem arasında çatışma çıkarsa, çatışma nasıl çözümlenir?! 

133. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğünün normlar hiyerarşisindeki yeri nedir?! 

134. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğüyle diğer mahkemelere ilişkin düzenleme yapılabilir mi?! 

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğünün 79’uncu maddesi hukuka aykırı mıdır?! 

135. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğüyle vatandaşlara ilişkin hüküm konulabilir mi?! 

136. Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine karşı iptal davası açabilir mi?! 

137. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğüyle, bölümlere ait olan bireysel başvurular hakkında karar vermek yetkisi Genel Kurul'a verilebilir mi?! 

AYM İçtüzüğü, m.28 tarafından öngörülen Genel Kurul lehine bölümün işten dosyadan el çekmesi usûlü Anayasamıza uygun mudur?! 

138. Anayasa Mahkemesi'nin (Temmuz 2018) sekiz üyesinin hukuk fakültesi mezunu olmaması savunulabilir bir şey midir?! 

139. Anayasa Mahkemesi'nde hukukçu olmayan üyelerin bulunması ile bu mahkemeye Yüce Divan sıfatıyla yargılama yapma yetkisinin verilmesi arasında çatışma var mıdır?! 

Üyelerinin yarısından fazlası hukukçu olmayan bir mahkeme nasıl olup da ceza yargılaması yapacaktır?! 

140. Anayasa Mahkemesi'nin 4 Ağustos 2016 tarih ve E. 2016/6 (Değişik İşler), K.2012/12 sayılı kendi üyeleri Alparslan Altan ve Erdal Tercan’ın ihracına ilişkin kararı Anayasaya uygun mudur?! 

141. Olağanüstü hâllerde çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, "itiraz yoluyla" denetlenebilir mi?! 

Anayasa, m.148/1’de yasaklanan şeyin sadece "iptal davası" olduğu, bu kararnameler karşı itiraz yoluyla başvuru yapılmasının yasak olmadığı tezi savunulabilir bir tez midir?! 

https://www.anayasa.gen.tr/tah-2b.html 

Demem o ki: 

Bu basit sorulara şimdi cevap verilemiyor ise yarın çok sert makas'lara girildiğinde ses verilebilir mi?! 

Ve... 

Son olarak... 

Melih Aşık, Oktay Pirim, Milliyet, 29 Temmuz 2011 tarihli yazıdan bir pasaj: 

Bir ağacın dallarına yerleşmiş olan sığırcık ailesi, etrafın fena halde kirlenmesi üzerine kokudan ve pislikten duramaz olmuş. 

Çocukların ısrarı üzerine ana ile baba yuvayı bir evin damına taşımışlar. 

Kısa bir süre sonra o yuva da pislik içinde kalmış... 

Yavru sığırcıklar başlamış: 

- Baba başka yere taşınalım, burada da pislikten ve kokudan duramıyoruz, demeye... 

Baba dayanamamış: 

- Sizde bu kıç varken, demiş, hangi yuvaya gitsek etrafı aynen böyle pislik götürür... 

Fıkrayı yeni anayasa ile özgürlükçü demokrat düzen kurulacağını iddia edenler için anlattık... 

Siz demokrat değilseniz hangi anayasayı elinize versek fark etmez... 

Bilir misiniz Japon anayasasını kim hazırlamış?! 

1947’de Amerikan işgal kuvvetleri... 

Hâlâ aynı anayasa yürürlükte. 

Onur Öymen’in "Demokrasiden Diktatörlüğe" adlı kitabında çarpıcı örnekler bulabilirsiniz... 

Diyor ki Onur Öymen: 

"Alman Anayasası 1948 yılında Londra’da Müttefik ülkelerin temsilcileri tarafından hazırlandı ve âdeta Almanya’ya tebliğ edildi. 

Peki Bavyera anayasasını kim hazırladı?! 

İşgal kuvvetlerinin subayları hazırladı..." 

Bu anayasalar hâlâ yürürlükte... 

Ve kimse işgalcilerin hazırladığı anayasalar deyip değiştirmeye kalkmıyor. 

Çünkü anayasalar tılsımlı metinler değil?! 

Kötü bir anayasa ile iyi bir yönetim mümkündür. 

Ülke anayasasız bile yönetilir. 

Yeter ki demokrat olmaya niyetiniz olsun... 

Yeter ki demokrasiye amaca varmak için bir araç diye bakmayalım... 

Netice: 

Türkiye Cumhuriyeti Devleti, Atatürk kitapları yazılarak, açık artırmada satılarak inşa edilmedi. 

Cüret ettirmemek esas ise "Son Cüret" kapsamında, Atatürk Türkiye'sini ters ayak'a almaya çalışan baş'lar A'dan Z'ye ortada. 

 

Cüneyt Şaşmaz