ABD Temsilciler Meclisi Silahlı Kuvvetler Komisyonu’nun hazırladığı yasa tasarısına göre Türkiye, Rusya’dan S-400 füze savunma sistemlerini satın alırsa Kongre, Ankara’ya F-35 savaş jetlerinin satışına yasak koyacak. Ayrıca ABD Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan, böyle bir durumda Türkiye’nin F-35 programından tamamen dışlanacağını belirtti.

Rus uzmanlar, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Rus yapımı silahlara geçmesinin Amerikan savunma sanayiinin otoritesini baltalıyor olabileceği tahmininde bulundu.

Rusya Bilimler Akademisi ABD ve Kanada Enstitüsü Siyasi ve Askeri Araştırmalar Merkezi Başkanı Vladimir Batyuk, ABD’nin Ankara’ya F-35 avcı uçaklarını satmaktan vazgeçmesi durumunda birkaç milyar dolarlık zarara uğrayabileceğini, fakat Washington’un, Rusya’nın F-35’lerle ilgili verilere ulaşabileceği endişesiyle bu adımı atmaya hazır olduğunu belirtti.

'ABD, RUSYA'NIN F-35'LERLE İLGİLİ GİZLİ VERİLERE ULAŞMASINDAN ENDİŞE EDİYOR'

Batyuk, “ABD sadece Türkiye’nin değil, diğer ülkelerin de Rus S-400 füze savunma sistemlerini almaktan vazgeçmelerini istiyor, zira Rus muharebe kontrol sistemine ‘dost-düşman’ verilerinin girilmesi gerekiyor. Pentagon bu gerekçeyle Rusya’nın gizli bilgilere ulaşabileceğinden endişeleniyor” ifadelerini kullandı.

'PATRİOT GÖRÜŞMELERİNDE GELİŞME KAYDEDİLEMEDİ'

Washington’un Rus sistemlerinin yerine Ankara’ya Raytheon şirketinden Patriot füze savunma sistemlerini satın almayı önerdiğini, ancak bu yöndeki görüşmelerde şimdiye kadar bir gelişme kaydedilmediğini hatırlatan Batyuk, şöyle konuştu:

“Amerikan Patriot sistemleri, taktik ve teknik özellikleri bakımından daha iyi olan Rus yapımı S-400 sistemlerinden 2 kat pahalı. ABD, Rusya'nın özelikle bu yönde silah yarışında öne geçtiğini gizlemiyor”.

Bu arada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul’da düzenlenen IDEF 2019 Uluslararası Silah Fuarı’nda yaptığı konuşmada Türkiye'nin katılımı olmadan F-35 Lightning II geliştirmeye yönelik çokuluslu projenin çökeceğini söylemişti.

'F-35’LERDE BİRÇOK SORUN TESPİT EDİLDİ'

Pentagon son birkaç yıldır Lockheed Martin’in geliştirdiği 5. nesil F-35 Lightning II bombardıman ve avcı uçağını devreye almaya çalışıyor, ancak söz konusu uçağın orduda yaygın bir şekilde kullanılmasını engelleyen bir dizi teknolojik sorun mevcut.

F-35’lerde yaşanan en önemli sorunlarından biri, program yazılımlarının verimsizliği ve teknik bakım tutarının çok yüksek olması.

Ağustos 2018’de Washington merkezli Project on Government Oversight (POGO) isimli bağımsız araştırma grubu tarafından hazırlanan raporda uçakların savaşa uygun olmadığı, pilotları tehlikeye sokacağı açıklandı. Rapora göre, F-35'lerde çok sayıda eksik var ve uçaklar, çalışma standartlarını karşılamadığı gibi, dayanıklılık testlerini de geçemedi.

Rus askeri uzman Yuriy Knutov, F-35’lerin şimdilik karmaşık ve ‘olgunlaşmamış’ bir makine olduğunu söyledi. Knutov, “Birçok ülke, örneğin Avustralya, yüksek fiyatı ve sistemdeki mevcut sorunlar nedeniyle F-35’leri satın almaktan vazgeçti. ABD’nin müttefiklerinin uçağa gösterdiği ilgide hızlı bir düşüş var, F-35’lerin yaptıkları kazalar ve program yazılımındaki sorunlar potansiyel alıcıları uzak tutuyor. Fakat Washington, satışların seviyesini düşürmemek için siyasi baskı araçları kullanmaktan çekinmiyor. Örneğin bugün ABD Almanya’ya Eurofighter Typhoon uçaklarından vazgeçip F-35 satın alması için baskı yapıyor” ifadelerini kullandı.

Washington ile anlaşma gereği Ankara’ya 2018’den itibaren toplam 100 adet F-35 teslim edilecekti. Ancak ABD Senatosu’nun uçakların teslimatını askıya alıncaya kadar sadece 2 adet F-35 teslim edildi.

Buna yanıt olarak Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ankara’nın faklı bir tedarikçiden ihtiyaçlarını karşılayabileceğini açıkladı. Çavuşoğlu, “F-35 ya da Rusya yapımı uçaklar var. F-35 olmazsa ben yine ihtiyacım olan uçağı başka bir yerden almak durumundayım. Ta ki kendi uçağımı üretene kadar” ifadelerini kullandı.

Öte yandan Rus devlet savunma sanayi şirketi Rostec'in CEO'su Sergey Çemezov, Türkiye F-35 programından çıkarılırsa Rusya’nın Rus Su-57 avcı uçaklarının teslimatı için işbirliğine hazır olduğunu belirtti. Çemezov, “Türkiye, bu uçak için cazip bir pazar. Eğer Türkiye, Rus Su-57 savaş uçağı almak isterse bu alanda iş birliği yapmaya hazırız” dedi.

'TÜRKİYE'NİN RUS SİLAHLARINA GEÇMESİ ABD SAVUNMA SANAYİİNİN OTORİTESİNİ BALTALIYOR'

Yuriy Knutov, Türkiye’nin S-400 sistemlerine geçiş yapmasının ve 5. nesil Su-57 savaş uçaklarını alabileceği yönündeki açıklamaların Amerikan savunma sanayiinin otoritesini baltaladığını, bu durumda Washington’un ancak siyasi yöntemlerle baskı yaparak Ankara’yı kendi ürünlerine ‘dönmesini’ sağlamaya çalışmaktan yapacak başka bir şeyin olmadığını belirtti.

Knutov, “Eğer Türkiye bu konuda ABD’ye tamamen sırt çevirirse, bu NATO blokunun bölünmeye başladığına dair bir sinyal olacak. Rus silahları, ABD’ninkilerine göre daha ucuz ve çok daha iyi. F-35 uçağı ise, askeri bir değeri olmayan ve verilen görevleri yerine getirme kapasitesine sahip olmayan pahalı bir oyuncak” ifadelerini kullandı.